Thông thường, khi khách tới thuê phòng trọ thì ngoài các thỏa thuận về giá cả, nội quy khu trọ..., chủ nhà trọ sẽ nói người thuê phòng phải làm đầy đủ các thủ tục trong việc khai báo tạm trú, bởi đó là yêu cầu bắt buộc không chỉ của chủ nhà, mà còn là của cơ quan công an khu vực nơi người khách đăng ký tạm trú.
Thế nhưng, không phải chủ nhà trọ nào cũng khắt khe trong việc đôn đốc khách thuê phải đưa giấy tờ cá nhân để hoàn thành ngay việc đăng ký tạm trú trong ngày đầu tiên, hoặc ngày thứ 2 khách chuyển tới ở, mà đại đa số các chủ nhà trọ chỉ nhắc nhở khách để họ chuẩn bị tinh thần cho việc đăng ký tạm trú trong khoảng dăm, ba ngày, tính từ lúc chuyển tới ở.
Với những người chân chính đàng hoàng thì không có gì đáng nói, nhưng khổ nỗi một ít trong số những người ấy lại núp bóng thuê nhà để... trộm cắp, nghĩa là các đối tượng này tới hỏi thuê phòng trọ, khi đã hỏi thuê được phòng trọ rồi, những đối tượng lưu manh này "tăm tia" các phòng bên cạnh của khu xóm trọ để trộm cắp tài sản, đồ đạc rồi... chuồn nhanh.
Vì bản chất của nhóm đối tượng là lưu manh và chúng chỉ thuê nhà với ý định để trộm cắp, nên lúc chúng mới tới hỏi thuê phòng, dẫu chủ nhà trọ có nhắc nhở đưa chứng minh thư, giấy tờ tùy thân để khai báo tạm trú, thì chúng luôn tìm cách "hoãn binh", khất với chủ nhà là sẽ hoàn thành việc khai báo sau 1 tuần vì lý do giấy tờ còn để ở quê, hoặc bị mất chứng minh thư và đang đi làm mới... Nói chung, chủ ý của nhóm đối tượng lưu manh giả danh... sinh viên, người lao động đi thuê nhà trọ là không muốn xuất đầu lộ diện danh tính, quê quán, vì vậy chúng mới dối trá và khất lần việc khai báo tạm trú.
Các đối tượng lưu manh trộm cắp luôn chọn khu xóm trọ không có chủ nhà ở sát cạnh, nơi các thành viên trong khu trọ tự quản lý lẫn nhau, như vậy chúng mới dễ bề hoạt động. Tôi từng sống gần chục năm tại một khu xóm trọ trong thành phố, vì vậy tôi có nhiều kinh nghiệm về tình hình an ninh không chỉ trong xóm trọ vài chục phòng của tôi, mà nó còn là thực trạng chung của hầu hết các khu xóm trọ khác trong khu vực.
Ví dụ, khu trọ tôi có năm xẩy ra vài ba vụ mất trộm tiền bạc, tài sản mà mà nguyên nhân chính vẫn là do các đối tượng mới tới thuê nhà trọ gây nên. Như đã nói, các đối tượng này mới chuyển tới thuê được mấy ngày, còn tạm khất việc đang ký tạm trú song chúng đã kịp tăm tia các phòng bên cạnh để trộm đồ. Khi sinh viên, người lao động trong xóm trọ đi làm hết, các đối tượng lưu manh ở nhà và dễ dàng nhòm ngó rồi phá khóa các phòng trọ lấy tài sản giá trị như máy tính laptop, tiền bạc.... Khi đã cuỗm được tài sản, chúng lập tức... chuyển phòng trọ ngay. Đến lúc "sự thể đã rồi", chủ xóm trọ cùng mọi thành viên trong xóm trọ mới nhận ra nhóm đối tượng mới tới thuê phòng vài ba ngày gần đó là lưu manh thì đã quá muộn. Chúng cao chạy xa bay mà chủ nhà không hề biết danh tính, địa chỉ quê quán, vì chúng chưa khai báo tạm trú... Ngay cả tiền phòng nhóm lưu manh này cũng chưa đóng!
Sau vụ mất trộm bởi nhóm đối tượng mới tới thuê phòng chưa đăng ký tạm trú trên, tưởng chủ khu trọ của tôi rút kinh nghiệm, nhưng sự thể vẫn diễn ra. Lần đó, có 2 cậu ngoài 20 tuổi tới thuê phòng và nói là sinh viên một trường đại học. Một trong hai người cũng trình CMT, còn người kia khất sẽ trình nốt CMT sau 3 ngày, hẹn để chủ nhà đi khai báo tạm trú 1 thể. Thế mà vừa dọn đến hôm trước thì hôm sau cả hai đã lặn mất tăm và mang theo 2 chiếc laptop trộm cắp được của phòng bên cạnh. Hai đối tượng lưu manh giả danh... sinh viên này đã phá cửa phòng của nhóm sinh viên đi học hết. Khi trộm cắp được tài sản, chúng dời khu trọ nhanh chóng. Việc mất trộm được thông báo tới chủ nhà. Chủ nhà lấy CMT của 1 đối tượng ra xem kỹ thì đó chỉ là một tấm CMT dởm, với ảnh dãn chồng lên mà không hề có dấu giáp lai đóng chìm của công an.
Chuyện các nhóm đối tượng lưu manh giả danh người có nhu cầu đi thuê nhà trọ để trộm cắp là không hề ít. Ngoài kế hoãn binh khai báo tạm trú, bọn gian còn đưa giấy tờ giả để lừa chủ nhà trọ... Đây là phương cách hoạt động không quá mới của bọn tội phạm khi nhắm vào các xóm trọ sinh viên, công nhân, cũng như sự sơ hở, mất cảnh giác của chủ nhà.
Qua đây, tôi cũng đưa ra vài khuyến cáo với các chủ nhà trọ, nhất là những chủ nhà trọ sống xa các dãy phòng trọ và không trực tiếp canh chừng quản lý hàng ngày được. Đó là: Luôn bắt buộc những người tới thuê phòng trọ phải đưa đủ giấy tờ cá nhân ngay khi vừa dọn tới. Nếu người nào cứ lần lữa không công khai giấy tờ danh tính, quê quán... thì phải từ chối không cho thuê.
Là sinh viên, nếu không có CMT vì những lý do gì đó, thì cũng phải trình được thẻ sinh viên, hoặc bằng lái xe máy, hoặc là có người quen bảo hộ làm chứng khi người thuê chưa có đủ giấy tờ tùy thân... Phải làm "nghiêm" và khắt khe như vậy vừa để tuân thủ đúng luật đối với công tác quản lý, khai báo nhân khẩu tạm trú của người thuê trọ vừa tránh được các vụ trộm cắp khi ngăn chặn mầm mống của các đối tượng lưu manh có ý định từ trước...
