Nhiều đơn vị chưa công khai
Hôm nay 16.6, Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) và Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) đồng tổ chức buổi Công bố trực tuyến chỉ số Công khai ngân sách Bộ, cơ quan Trung ương (MOBI) năm 2020.
Năm 2020 là năm thứ 3 liên tiếp chỉ số MOBI được thực hiện và công bố. MOBI 2020 đánh giá mức độ công khai ngân sách của 44 Bộ, cơ quan Trung ương, trong đó có 38 Bộ, cơ quan Trung ương là đơn vị dự toán và 6 cơ quan, tổ chức Trung ương được ngân sách Nhà nước (NSNN) hỗ trợ.
MOBI 2020 được xây dựng thông qua 5 tiêu chí chính là tính sẵn có, tính kịp thời, tính đầy đủ, tính thuận tiện và tính liên tục của 6 loại tài liệu bắt buộc phải công khai theo Luật NSNN năm 2015.
Tính liên tục là tiêu chí lần đầu tiên được sử dụng trong khảo sát MOBI 2020 và chỉ được áp dụng cho hai loại tài liệu bao gồm Dự toán thu-chi ngân sách và Quyết toán NSNN.
Kết quả khảo sát MOBI 2020 cho thấy, mức độ công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương chưa có cải thiện so với 2019. Vẫn còn nhiều đơn vị chưa công khai hoặc chưa công khai đầy đủ, chưa đáp ứng yêu cầu theo quy định.
Điểm trung bình MOBI 2020 là 21,64 điểm, tương đương với điểm trung bình MOBI 2019. Có 34 trong tổng số 44 Bộ, cơ quan Trung ương có điểm công khai ngân sách. Có 10 Bộ, cơ quan Trung ương không có tên trong bảng xếp hạng 2020, đồng nghĩa với việc các cơ quan này không có thư mục công khai ngân sách và không công khai các tài liệu ngân sách trên cổng thông tin điện tử của đơn vị tại thời điểm khảo sát.
Trong xếp hạng MOBI 2020, Bộ Tài chính có thứ hạng cao nhất với 66,63 điểm quy đổi, xếp hạng công khai ở mức tương đối đầy đủ. Xếp thứ hai là Bộ Tư pháp với 48,41 điểm quy đổi.
Trình bày Báo cáo chỉ số MOBI 2020, PGS-TS Vũ Sỹ Cường - chuyên gia tài chính công đưa ra một số khuyến nghị đối với các Bộ, cơ quan Trung ương nói chung, Bộ Tài chính nói riêng để cải thiện chỉ số công khai ngân sách MOBI trong những năm tiếp theo.
Kiến nghị giám sát thực hiện
Đối với Quốc hội, ông Cường đề xuất Quốc hội có thể cân nhắc bổ sung nội dung giám sát tình hình thực hiện công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương vào chương trình hoạt động giám sát hàng năm của Ủy ban Tài chính ngân sách của Quốc hội, bao gồm cả giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề; xem xét bổ sung chế tài xử lý các vi phạm về thực hiện công khai ngân sách trong Luật NSNN.
Vị này cho biết, Chính phủ cần thúc đẩy các Bộ, cơ quan Trung ương thực hiện công khai ngân sách theo quy định của pháp luật và ban hành chế tài xử lý các đơn vị không thực hiện công khai NSNN. Đồng thời mong muốn Kiểm toán Nhà nước đưa nội dung công khai minh bạch về tài liệu ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương vào nội dung kiểm toán tuân thủ…
TS Nguyễn Minh Tân - Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân sách, Ủy ban Tài chính Ngân sách, Văn phòng Quốc hội đánh giá cao kết quả của nhóm nghiên cứu, nhìn thẳng điểm sáng và điểm tối trong công khai ngân sách Trung ương. Đồng tình với việc cần thiết tăng cường vai trò giám sát của Quốc hội đối với tình hình thực hiện công khai ngân sách Trung ương, theo ông Tân, có thể xem xét mức độ công khai ngân sách của các Bộ, cơ quan Trung ương là một trong những tiêu chí tham khảo khi phân bổ ngân sách.
Chỉ số MOBI do Liên minh Minh bạch Ngân sách (BTAP) chủ trì xây dựng, do hai tổ chức thành viên là Trung tâm Phát triển và Hội nhập (CDI) và Viện Nghiên cứu Kinh tế và Chính sách (VEPR) thực hiện, với sự tài trợ của Tổ chức Oxfam tại Việt Nam.
