Quy định buộc người dùng phải đăng ký sim chính chủ bằng CMND đã có từ lâu. Quy định này không chỉ có tác dụng để dẹp loạn sim rác, sim ảo mà còn tránh xảy tranh chấp khi đã hình thành nên một thị trường buôn bán sim số, đặc biệt tiết kiệm được tài nguyên là các sim số. Gần đây nhất, cơ quan quản lý còn buộc các nhà mạng thu hồi hàng triệu sim trả trước đã kích hoạt trên kênh phân phối.
Tuy nhiên, việc giao các nhà mạng làm lành mạnh thị trường sim số, triệt hạ sim rác có vẻ như “bắt cóc bỏ đĩa” bởi nó xung đột lợi ích của chính nhà mạng. Theo Cục Viễn thông, thông tin của hơn 80 triệu thuê bao di động trong tổng số gần 120 triệu thuê bao là sai, nhiều trường hợp dùng CMND giả, gán số điện thoại vào CMND của người khác…
Nguyên nhân của tình trạng sim rác, tin nhắn rác là do các nhà mạng đã bán sim ra thị trường một cách bừa bãi, không kiểm soát… Các nhà mạng cũng là doanh nghiệp, có nhà mạng đã cổ phần vì vậy lợi nhuận, lợi ích của doanh nghiệp được đặt lên hàng đầu. Việc bắt các nhà mạng làm lành mạnh thị trường sim số chẳng khác nào để họ "thả gà" rồi bắt lại.
Nay Nghị định 49/2017/NĐ-CP quy định yêu cầu có ảnh chân dung chính chủ khi giao kết hợp đồng thuê bao di động với nhà mạng như thêm một cách xác thực nữa thông tin người dùng… Cũng là việc trao cho các nhà mạng một công cụ để tạo dựng cơ sở dữ liệu thông tin thuê bao đầy đủ và chính chủ.
Câu hỏi đặt ra liệu với ảnh chụp chân dung và thông tin từ CMND có dẹp được nạn sim rác, sim ảo? Hay sự việc tiếp tục tái diễn như trước đây và rằng các nhà mạng liệu có bị xử lý một cách đích đáng?
Việc quản lý thuê bao di động ở nhiều nước vẫn chỉ thông qua hộ chiếu (passport) hoặc thẻ căn cước (ID Card). Rất có thể việc thêm tấm ảnh chân dung của người đăng ký thuê bao là một cách làm mới, sáng tạo hơn của Việt Nam.
Tuy nhiên, không ít người đặt câu hỏi CMND là một loại giấy tờ tùy thân trong đó có xác nhận của cơ quan công an về đặc điểm nhận dạng, lai lịch của người được cấp. Với một giấy tờ có giá trị như vậy, nhà mạng vẫn không thể nhận diện được hết đâu là thuê bao chính chủ thì từ một bức ảnh, việc nhận diện sẽ dựa vào đâu, chưa kể trường hợp khách hàng có thể tô vẽ, hóa trang, đã phẫu thuật thẩm mỹ khi đến chụp?
Một vấn đề khác đó là việc quản lý, lưu trữ ảnh cá nhân thuộc phạm vi quyền riêng tư của người dùng, các nhà mạng sẽ thực hiện ra sao? Trong khi, lâu nay, người dùng vẫn đặt câu hỏi vì sao số di động của mình đã nằm trong kho dữ liệu của những ngân hàng, công ty bảo hiểm, hay công ty bất động sản từ lâu… Chứ không chỉ gói gọn trong danh bạ những người đã cho nhau số liên lạc để liên hệ.
