Cùng dự buổi làm việc có Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng, Giáo sư Lê Quân - Giám đốc Đại học Quốc gia Hà Nội.
Tại buổi làm việc, lãnh đạo các trường đại học, nhà khoa học đã đặt ra nhiều kiến nghị gửi tới Chính phủ, bộ, ngành.
Có cơ chế, chính sách để phát triển ngành khoa học cơ bản
PGS.TS Ngô Thị Phương Lan - Hiệu trưởng Trường ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn (ĐH Quốc gia TPHCM) - cho biết, hiện nay các trường đại học công lập đang gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó có việc cơ chế chính sách chưa theo kịp với nhu cầu chính sách về tự chủ.
Nữ Hiệu trưởng lấy ví dụ: "Các ngành khoa học cơ bản theo Nghị định 81 đối với giáo dục đại học quy định sinh viên sẽ được miễn, giảm học phí với những ngành như Triết học Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh,…. Nhưng các ngành khác như Lịch Sử, Địa lý, Dân tộc học, Hải dương học, Địa chất,… thì không. Khoa học cơ bản là nền tảng cho sự phát triển bền vững. Nếu chúng ta không có sự đầu tư mạnh mẽ vào các ngành học này, nền tảng sẽ bị lung lay".
Từ đó, PGS.TS Ngô Thị Phương Lan kiến nghị, sắp tới nếu có sửa Nghị định 81 thì nên bổ sung quy định giảm học phí cho một số ngành khoa học cơ bản.
Tương tự PGS.TS Mai Thanh Phong - Hiệu trưởng Đại học Bách khoa TPHCM - cho rằng còn bất cập trong cơ cấu ngành học, đặc biệt liên quan đến các ngành khoa học công nghệ, người học chạy theo những ngành xu thế, ngành hot, còn những ngành cần thiết cho sự phát triển lâu dài của đất nước, xã hội thì chưa nhận được nhiều sự quan tâm của người học.
Hiệu trưởng Trường đại học Bách khoa TPHCM kiến nghị Chính phủ cần có chính sách hỗ trợ, khuyến khích cho những ngành học rất quan trọng nhưng ít được xã hội quan tâm.
Những nhiệm vụ để phát triển Đại học Quốc gia
Kết luận buổi làm việc, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã giao một số nhiệm vụ quan trọng cho 2 ĐHQG TPHCM và Hà Nội.
Phó Thủ tướng cho rằng 2 ĐHQG, sau 30 năm hoạt động, cần tổng kết những gì mà ĐHQG đang thấy vướng víu về con đường đi, tầm nhìn phát triển trong quá trình cụ thể hóa chủ trương của Đảng, Nhà nước thành các chính sách, pháp luật để kiến nghị với Chính phủ.
“Tôi rất quan tâm vấn đề cơ chế tổ chức, mối quan hệ giữa nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng, về doanh nghiệp, các trung tâm khởi nghiệp trong ĐHQG, về liên thông giữa sự nghiệp với các doanh nghiệp trong ĐHQG, về hệ sinh thái của ĐHQG cần như thế nào để tạo ra sự khác biệt” - Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nói.
Phó Thủ tướng đề nghị 2 ĐHQG cần phải đặt ra tầm nhìn và mong muốn của mình về ĐHQG. Từ đó, bằng nguồn lực nhà nước, cơ chế chính sách, mô hình để vận hành đạt những mục tiêu này.
Tiếp đến, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu 2 ĐHQG cần có đề án tổng thể trên cơ sở pháp lý và trên cơ sở nhìn nhận về vị trí, tầm quan trọng của mình để đề xuất với Nhà nước những vấn đề Nhà nước phải đầu tư, cần đặt hàng; đề xuất những vấn đề mà ĐHQG với chiến lược phát triển của mình sẽ phải thực hiện.
“Trong đó, cần tập trung vào những vấn đề mà các trường đại học khác có thể chưa quan tâm. Đó là đầu tư có tính dài hạn, đầu tư các lĩnh vực về khoa học cơ bản, khoa học xã hội hay các vấn đề trong tương lai.
Những vấn đề này phải được đặt ra và ĐHQG phải lấy đó làm nhiệm vụ và không nên đặt quá nhiều tham vọng trong việc đào tạo các ngành nghề nóng. ĐHQG phải xây dựng cho mình triết lý phát triển riêng, đúng tầm và vai trò của mình” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.
Cuối cùng, Phó Thủ tướng đề nghị ĐHQG cần tập trung vào đổi mới quản lý khoa học công nghệ, trong đó tập trung đổi mới các vấn đề liên quan đến đầu tư và ngân sách, về tổ chức bộ máy.
