Triển khai vội vã
Trước đó, trong năm học 2015-2016, khi mô hình VNEN được Sở GDĐT tỉnh này triển khai ồ ạt ở các trường tiểu học, THCS đã có tiếng nói từ phụ huynh học sinh không đồng thuận. Phụ huynh đã làm đơn tập thể, kiến nghị lên lãnh đạo các cấp và 5 trường đã bỏ VNEN, quay lại chương trình hiện hành. Đó là các trường: THCS Cẩm Trung (huyện Cẩm Xuyên); THCS Chu Văn An (Hương Khê); THCS Nam Hồng (Thị xã Hồng Lĩnh); THCS Nam Hà và THCS Thạch Linh (TP.Hà Tĩnh).
Do triển khai vội vã, áp đặt, với các bất cập về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đội ngũ cũng như công tác quản lý, chỉ đạo, mô hình VNEN tại đất học Hà Tĩnh đã không tìm được tiếng nói chung với phụ huynh học sinh. Trước tình hình đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập Hội đồng khảo sát thực trạng mô hình VNEN.
Sau một năm làm việc, Hội đồng đã có văn bản báo cáo chính thức. Trên cơ sở đó, UBND tỉnh đã ra Công văn 4885, dừng hẳn mô hình VNEN ở THCS và đối với tiểu học muốn tiến hành mô hình VNEN phải đảm bảo các điều kiện: Có cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đúng chuẩn, đội ngũ giáo viên, sĩ số dưới 30 em/lớp và phải có từ 2/3 số lượng giáo viên và phụ huynh tán thành.
Ngày 10.8, có 9 trường tiểu học ở huyện Hương Sơn và 9 trường tiểu học ở huyện Thạch Hà qua rà soát không đủ điều kiện tiếp tục chương trình VNEN. Ngày 16.8, thêm 7 huyện qua rà soát nói không với VNEN.
Đó là thị xã Hồng Lĩnh (4 trường), Can Lộc (13 trường), Cẩm Xuyên (8 trường); TP.Hà Tĩnh (5 trường); Lộc Hà (16 trường); Kỳ Anh (5 trường), Thị xã Kỳ Anh (5 trường).
Đến ngày 23.8, các trường thuộc 4 huyện còn lại: Vũ Quang (4 trường) Hương Khê (16 trường), Đức Thọ (9 trường); Nghi Xuân (19 trường) sau khi rà soát đã có văn bản gửi Sở GDĐT, UBND tỉnh Hà Tĩnh không đủ điều kiện để triển khai mô hình. Như vậy đến ngày 23.8, 100% số trường học ở 13 huyện, thị, thành phố tại Hà Tĩnh đã nói “không” với VNEN.
Những hệ lụy
Hà Tĩnh chỉ có duy nhất một trường tiểu học nằm trong dự án VNEN, nên khi triển khai mô hình, ngân sách dựa vào nguồn đóng góp từ phụ huynh. Một số trường do sốt sắng triển khai nên đã phải vay nợ.
Vì vậy, từ VNEN chuyển sang chương trình hiện hành, cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, cũng như các điều kiện dạy học khác phải có kinh phí để mua sắm. Đây là khó khăn, lúng túng cho cơ sở. Các trường đã lãng phí nguồn tiền không nhỏ để triển khai VNEN.
Chương trình VNEN với khung chương trình, sách giáo khoa, phương pháp, cách thức tổ chức dạy học khác chương trình hiện hành. Từ VNEN trở lại chương trình hiện hành, sẽ có nhiều kiến thức, nhiều nội dung, nhiều chương lệch pha giữa hai chương trình, hai bộ sách. Vậy, làm sao để có thể kịp thời bổ túc cho học sinh khi mà chỉ còn một tuần nữa là bước vào năm học mới?
Việc thay đổi tổ chức, hình thức, phương pháp dạy học cần thời gian để bồi dưỡng đội ngũ, tạo cho học sinh một tâm thế tiếp nhận tích cực chủ động, để bước vào năm học mới, chương trình khác đó là những điều cần phải được tính toán, xử lý “hậu VNEN”.