Nền kinh tế Việt Nam luôn ở tình trạng thay đổi liên tục trong suốt năm 2022. Quá trình phục hồi của Việt Nam sau đại dịch COVID-19 không đồng đều, một số ngành phát triển với tốc độ chóng mặt trong khi những ngành khác tụt lại phía sau. Bất ổn toàn cầu cũng khiến các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam rơi vào vòng xoáy. Tuy nhiên, nền kinh tế Việt Nam đã tiếp tục bùng nổ với tốc độ tăng trưởng GDP đạt 8,02% trong năm 2022.
Trong bối cảnh nói trên, có bốn lĩnh vực chính có thể sẽ là chìa khóa dẫn đến thành công kinh tế của Việt Nam vào năm 2023, theo nhận định của trang Vietnam Briefing.
Năng lượng
Tháng 12.2022, Việt Nam đã ký thoả thuận Đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) với EU, Anh, Pháp, Đức, Mỹ, Italia, Canada, Nhật Bản, Na Uy và Đan Mạch. Trong suốt năm 2023, cách thức thực hiện thỏa thuận và thay đổi chính sách đi kèm với thỏa thuận sẽ trở nên rõ ràng hơn.
Sự rõ ràng đó sẽ có tác động đến một số lĩnh vực và sự phát triển rộng hơn của thị trường năng lượng Việt Nam. Ví dụ, Quy hoạch điện VIII của Việt Nam vẫn đang ở dạng dự thảo, đã được sửa đổi nhiều lần và có khả năng sẽ được sửa đổi một lần nữa để phù hợp với các cam kết của Việt Nam trong thỏa thuận JETP.
Bước tiếp theo trong thỏa thuận là một lộ trình dự kiến vào tháng 11, không chỉ nêu chi tiết cách thức Việt Nam sẽ giảm phát thải khí nhà kính mà còn cả đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo nào.
Du lịch
Năm 2022 là một năm khó khăn đối với ngành du lịch. Việt Nam đặt mục tiêu đón khoảng 5 triệu lượt khách quốc tế, nhưng chỉ đón khoảng 3,5 triệu lượt, bằng khoảng 18% trong tổng số 19 triệu lượt khách quốc tế mà Việt Nam đã đón trong năm 2019.
Một nguyên nhân khiến du lịch Việt Nam năm 2022 chưa đạt được mục tiêu là chính sách visa kém cạnh tranh. Trước thực trạng đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cùng các hãng lữ hành đã đề xuất nhiều chính sách cụ thể để thu hút khách quốc tế, trong đó có đề xuất áp dụng cấp visa điện tử cho khách nước ngoài, tiếp tục đơn giản hóa thủ tục cấp và tăng cường ứng dụng công nghệ, nhằm mục tiêu đón 8 triệu lượt khách quốc tế trong năm 2023.
Công nghệ thông tin
Lĩnh vực khởi nghiệp của Việt Nam đã bùng nổ và vượt qua đại dịch để trở thành một trong những lĩnh vực hoạt động tích cực nhất ở Đông Nam Á. Theo báo cáo chung của Do Ventures và Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), 1,4 tỉ USD đã được đầu tư vào các công ty khởi nghiệp Việt Nam trong năm 2021. Đây là một sự cải thiện rõ rệt so với kỷ lục 874 triệu USD trước đó vào năm 2019.
Làn sóng đầu tư này kéo theo sự gia tăng nhu cầu đối với lao động công nghệ có tay nghề cao ở Việt Nam.
Cập nhật thị trường lao động Việt Nam vào quý III/2022 của Adecco cho thấy, năm 2022 các doanh nghiệp công nghệ thông tin cần 530.000 lao động nhưng sẽ thiếu 150.000. Khoảng cách giữa những gì cần và những gì có sẽ tăng lên 195.000 vào năm 2024.
Trong tương lai, chính phủ Việt Nam quyết tâm số hóa nền kinh tế Việt Nam và đang tích cực thúc đẩy chương trình nghị sự về công nghiệp 4.0. Với việc nới lỏng các đơn đặt hàng sản xuất, có động lực để đẩy nhanh quá trình chuyển đổi này, điều đó có thể dẫn đến chính sách thuận lợi hơn và đầu tư chiến lược vào nguồn nhân lực công nghệ thông tin.
Sản xuất
Vào tháng 11 năm 2022, Chỉ số Nhà quản trị Mua hàng (PMI) của S&P ghi nhận mức giảm xuống 47,4 từ mức 50,6 của một tháng trước đó, cho thấy lĩnh vực sản xuất của Việt Nam đã bị thu hẹp đáng kể. Khi đơn đặt hàng giảm, nhiều nhà máy buộc phải sa thải công nhân hoặc giảm khối lượng công việc đáng kể.
Nhiều người trong số những công nhân này cũng bị ảnh hưởng bởi đại dịch một năm trước đó. Đợt suy thoái thứ hai có thể giáng một đòn mạnh vào tinh thần của họ và họ có thể bắt đầu tìm kiếm việc làm trong các lĩnh vực khác. Trong bối cảnh đó, lao động dư thừa trên thị trường có thể mang lại cơ hội cho các công ty sản xuất thành công muốn mở rộng quy mô hoạt động.
Sản xuất là xương sống của nền kinh tế Việt Nam, điều này diễn ra như thế nào sẽ quyết định đến nền kinh tế nói chung vào năm 2023.
Nhìn tổng thể, nền kinh tế Việt Nam, cùng với nền kinh tế toàn cầu nói chung, đang ở trong tình trạng thay đổi liên tục. Bước sang năm 2023, nó có thể sẽ phát triển theo nhiều cách hơn những gì được nêu trong bài viết này. Tuy nhiên, trên đây là bốn lĩnh vực có thể sẽ là chìa khóa dẫn đến thành công kinh tế của Việt Nam trong năm 2023 và cách thức phát triển của bốn lĩnh vực đó sẽ là công cụ cho tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong tương lai.
