Bài viết của nhà báo Matthew Karsten...
Hãy tưởng tượng cảm giác thú vị đến thế nào khi được ngồi trên lưng một con thú khổng lồ cao 9 feet và nặng 4 tấn, vượt qua những đoạn sông sâu và băng ngang những cánh rừng nguyên sinh.
Đây chắc chắn là một trải nghiệm tuyệt vời bạn nhất định phải thử khi lập kế hoạch cho chuyến viếng thăm đất nước Thái Lan xinh đẹp.
Tôi đã không thể ngăn được cảm giác vui sướng khi có thể chụp một bức ảnh thật đẹp tạo dáng trên lưng một chú voi khổng lồ!
Tuy nhiên, có một mặt tối của ngành du lịch voi mà nhiều người dường như không nhận thức được…
 |
| Một gia đình voi đang “chơi đùa” trong cát. Ảnh: Expertvagabond. |
Khu bảo tồn voi tự nhiên
Công viên voi (Elephant Nature Park - ENP) là một khu bảo tồn thiên nhiên nằm khuất trong những khu rừng tuyệt đẹp của miền Bắc Thái Lan. Nhiệm vụ của họ là bảo vệ và chăm sóc cho những con voi từng bị ngược đãi, được giải cứu từ các ngành công nghiệp du lịch và khai thác gỗ.
Nâng cao nhận thức và thúc đẩy ngành du lịch voi trở nên thân thiện và bền vững cũng là một mục tiêu khác của khu bảo tồn này. Hiện ở đây đang là nơi cư ngụ cho 36 con voi trên 250 mẫu của vùng đất hoang dã.
Ngay lần đầu tiên đến với khu bảo tồn này, tôi đã không mường tượng được rằng nơi đây sẽ như thế nào. Làm thế nào chúng ta có thể đến gần được với các con voi? Liệu chúng ta có thể thật sự chạm vào chúng? Hay đó là một sự mạo hiểm chết người?
Một lần, tôi đã nhìn thấy một con voi thực sự bên ngoài một sở thú tại Safari ở Nam Phi, khi một trong số chúng định tấn công chúng tôi! Đó là một kinh nghiệm thật sự rất đáng sợ.
 |
| Meet Lek: Người sáng lập nên khu bảo tồn voi tự nhiên (ENP). Ảnh:Expertvagabond. |
Rong chơi với những gã khổng lồ
Bạn có thể tham gia vào nhiều hoạt động hấp dẫn tại ENP. Tôi đã tự tay đút trái cây tươi cho chúng, ngắm nhìn chúng chơi trong bùn, đi dạo với chúng, và thậm chí xuống sông để “kì cọ” cho chúng!
Việc ngắm nhìn những sinh vật hiền lành vui đùa với nhau là một trải nghiệm kỳ diệu. Chúng trò chuyện với đồng loại và các thành viên gia đình bằng cách sử dụng tiếng kêu. Sự thông minh và khả năng kết nối cộng đồng của chúng thật sự rất đáng ghi nhận.
Bạn sẽ không tìm thấy bất kỳ điểm cưỡi voi tại khu bảo tồn. Đồng thời sẽ không có xiếc voi hay màn biểu diễn vẽ tranh bằng vòi thường thấy. Bởi những con voi ở đây đã được cứu thoát từ những nơi đã từng ngược đãi, lạm dụng sức lao động của chúng.
 |
| Mmmmmm. Giờ ăn đến rồi. Ảnh:Expertvagabond. |
Bạo hành những chú voi con
Voi châu Á đang trong diện có nguy cơ tuyệt chủng. Các chuyên gia tin rằng hiện nay có ít hơn 2.000 con voi hoang dã đang sống ở Thái Lan. Số lượng voi suy giảm với tốc độ nhanh chóng vì bị mất môi trường sống.
Việc chụp ảnh và sử dụng cho mục đích thương mại bất hợp pháp trong ngành công nghiệp du lịch cũng được xem là một trở ngại lớn. Ngành công nghiệp này phát triển mạnh vì nhu cầu lớn từ du khách nước ngoài trong việc cưỡi voi hay xem chúng làm xiếc và mức phí dịch vụ được trả rất hậu hĩnh cho các loại hình giải trí này.
 |
| Hãy chọn tắm thay vì cưỡi một chú voi đáng yêu thế này. Ảnh:Expertvagabond. |
Một con voi hoang dã sẽ không bao giờ để cho con người ngồi lên trên lưng nó. Vì vậy, để chế ngự một con voi hoang dã, nó sẽ bị tra tấn khi còn là một con voi con để có thể hoàn toàn chế ngự bản năng của nó. Quá trình này được gọi là Phajaan, hay "tẩy não".
Voi con sẽ bị tách ra khỏi voi mẹ và nhốt trong một không gian rất nhỏ, giống như một cái lồng hoặc cái hố, nơi mà chúng không thể di chuyển.
Những chú voi con bị khuất phục bằng việc đánh đập bằng chùy, bị đâm với móc sắc, đồng thời bị bỏ đói và không được ngủ trong nhiều ngày.
 |
| Sri Prae đang dạy voi con Navann tập bơi. Ảnh:Expertvagabond. |
Hoạt động cưỡi voi tại Thái Lan
Hành động ngược đãi voi không dừng lại sau khi chúng đã được thuần hóa. Nhiều trại nuôi voi tiếp tục sử dụng móc sắt để kiểm soát chúng dễ dàng hơn.
Có thể họ không đâm chúng thường xuyên như họ đã làm trong suốt quá trình đào tạo, nhưng con người vẫn lợi dụng nỗi sợ của những chú voi khi bị đau để thúc đẩy chúng làm việc hiệu quả hơn.
Nếu một trại voi trong khu vực Đông Nam Á tự xưng là "có trách nhiệm" với động vật của mình, bạn vẫn nên hoài nghi. Hãy nhớ rằng quá trình thuần hóa họ sử dụng thường là như nhau, ngay cả khi họ thể hiện rằng họ đang đối xử tử tế với chúng bây giờ. Và thường thì không có cách nào để đảm bảo điều đó cả.
Bạn có biết rằng hành động cưỡi voi thực sự có thể gây ra tác hại nghiêm trọng lâu dài cho chúng không? Xương sống của chúng thực chất không đủ sức để nâng trọng lượng của con người. Tôi biết thật khó để tin được điều này nếu chỉ nhìn vào kích cỡ khổng lồ của chúng, nhưng ngựa vằn cũng có cấu trúc xương tương tự.
 |
| Ai kia thích nước chưa kìa? Ảnh:Expertvagabond. |
Chung tay góp sức bảo vệ loài voi
Người sáng lập - Lek Chailert - đã đấu tranh để giải cứu những con voi và thay đổi nhận thức của đất nước mình về thái độ và cách đối xử với loài voi kể từ khi cô là một cô gái trẻ. Lek đã mở khu bảo tồn tự nhiên này để giải cứu những chú voi bị ngược đãi vì mục đích thương mại hay du lịch và trao cho chúng một cuộc sống hạnh phúc và yên bình hơn.
Khu bảo tồn còn cung cấp các chuyến tham quan trong ngày và các cơ hội tình nguyện kéo dài hàng tuần, cho phép khách du lịch tương tác và tìm hiểu về loài voi theo một cách có trách nhiệm hơn.
Là một tổ chức phi lợi nhuận của Thái Lan, số tiền thu được sẽ dùng để nuôi dưỡng và chăm sóc cho các sinh vật khổng lồ này. Ngoài ra còn được dùng để giải cứu voi khỏi sự lạm dụng của chủ và mở rộng quy mô của các khu bảo tồn tự nhiên này.
Mỗi chuyến tham quan tại khu bảo tồn (ENP) đều bao gồm một bài thuyết trình bằng video nhằm làm sáng tỏ bản chất một số ngành công nghiệp du lịch voi. Thật sự không dễ dàng gì để bình tĩnh xem hết được đoạn video ấy.
 |
| Những chú voi đang thích thú tận hưởng tự do và ánh hoàng hôn. Ảnh:Expertvagabond. |
Sự lựa chọn tùy thuộc vào bạn
Hành động thuần hóa voi đầy bạo lực đã trở thành một truyền thống tại Đông Nam Á trong hàng trăm năm. Vấn đề hiện nay là hầu hết những con voi bị giam cầm tại Thái Lan vẫn được sử dụng để giải trí cho du khách hơn là cho mục đích truyền thống như khai thác gỗ hoặc mục đích quân sự.
Nhu cầu cưỡi voi và xem xiếc của du khách dẫn đến việc nhiều chú voi con bị bắt buộc phải tách khỏi mẹ, bị tra tấn và bán lại để giải trí cho chính chúng ta.
Việc bạn cưỡi voi ở Thái Lan hay không là sự lựa chọn của bạn. Tôi cố gắng kiềm chế để không phán xét người khác vì tôi nhận thức sâu sắc rằng tất cả chúng ta có những chuẩn mực đạo đức riêng và góc nhìn nhận vấn đề khác nhau.
Hầu hết mọi người ưa thích dịch vụ du lịch voi ở Thái Lan là vì họ hoàn toàn không biết những chú voi đã bị đối xử như thế nào khi được thuần hóa. Đã có nhiều bạn bè của tôi từng thử cưỡi voi.
Cũng dễ hiểu lí do vì sao mọi người lại yêu thích hình thức du lịch này. Bản thân tôi cũng đã suýt leo lên lưng một chú voi thực sự cơ mà.
Tôi chỉ muốn chia sẻ những gì tôi đã học được sau thăm khu bảo tồn voi tự nhiên ở Thái Lan với mục đích là để giúp bạn có cái nhìn toàn diện hơn và có những quyết định sáng suốt hơn trong tương lai gần.
(Theo expertvagabond)
