Hướng tới kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954 - 2024), ngày 4.5, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội phối hợp với Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia với chủ đề: “Chiến thắng Điện Biên Phủ năm 1954: Tầm vóc thời đại và giá trị di sản”. Hội thảo được tài trợ bởi Quỹ Đổi mới sáng tạo Vingroup (VinIF).
Phát biểu khai mạc, PGS.TS Nguyễn Đức Sơn, Hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Hà Nội chia sẻ: Chiến thắng Điện Biên Phủ (1954) là một trong những sự kiện quan trọng nhất của lịch sử Việt Nam và phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới trong thế kỉ XX.
Đối với dân tộc Việt Nam, Chiến thắng Điện Biên Phủ góp phần quyết định vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Pháp (1945 - 1954), mở ra giai đoạn phát triển mới của lịch sử Việt Nam hiện đại. Đối với thế giới, Chiến thắng Điện Biên Phủ có vị trí đặc biệt trong lịch sử chính trị, quân sự, quan hệ quốc tế... thế kỷ XX. Chiến thắng Điện Biên Phủ là “mốc vàng chói lọi” của phong trào giải phóng dân tộc, góp phần vào quá trình xóa bỏ hoàn toàn chủ nghĩa thực dân trên phạm vi toàn cầu.
Trong tham luận gửi đến Hội thảo, PGS.TS Trần Đức Cường, Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam đã khẳng định: "Chiến thắng Điện Biên Phủ là chiến thắng của ý chí độc lập, tự do và sức mạnh sáng tạo của dân tộc Việt Nam".
Ông Cường cho biết, điều này đã được phản ánh liên tục, xuyên suốt trong cuộc kháng chiến, phát huy tối đa ý chí và quyết tâm cao của toàn dân tộc, kết hợp trí tuệ sáng tạo mưu lược để làm nên thắng lợi quân sự vĩ đại của dân tộc Việt Nam ở thế kỷ XX.
PGS.TS Nguyễn Văn Nhật - Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam - cho rằng, chiến thắng Điện Biên Phủ là thắng lợi của đường lối kháng chiến toàn dân, toàn diện của Đảng.
"Trong suốt 9 năm (từ năm 1946-1954), Đảng ta đã thực hiện vừa xây dựng đất nước về mọi mặt của đời sống, vừa xây dựng lực lượng chính trị, vũ trang, huy động sức mạnh toàn dân để có được thắng lợi vĩ đại ấy"- ông Nhật lý giải.
Vấn đề đặt ra khi dạy và học sách giáo khoa mới
Tại Hội thảo, TS Nguyễn Văn Ninh (Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) chỉ ra những vấn đề cần giải quyết khi thực hiện chương trình và đưa vào sách giáo khoa nội dung có liên quan đến Chiến thắng Điện Biên Phủ.
Ông rất băn khoăn: "Nội dung chiến thắng Điện Biên Phủ được thể hiện như thế nào thông qua các bộ sách giáo khoa mới? Bộ sách ấy đã phát triển năng lực và phẩm chất cho thế hệ trẻ ra sao, thầy cô cần làm gì để giảng dạy tốt nội dung này?".
Từ những băn khoăn của ông Ninh, rất nhiều giải pháp được đưa ra như thiết kế và sử dụng bộ công cụ đánh giá trong dạy và học "Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp 1945-1954" cho chương trình giáo dục phổ thông 2018 của TS Nguyễn Thị Bích (Khoa Lịch sử, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội).
Hay như việc vận dụng mô hình trải nghiệm của David Kolb để tổ chức hoạt động dạy học về chiến dịch Điện Biên Phủ được TS Chu Thị Mai Hương (Trường Đại học Tây Bắc) thực hành cho học sinh các khối lớp đạt được nhiều tín hiệu đáng mừng.
Cô Bùi Mai Anh (Trường Tiểu học Lương Trung, Bá Thước, Thanh Hóa) lại lựa chọn xây dựng chương trình trải nghiệm dạy học chiến thắng Điện Biên Phủ với chủ đề: kinh nghiệm của "đi để hiểu", áp dụng cho đối tượng là học sinh tiểu học.
Hội thảo đã nhận được sự hưởng ứng, tham gia tích cực của hàng trăm tác giả là nhà nghiên cứu, giảng viên, giáo viên, nghiên cứu sinh, học viên cao học và sinh viên các trường đại học, cao đẳng trên cả nước, với trên 90 bài viết được tuyển chọn đăng kỷ yếu.
Các bài tham luận là kết quả nghiên cứu đa dạng, phong phú vào kho tàng tư liệu phục vụ cho việc giảng dạy về chiến thắng Điện Biên Phủ tại các nhà trường.
