Bộ Thương mại Mỹ hôm 1.3 đã công bố kế hoạch bắt đầu nhận đơn cho chương trình trợ cấp sản xuất trị giá 39 tỉ USD vào cuối tháng 6 năm nay. Luật này cũng tạo ra khoản tín dụng thuế đầu tư 25% để xây dựng các nhà máy sản xuất chip, ước tính trị giá 24 tỉ USD.
Đạo luật CHIPS đóng vai trò trung tâm trong nỗ lực của chính quyền Tổng thống Biden, nhằm đưa hoạt động sản xuất chất bán dẫn trở lại nước Mỹ. Thành công của nó là rất quan trọng đối với tham vọng vượt qua Trung Quốc trên thị trường bán dẫn toàn cầu của Mỹ.
Các công ty chất bán dẫn Mỹ đã công bố hơn 40 dự án mới bao gồm gần 200 tỉ USD đầu tư tư nhân để tăng sản xuất trong nước.
Bộ Thương mại Mỹ cho biết, những công ty nhận được hơn 150 triệu USD tài trợ trực tiếp "sẽ được yêu cầu chia sẻ với chính phủ Mỹ một phần của bất kỳ dòng tiền hoặc lợi nhuận nào vượt quá dự đoán của người nộp đơn theo ngưỡng đã thỏa thuận".
Bộ cũng hy vọng "chia sẻ ngược sẽ chỉ quan trọng trong những trường hợp dự án vượt dòng tiền hoặc lợi nhuận dự kiến một cách đáng kể và sẽ không vượt quá 75% số tiền tài trợ trực tiếp của người nhận”.
Thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ Jack Reed ca ngợi kế hoạch chia sẻ lợi nhuận, nói rằng tài trợ cho chip "không phải là một khoản tài trợ miễn phí cho các công ty công nghệ trị giá hàng tỉ USD. Không có vấn đề nào đối với các công ty tham gia vì họ chỉ phải chia sẻ một phần lợi nhuận trong tương lai nếu họ làm rất tốt”.
Chủ tịch Ủy ban Khoa học Hạ viện Đảng Cộng hòa Mỹ Frank Lucas đã chỉ trích các điều khoản chăm sóc trẻ em và chia sẻ doanh thu, nói rằng chúng vượt quá thẩm quyền được Quốc hội cấp.
Ông nói rằng, Bộ Thương mại đang "tập trung ít hơn vào nhu cầu cấp thiết về sản xuất chip và tập trung nhiều hơn vào việc cố gắng áp đặt chương trình nghị sự về lao động của họ đối với ngành công nghiệp quan trọng này”.
Các công ty giành được tài trợ cũng bị cấm sử dụng quỹ chip để chia cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu và phải cung cấp chi tiết về mọi kế hoạch mua lại cổ phiếu của chính họ trong vòng 5 năm. Bộ sẽ xem xét "các cam kết của người nộp đơn để hạn chế mua lại cổ phiếu".
Các nhà lập pháp đảng Dân chủ đã lưu ý rằng, các công ty bán dẫn lớn nhất của Mỹ đã rót hàng trăm tỉ USD vào việc mua lại cổ phiếu trong những năm gần đây, trong đó Intel đã chi hơn 100 tỉ USD cho việc mua lại kể từ năm 2005.
Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết, các công ty phải đệ trình một kế hoạch bao gồm một phác thảo về nhu cầu lực lượng lao động. Các ứng viên đang tìm kiếm hơn 150 triệu USD tài trợ trực tiếp phải nộp "một kế hoạch về cách họ sẽ cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em giá cả phải chăng và dễ tiếp cận cho công nhân của họ”.
Cố vấn kinh tế Nhà Trắng Heather Boushey cho biết, thông báo này "là biểu tượng của việc sử dụng các biện pháp khuyến khích công cộng để đồng thời thực hiện việc xây dựng chuỗi cung ứng chiến lược cho nền kinh tế và an ninh quốc gia của chúng ta, đồng thời đầu tư vào cơ sở hạ tầng chăm sóc của chúng ta".
Hướng tới lợi ích chung
Chính quyền Biden đã đưa ra các kế hoạch đầy tham vọng nhằm trả lương cao hơn cho hàng triệu người chăm sóc, chủ yếu là phụ nữ, đồng thời giảm chi phí chăm sóc trẻ em và người già vào năm 2021 nhưng kế hoạch này đã không giành được sự ủng hộ của đa số trong Quốc hội.
Các công ty công nghệ muốn nhận trợ cấp phải giải quyết sáu lĩnh vực ưu tiên của chương trình, bao gồm các kế hoạch "cam kết đầu tư trong tương lai vào ngành công nghiệp bán dẫn của Mỹ, bao gồm xây dựng các cơ sở R&D tại Mỹ”.
Họ cũng được cho là nên "tạo cơ hội cho các doanh nghiệp thuộc sở hữu thiểu số, do cựu chiến binh và phụ nữ làm chủ; thể hiện trách nhiệm với khí hậu và môi trường; đầu tư vào cộng đồng của họ bằng cách giải quyết các rào cản đối với hòa nhập kinh tế; và cam kết sử dụng sắt, thép và vật liệu xây dựng được sản xuất tại Mỹ”.
Hiệp hội Công nghiệp Chất bán dẫn cho biết, họ đang xem xét cẩn thận thông báo tài trợ "đưa ra các quy tắc để các công ty nộp đơn xin trợ cấp sản xuất của Đạo luật CHIPS".
