Định vị lại doanh nghiệp, tìm kiếm cơ hội đầu tư
"Có nhiều doanh nghiệp thành lập mới và phát triển, nhưng cũng có doanh nghiệp buộc phải rút lui khỏi thị trường. Gần nhất là việc ngân hàng của Mỹ buộc phá sản trong thời gian không ai ngờ tới… Việc này tưởng chừng không liên quan tới Việt Nam, song thực chất lại ảnh hưởng rất sâu rộng" - ông Thân Đức Việt - Tổng Giám đốc Tổng Công ty May 10 - nhận định.
CEO May 10 chỉ ra nguyên nhân khiến đơn hàng quý I/2023 sụt giảm là do nhu cầu tiêu dùng giảm sút, cuộc xung đột giữa Nga - Ukraina đã đẩy giá năng lượng và lạm phát trên toàn cầu lên cao. Do vậy, để tìm kiếm các cơ hội đầu tư mới, các doanh nghiệp cần tái cấu trúc và định vị lại thương hiệu, sản phẩm.
"Những doanh nghiệp đã có vị thế trên thị trường xuất khẩu cần nhận định lại vị thế của mình. Bởi, những vị thế đó có thể đúng trong quá khứ, đúng hoặc không đúng trong tương lai, nhưng với biến động rất mạnh của thị trường, chúng tôi đang tập trung vào định vị lại sản phẩm, thị trường, quản trị, công nghệ, mô hình sản xuất và tìm kiếm thêm các cơ hội hợp tác, đầu tư mới" - CEO May 10 cho hay.
Theo ông, nếu doanh nghiệp không đạt tiêu chuẩn cao về chất lượng sản phẩm sẽ không có đơn hàng xuất khẩu. "Chúng tôi xác định sẽ là một nhà sản xuất xanh (dùng năng lượng và nhiên liệu, sử dụng các sản phẩm có nguồn gốc xanh), như sản phẩm từ hữu cơ hay sợi tái chế, đặc biệt sử dụng nhà máy xanh; tập trung tỉ trọng tăng trưởng về sử dụng sản phẩm thân thiện với môi trường và tăng theo năm - dù tỉ lệ còn nhỏ nhưng đây sẽ là xu thế trong tương lai" - ông nói.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng tăng cường sử dụng điện mặt trời áp mái, hợp tác với tập đoàn năng lượng lớn để giảm chi phí đầu tư. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này cần nguồn vốn khá lớn. Do đó, doanh nghiệp cần có lộ trình thực hiện chuyển đổi xanh.
"Để tiếp sức cho doanh nghiệp, thời gian qua, Chính phủ đã thực hiện quyết liệt các giải pháp như giảm lãi suất cho vay, đơn giản hoá các thủ tục hành chính... Đây là những "liều thuốc" kịp thời để doanh nghiệp có cơ hội tập trung đầu tư cho sản phẩm, tạo việc làm cho người lao động" - ông nói.
Giữ nhịp độ sản xuất thế nào?
Để giải quyết vấn đề đơn hàng sụt giảm, giữ chân người lao động, bà Nguyễn Thị Tuyết Mai - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam - cho rằng, thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân, dư địa còn rất lớn, cho nên doanh nghiệp cần sớm có phương án tận dụng.
Ngoài ra, cần khai thác triệt để các thị trường được ưu đãi về thuế suất như Châu Âu hoặc tăng mạnh khai thác ở các thị trường lân cận, còn ổn định như khu vực Đông Nam Á, Nhật Bản, Hàn Quốc... "Nếu sớm có cách tiếp cận phù hợp sẽ giúp doanh nghiệp hạn chế phần nào sự sụt giảm đơn hàng để vượt qua năm nay, khỏe hơn khi đơn hàng có thể tăng dần trở lại trong năm tới.
Để giữ nhịp độ sản xuất, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh - Học viên Tài chính - cho rằng, các doanh nghiệp nên chuyển hướng sản xuất sang những mặt hàng giá trị thấp hơn. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại vào các thị trường trọng điểm xuất khẩu hoặc đang có lợi thế xuất khẩu như Châu Âu, Ấn Độ... Tăng cường công tác dự báo, thông tin về thị trường xuất khẩu, cũng như kịp thời hướng dẫn doanh nghiệp xuất khẩu thực thi những quy định mới phát sinh, tăng khả năng ứng phó hiệu quả.
Về phía mình, doanh nghiệp cũng cần nâng cao năng lực quản trị, chủ động hợp tác, liên kết trong sản xuất kinh doanh kết hợp với triển khai chuyển đổi số, chủ động đầu tư vào công nghệ mới, tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Đó là những giải pháp căn cơ tạo tiền đề cho sản xuất xanh để từ đó tiết kiệm chi phí đầu vào, tồn tại và phát triển bền vững trên thị trường.