Bất thường do đề thi hay vì chênh lệch trình độ?
Theo phổ điểm các môn thi mà Bộ GDĐT công bố, có thể thấy phổ điểm các môn Toán, Vật lý, Hóa học, Giáo dục công dân có dáng hình tương đối chuẩn (hơi nghiêng sang phải) với đỉnh của phổ dao động ở mức 7-8 điểm sau đó thoải dần.
Ở các môn còn lại, phổ điểm có dáng hình chưa phù hợp. Phổ điểm môn Sinh học có hình giống như quả chuông úp ngược với đỉnh của phổ ở mức 5,25 điểm. Nếu xét theo tiêu chí của một kì thi dùng để xét công nhận tốt nghiệp thì hình của phổ chưa được coi là chuẩn.
Phổ điểm môn tiếng Anh và Lịch sử cũng chưa đẹp. Trong đó, phổ điểm môn tiếng Anh gây chú ý khi có hình lạ nhất, xuất hiện hai đỉnh (một đỉnh ở ngưỡng 4,0 điểm và một đỉnh ở ngưỡng 9,0 điểm).
Ngoài ra, năm nay điểm 10 môn tiếng Anh cũng tăng gần 20 lần so với năm 2020. Cả nước có 4.345 bài thi điểm 10, thì riêng Hà Nội là trên 1 nghìn thí sinh, đạt tỉ lệ 25% điểm 10 toàn quốc.
Hiện có nhiều ý kiến trái chiều liên quan đến phổ điểm của môn tiếng Anh.
Theo TS Hoàng Ngọc Vinh - thành viên Tổ tư vấn Ủy ban đổi mới Giáo dục - Đào tạo, phổ điểm giống hình yên ngựa với 2 cực trị được các nhà thống kê gọi là phân bố hai đỉnh (bimodal), xuất hiện trong phân bố thống kê.
Ông cho rằng, với phổ điểm môn tiếng Anh như vậy, chỉ có thể là đề thi chưa được chuẩn hóa để đảm bảo độ công bằng (fairness). Để tránh cho những sai sót trong việc ra đề ở các năm sau, ông đồng tình với ý kiến cần bóc tách và phân tích các kết quả thi trắc nghiệm và chỉ rõ nguyên nhân phân bố phổ điểm như môn tiếng Anh.
Trao đổi với Lao Động liên quan đến phổ điểm môn tiếng Anh, GS.TS Nguyễn Đình Đức - Trưởng ban Đào tạo, Đại học Quốc gia Hà Nội - cho rằng, phổ điểm không có gì bất thường, mà là tín hiệu đáng mừng, khẳng định chất lượng giáo dục tiếng Anh có tiến bộ rõ rệt.
Đỉnh bên trái của phổ điểm rơi vào khoảng 4-5, cao hơn đỉnh của năm 2020 (3 - 3,8 điểm). Điều này cho thấy, tuyệt đại đa số thí sinh có kết quả học tập môn tiếng Anh tiến bộ hơn.
Còn đỉnh bên phải của phổ điểm rơi vào khoảng 7 - 8 điểm, là minh chứng cho phong trào học tiếng Anh trong nhà trường những năm gần đây đã có tác dụng, kết quả học tiếng Anh trong các trường phổ thông đã có chuyển biến.
Còn theo cô Nguyễn Thị Thanh Hương - giáo viên Hệ thống Giáo dục HOCMAI, phổ điểm môn tiếng Anh có sườn phải dốc xuống mức từ 5-8 điểm. Điều này cho thấy, lượng thí sinh đạt điểm trung bình khá và khá tương đối nhiều, không có sự phân hóa rõ rệt với các thí sinh ở mức điểm này và cũng không có sự phân hóa mạnh ở quỹ điểm 9-10 (khoảng điểm dùng để xét tuyển đại học).
Điều này cho thấy, sự phân hóa của đề thi tiếng Anh năm nay chưa tốt, sẽ khó cho việc tuyển sinh.
Phân tích phổ điểm của từng nhóm thí sinh để lý giải phổ điểm lạ
Trước những ý kiến về phổ điểm lạ của môn tiếng Anh năm nay, ông Mai Văn Trinh - Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng (Bộ GDĐT) - đã có những trao đổi, lý giải.
Theo đại diện Bộ GDĐT, bộ đã phân tích chi tiết phổ điểm môn tiếng Anh. Theo đó, phổ điểm chung của cả nước đối với môn thi này xuất hiện 2 đỉnh và dường như là phép cộng của 2 phổ điểm chuẩn. Một phổ điểm ứng với vùng có số điểm thấp, một phổ điểm ứng với vùng có số điểm cao hơn.
Phổ điểm này cũng cho thấy, có sự khác biệt rõ về điều kiện dạy học, nhất là điều kiện dạy học môn ngoại ngữ giữa các quận, huyện có điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau.
Để có cách nhìn toàn diện, chính xác với phổ điểm môn tiếng Anh, Cục Quản lý chất lượng đã phân tích phổ điểm của từng nhóm thí sinh ở các vùng miền khó khăn và vùng miền có điều kiện dạy học thuận lợi.
“Từ việc phân tích cho thấy rằng, đề thi môn tiếng Anh năm nay đã phản ánh khách quan kết quả học tập của thí sinh, cũng như phản ánh trung thực điều kiện dạy học của các nhà trường là khác nhau, đặc biệt giữa các nhà trường ở vùng thuận lợi và vùng khó khăn”- Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Mai Văn Trinh khẳng định.
