Tại buổi họp báo thường kỳ Bộ Công Thương chiều 15.5, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải cho biết, tạm dừng nhập khẩu xăng dầu là đề xuất của Tập đoàn Dầu khí Quốc gia (PVN), nhưng thực chất liên quan đến hai nhà máy: Lọc hóa dầu Nghi sơn và Bình Sơn. Trong đó, Nghi Sơn là nhà máy liên doanh với vốn nước ngoài 75%, PVN chỉ chiếm 25%; còn Bình Sơn là nhà máy 100% của Việt Nam.
Trong thời gian qua, PVN gặp nhiều khó khăn trong bối cảnh giá dầu thô thế giới sụt giảm theo chiều thẳng đứng, trong vòng 3 tháng đã giảm tới 65%. Nguồn thu của PVN bị ảnh hưởng, kéo theo ảnh hưởng đến nguồn thu quốc gia.
"Bộ Công Thương rất chia sẻ với khó khăn với tất cả các doanh nghiệp tại Việt Nam, trong đó có PVN và 2 nhà máy Bình Sơn và Nghi Sơn. Đó không phải 2 nhà máy xuất khẩu dầu thô mà dùng dầu thô để chế biến các sản phẩm xăng dầu thành phẩm để bán hoặc xuất khẩu.
Tương tự như vậy, chúng ta có 33 đầu mối để nhập khẩu xăng dầu tại Việt Nam. Hiện các doanh nghiệp này đang nhập khẩu xăng dầu về bán tại Việt Nam. Tuy nhiên, trong 3 tháng vừa qua, họ cũng đã gặp rất nhiều khó khăn. Ngay trong nước, giá xăng dầu đã điều chỉnh giảm 8 liên tiếp, gần đây nhất lần thứ 9 mới tăng trở lại, mức tăng vừa phải. Trong đó, xăng E5 chỉ tăng 575 đồng/lít, RON95 chỉ tăng 674 đồng/lít", Thứ trưởng Hải cho hay.
Theo ông Đỗ Thắng Hải, bản thân các doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp xăng dầu cũng kinh doanh rất khó khăn. Còn với đề xuất của PVN, Bộ Công Thương đã bàn bạc rất kĩ với các đơn vị trong bộ, các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu, Hiệp hội xăng dầu Việt Nam và các Hiệp hội doanh nghiệp trực tiếp tiêu dùng xăng dầu là đầu vào trong sản xuất kinh doanh và người tiêu dùng.
Cấm nhập khẩu xăng dầu cũng có nghĩa là cấm các nước khác xuất khẩu vào Việt Nam, điều này sẽ vi phạm các quy tắc trong các hiệp định FTA và các cam kết với các nước. Vậy liệu các nước có sử dụng biện pháp tương tự với các mặt hàng khác của chúng ta sang các đối tác hay không?
"Như vậy, chúng tôi bàn bạc trực tiếp với Tổng giám đốc PVN cũng như báo cáo Ban chỉ đạo điều hành giá cần cân nhắc trước khi đưa ra quyết định.
Quan trọng nhất là cần hài hòa lợi ích của nhiều nhóm, trước mắt là của các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh trong nước, tức là người dân, người tiêu dùng và các doanh nghiệp sử dụng xăng dầu trong nước là đầu vào. Đồng thời phải đảm bảo an ninh năng lượng, mà cụ thể là đủ xăng dầu để cung cấp", ông Hải nói.
Trước đó, liên quan tới vấn đề này, có hai luồng quan điểm chủ đạo được các chuyên gia kinh tế đưa ra. Cụ thể, có quan điểm cho rằng trong bối cảnh dịch bệnh như hiện nay việc dừng nhập là yếu tố đáng để xem xét, luồng quan điểm còn lại phản đối dừng nhập vì đi ngược quy luật thị trường.
