Doanh nghiệp khát đơn hàng
Những ngày này, các phân xưởng của Công ty cổ phần tập đoàn May Hồ Gươm vẫn sáng đèn.
Để có được công ăn việc làm cho gần 3.000 người lao động của doanh nghiệp, ông Phí Ngọc Trịnh - Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Tập đoàn May Hồ Gươm tìm mọi cách để xoay sở.
Ông cho biết, từ cuối năm 2022 đến nay có đơn hàng nào nhận đơn hàng đó. Thậm chí nhiều đơn hàng bị đối tác "ép giá" hạ giá trị xuống một nửa công ty vẫn buộc phải ký để duy trì sản xuất.
Cũng theo ông Trịnh, hiện nay, đơn hàng công ty ký đến tháng 4.2023, song theo tính toán công ty không có lãi, nhưng đổi lại giữ ổn định sản xuất, giữ chân người lao động.
"Thông thường bước vào quý 2 sẽ là cao điểm đơn hàng, trong khi đó ngành dệt may có đặc thù riêng dù lao động giản đơn nhưng để tuyển nguồn nhân lực có nghề không dễ.
Vì vậy, chúng tôi chấp nhận bù giá để giữ vững sản xuất. Hy vọng thời gian tới tình hình sẽ khởi sắc, công ty sẽ có những đơn hàng lớn bù cho những tháng bị ép giá", ông Trịnh nói.
Tương tự, ông Vũ Văn Băng - giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu đồ gỗ cảm thán: “Chúng tôi bị sụt giảm 15-20% đơn hàng. Thời điểm này để kiếm được đơn hàng mới là chật vật bởi lẽ khách hàng thường ưu tiên các đối tác cũ, thay vì mở rộng sang các đối tác mới”.
Theo vị giám đốc, nguyên nhân là do khủng hoảng kinh tế, lạm phát tăng cao nên người dân phải thắt lưng buộc bụng, chỉ tập trung cho các nhu cầu thiết yếu. Trong khi hàng may mặc hay đồ gỗ thì không phải quá cần thiết.
Điểm đáng chú ý, vị này lo ngại việc doanh nghiệp Việt Nam mất đơn hàng sang các nước như Ấn Độ, Bangladesh. Đó là những quốc gia có nguồn nhân lực rất dồi dào và khả năng cạnh tranh tốt về chi phí.
Nhìn về tương lai, ông Băng cho rằng, rất khó đoán được năm 2023 sẽ như thế nào. Rồi sẽ có lúc đơn hàng phục hồi, nhưng nếu không nâng cao được năng lực cạnh tranh, khả năng doanh nghiệp Việt tiếp tục mất đơn hàng vào tay Ấn Độ hay Bangladesh là hiện hữu.
Tìm cách xoay sở
Việc sụt giảm đơn hàng khiến những doanh nghiệp đã có vị thế vững chắc nhiều năm qua như May 10 cũng phải rốt ráo tái cấu trúc. Tổng giám đốc Tổng công ty May 10 Thân Đức Việt cho biết, đây là lần tái cấu trúc toàn diện hiếm có.
“May 10 sẽ định vị lại doanh nghiệp với việc áp dụng chuyển đổi số, sử dụng năng lượng tái tạo, nguyên liệu xanh để đáp ứng tiêu chuẩn và phát triển, bao gồm việc định vị về sản phẩm, thị trường và về quản trị, công nghệ, mô hình sản xuất”.
Tìm giải pháp với thị trường trong nước
Báo cáo xu hướng sản xuất kinh doanh ngành công nghiệp chế biến, chế tạo và xây dựng quý I và dự báo quý II/2023 được Tổng cục Thống kê thực hiện cho thấy, có 59,9% doanh nghiệp nhận định số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới quý I/2023 tăng và giữ nguyên so với quý IV/2022 (16,9% tăng, 43,0% giữ nguyên), tỷ lệ nhận định có đơn đặt hàng xuất khẩu mới giảm là 40,1%.
Như vậy, doanh nghiệp khá bi quan về lượng đơn hàng mới. Theo các chuyên gia, các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sẽ chịu sự cạnh tranh gay gắt. Đơn cử, mặt hàng thủy sản sẽ bị cạnh tranh mạnh từ các đối thủ cạnh tranh sắp có/có hiệp định thương mại tự do song phương với Canada như Ecuador, Indonesia, Ấn Độ.
Ngoài ra, mặt hàng dệt may sẽ bị cạnh tranh bởi các đối thủ vừa được ký gia hạn hưởng ưu đãi thuế quan phổ cập như Bangladesh, Sri Lanka, Campuchia, El Salvador, Haiti, Ai Cập...
Mặt hàng tấm pin năng lượng mặt trời có nhiều nguy cơ nếu Hoa Kỳ quyết định áp thuế chống bán phá giá sản phẩm này của Trung Quốc và các nước sử dụng đầu vào từ Trung Quốc.
Bộ Công Thương cho biết, sẽ bám sát tình hình quốc tế và trong nước, dự báo sát tình hình từ cuối năm 2022 và đã thực hiện nhiều giải pháp như: Tổ chức Hội nghị thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng trong nước và mở rộng thị trường xuất khẩu; Kết nối cung cầu giữa các doanh nghiệp sản xuất Việt Nam với các nhà cung cấp nước ngoài.
