Bao giờ hết “thương tâm”, “xót xa”…vì đuối nước?

Ngày 5.7.2016 cái chết đột ngột của 5 đứa trẻ ở tuổi mới lớn khiến nỗi buồn, mất mát bao trùm toàn thể thôn Hưng Đạo, xã Đông Lỗ, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang. Hiện trường của thảm kịch đau lòng này là một hồ nước nhân tạo được hình thành sau trận mưa.

Trước đó mấy hôm tại Nghệ An đuối nước cũng cướp đi sinh mạng của 5 cháu nhỏ đang tuổi ăn tuổi lớn, tại Đồng Nai nghỉ hè chưa được bao lâu nhưng đã có 4 trẻ phải vĩnh biệt người thân gia đình vì lý do tương tự…chưa khi nào trong một thời gian ngắn lại xảy ra nhiều vụ tai nạn đuối nước thương tâm đến thế. Số nạn nhân, số vụ đuối nước có thể thống kê nhưng chắc chắn rằng nỗi đau của gia đình người thân xóm làng các em khó có thể đong đếm được hết.

Theo báo cáo của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, trung bình mỗi năm cả nước có khoảng 6400 người bị đuối nước, trong đó hơn 50% là trẻ em và trẻ vị thành niên. Trung bình, mỗi năm nước ta có khoảng 3.500 trẻ bị chết đuối, nghĩa là có khoảng 9 trẻ tử vong do đuối nước mỗi ngày. Còn theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới, con số này còn cao hơn nhiều...

Không ngẫu nhiên mà tỉ lệ tử vong do đuối nước lại tăng vụt vào mỗi dịp hè, đó là thời gian các em được nghỉ học tự do vui chơi, đặc biệt hầu hết những vụ tử vong do đuối nước đều xảy ra ở nông thôn - nơi còn quá thiếu những sân chơi bổ ích dành cho trẻ em. Không biết có thống kê nào về số tiền xây dựng các khu vui chơi giải trí công cộng hay không nhưng thực tế cho thấy trẻ em nông thôn hầu như không có khái niệm về “bể bơi”, “công viên”… sau những giờ học các em chỉ biết vui chơi quanh quẩn ruộng đồng, hồ ao và tai nạn xảy ra chỉ là sớm hay muộn mà thôi.

Nghịch lý thay người ta sẵn sàng phung phí hàng ngàn tỉ đồng cho những nhà máy, công trình vô bổ nằm đắp chiếu, trùm mền khắp cả nước nhưng chẳng ai thèm quan tâm đến sân chơi cho trẻ em nông thôn vốn đã chịu nhiều thiệt thòi so với trẻ em thành thị.

Nhiều người thường hay lấy lý do nước ta nhiều sông hồ, kênh rạch để giải thích cho nguyên nhân của những vụ đuối nước thương tâm nhưng tại sao không đặt câu hỏi vai trò của nhà trường ở đâu trong giáo dục kỹ năng sống cho các em, nhìn ra thế giới các nước như Hà Lan, Braxin… cũng đâu kém chúng ta về sông ngòi kênh rạch.

Đề án dạy bơi trong nhà trường đã có từ lâu nhưng hiệu quả đến đâu hay là vẫn lấy hình thức…bù cho nội dung! Chúng ta không thể không đặt câu hỏi tại sao cậu bé người Nhật chỉ mới 7 tuổi có thể sống sót sau 3 ngày lạc vào khu rừng nhiều thú dữ trong điều kiện không có thức ăn nước uống, trong khi trẻ em Việt Nam có trường hợp 15 tuổi lại dễ dàng đuối nước? Lỗi chắc chắn không phải tại các em mà hoàn toàn do người lớn.

Giáo dục kỹ năng sống là vấn đề được các nhà quản lý giáo dục nhắc đến nhiều trong những năm gần đây và đã trở thành nhu cầu cấp thiết, tuy nhiên học sinh phải vật lộn với nội dung chương trình quá nặng hết học ở trường lại áp lực học thêm, phụ đạo khiến quỹ thời gian cho việc giảng dạy và tiếp thu những kỹ năng sống bị teo tóp dần, thực tế không ít trường đã “bỏ quên” lĩnh vực này.

Trách nhiệm của người lớn mà trước hết là gia đình các em là nguyên nhân không nhỏ dẫn đến không ít vụ tai nạn không đáng có, cuộc sống nhiều làng quê còn khó khăn nên không ít ông bố bà mẹ phó mặc con em mình cho ông bà để tha hương cầu thực, nhiều trẻ cũng phải lao vào vật lộn với cơm áo gạo tiền quá sớm, lăn lộn với ruộng đồng, ao hồ nơi có vô vàn mối nguy hiểm đang rình rập.

Những người có lương tri không thể ngồi yên nếu mỗi ngày báo chí lại đưa tin ở đâu đó trên đất nước này lại xảy ra những vụ đuối nước, để ngăn chặn tình trạng này không thể chỉ dừng lại ở “giật mình”, “xót xa”…mà phải có hành động cụ thể từ các cấp, các ngành, từ gia đình đến nhà trường. Bảo vệ trẻ em không phải cứ đến dịp Quốc tế thiếu nhi (01/6) là giăng băng rôn, khâu hiệu tuyên truyền rồi…bỏ ngỏ! Trương Khắc Trà - truongkhactra87@gmail.com