Thưa ông, trong thời gian vừa qua thị trường cho thuê tài chính Việt Nam hoạt động đã đạt được những kết quả gì?
- Ở Việt Nam tính đến thời điểm hiện tại chỉ có 10 công ty cho thuê tài chính. Tuy số lượng doanh nghiệp cho thuê tài chính còn nhỏ nhưng đã đạt được những kết quả đáng khích lệ. Đơn cử, trở thành kênh cung ứng vốn trung dài hạn có nhiều ưu điểm cho các doanh nghiệp và hộ kinh doanh.
Tổng tài sản của các công ty cho thuê tài chính hội viên đạt trên 40.000 tỉ đồng. Tổng dư nợ cho thuê đạt gần 33.000 tỉ đồng. Nếu tính cả các công ty cho thuê tài chính có mặt trên thị trường thì dư nợ cho thuê đạt khoảng gần 40.000 tỉ đồng, tương đương 0,33% dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế.
Doanh thu từ hoạt động kinh doanh bình quân 5 năm gần nhất đạt khoảng trên 1.000 tỉ đồng/năm. Đồng thời chất lượng tín dụng được kiểm soát tốt, nợ xấu các công ty hầu hết dưới 1%.
Theo ông cho thuê tài chính đang gặp những khó khăn gì? Điểm vướng mắc lớn nhất về pháp lý của cho thuê tài chính là gì?
- Thị trường cho thuê tài chính tại Việt Nam hiện có quy mô rất khiêm tốn khi hành lang pháp lý còn chưa rõ ràng. Ngoài ra còn nhiều khó khăn liên quan đến chính sách thuế, phí quy định về hoạt động của cho thuê tài chính. Hiện nay, điểm vướng mắc lớn nhất là rào cản thị trường. Điều kiện quy định để các công ty cho thuê tài chính gia nhập thị trường khó khăn. Thứ nhất, các công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam muốn gia nhập thị trường, phải có vốn điều lệ tối thiểu từ 150 tỉ đồng trở lên. Thứ hai các công ty cho thuê tài chính bị giới hạn hoạt động trong những đối tượng giấy phép quy định. Không được hoạt động tự do như các doanh nghiệp khác.
Ông có kiến nghị, đề xuất gì để ngành cho thuê tài chính phát triển?
- Tại đợt sửa đổi Luật các tổ chức tín dụng sắp tới, cần làm rõ và sửa đổi những quy định về cho thuê tài chính. Thứ nhất, điều kiện các công ty tài chính gia nhập thị trường cần đơn giản hơn. Thứ hai, các công ty cho thuê tài chính cần được quyền cho thuê tất cả các loại tài sản, máy móc thiết bị trên thị trường trừ máy bay. Tại lĩnh vực hàng không đang tiến bộ nên phải có sự phân biệt rõ ràng. Hiện nay, Chính phủ đã có quyết định thành lập công ty cho thuê máy bay riêng vì đây là tài sản lớn. Nhưng các thiết bị bay trong thời hiện đại như các máy bay nhỏ, công cụ bay phun thuốc sâu trong nông nghiệp, công ty cho thuê tài chính hoàn toàn có thể cho thuê.
Ngoài ra, còn có những thiết bị khác trong Nghị định không giải thích rõ là những tài sản gì. Đơn cử như trong chương trình chuyển đổi số quốc gia của Chính phủ, tất cả các máy tính, máy photo, thậm chí phần mềm của các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoàn toàn có thể cho thuê tài chính. Tuy nhiên, điều này chưa được quy định chi tiết trong các văn bản pháp luật.
