Hàng năm vào ngày 23 tháng Chạp, người Việt trên khắp mọi miền tổ quốc đều thực hiện nghi thức truyền thống tâm linh quan trọng: Cúng ông Công ông Táo.
Theo chuyên gia phong thủy Phùng Phương, có 6 điều thuộc về nghi lễ và kiêng kỵ trong ngày 23 tháng Chạp năm nay người dân cần lưu ý:
Chọn giờ cúng ông Công ông Táo
Theo phong thủy, việc cúng ông Công ông Táo quá muộn đều là không nên. Theo quan niệm dân gian, mỗi năm chỉ có một ngày, Ngọc Hoàng nghe các Táo báo cáo, do đó Táo quân cần phải lên thiên đình đúng giờ để kịp vào chầu. Nếu Táo quân nào lên thiên đình sớm thì phải chờ đến ngày thiết triều và vị nào lên muộn thì không tham gia được.
Lễ cúng ông Công ông Táo có thể thực hiện vào nhiều thời điểm khác nhau, có thể cúng trước hay sau 12 giờ ngày 23 tháng Chạp hoặc trước khoảng 1 - 2 ngày, tùy thuộc vào điều kiện mỗi gia đình.
Master Phùng Phương khẳng định: “Gia đình chỉ cần thành tâm, chọn một giờ Hoàng đạo phù hợp với quỹ thời gian của gia đình để làm lễ cúng là được".
Sử dụng cá chép trong lễ cúng
Yếu tố không thể thiếu trong lễ cúng này là cá chép. Cá chép không chỉ là biểu tượng cho việc Ông Táo lên chầu trời mà còn thể hiện tinh thần từ bi và hy vọng về sự phát đạt của gia đình. Việc thả cá cần được thực hiện một cách cẩn thận, tránh ảnh hưởng đến môi trường và đảm bảo sự sống cho cá.
Vị trí đặt mâm cúng
Không có quy định cụ thể về vị trí đặt mâm cúng, nhưng sự trang nghiêm và tôn kính là yếu tố quan trọng. Master Phùng Phương khuyến nghị việc thực hiện lễ cúng tại ban thờ gia đình để duy trì sự tôn nghiêm.
Lựa chọn mâm cỗ cúng
Dù là cỗ chay hay mặn, việc lựa chọn thức ăn cho mâm cỗ cần tránh những loại thực phẩm như vịt, chim, ngỗng, trâu, dê, chó, mực... Nếu có thể, người dân nên chuẩn bị mâm cỗ chay để tránh sát sinh.
Nội dung lời khấn trong lễ cúng
Quan niệm dân gian khuyên rằng việc khấn xin tài lộc hay may mắn trong ngày này không nên được thực hiện. Gia đình nên tập trung vào việc báo cáo và phản ánh về năm qua, cũng như định hướng cho năm mới.
Sử dụng tiền âm phủ trong lễ cúng
Chuyên gia phong thủy Phùng Phương cảnh báo, việc sử dụng tiền âm phủ không chỉ không phù hợp với nghi thức tâm linh mà còn có thể gây hại cho môi trường và tạo nguy cơ hỏa hoạn. Ông khuyến cáo, nên tránh hành động này để bảo vệ môi trường và duy trì tính thiêng liêng của nghi lễ.
Nghi lễ cúng ông Công ông Táo không chỉ là một phần không thể tách rời của văn hóa tâm linh Việt Nam mà còn mang đầy ý nghĩa và giá trị truyền thống. Qua việc tuân theo những điều kiêng kỵ, mỗi gia đình có thể thực hiện nghi lễ một cách trang nghiêm và đúng đắn, góp phần vào việc duy trì và phát huy văn hóa dân tộc.
