Người… máu gà
Ông Lê Văn Dư sinh ra ở Phước Nghĩa, huyện Tuy Phước, cuối nguồn sông Kôn. Mùa mưa dằng dặc, cả khu Đông ngút ngàn nước trắng. Đất nghèo, nếp nhà tranh trống trơn, nghiêng ngả, lũ gà lũ vịt lướt thướt nháo nhác tìm nơi ẩn nấp. Trong kí ức tuổi thơ, ông nói không hình ảnh nào gần gũi, thân thuộc và lay động hơn thế.
“Buổi thiếu thời, tôi tất tả giúp mẹ cho gà ăn mỗi ngày, trước khi đến lớp. Đâu hay, những lúc nhìn đàn gà mổ thóc, đi lại, xù lông rỉa cánh, là mình cũng bị nó dẫn dụ, mê hoặc mất rồi” - ông Dư giải thích lí do vì sao với ông, con gà không chỉ là phương tiện đổi đời mà sâu xa hơn, còn là một trắc ẩn, một tình yêu, một niềm say mê, một nghiệp dĩ.
Tới lớp 9, gia cảnh bần hàn, học hành đứt gãy, ông Dư có thêm động lực “đặt cược” tương lai vào nghề nuôi gà chuyên nghiệp. “Không lúc nào tôi thôi nghĩ đến gà. Thất bại, thành công nếm đủ. Có lúc đành đắng cay nuốt nước mắt vào trong: Tỉ lệ gà nở thấp, sức đề kháng yếu, hao hụt cao, tăng trưởng chậm” - ông Dư giãi bày.
Năm 1986, từ đàn gà vài trăm con, ông Dư phát triển thành trang trại gia đình. Năm 2006, Công ty TNHH Giống gia cầm Minh Dư thành lập. Quyết tâm bảo tồn, nâng cấp phẩm tính vượt trội nơi giống gà Việt biến ông thành kẻ “du hành” không mệt mỏi: “Tôi lang thang khắp nước. Nơi nào có giống gà ta nổi tiếng là có mặt Dư gà. Đi, tìm hiểu, học hỏi, thu thập giống gà có ngoại hình đẹp, mang đặc trưng vùng miền về nuôi dưỡng, lai tạo, miệt mài gạn đục khơi trong, từ nghìn con chọn vài con đạt chuẩn, cho đến khi định hình đàn gà ta giống ba thế hệ “cụ kỵ, ông bà, cha mẹ” và đưa vào sản xuất”.
Loanh quanh trong nước chưa đủ, ông Dư còn xuất ngoại, đến tận nơi, tham quan, trao đổi kinh nghiệm các mô hình chăn nuôi thành công ở Trung Quốc, Hà Lan, Đức, Ý, Pháp... Tại cơ sở sản xuất Minh Dư, ông thuê chuyên gia Thái Lan về làm việc.
Gà giống OCOP hạng 5 sao Minh Dư
Công trình của ông là 3 tổ hợp lai giống gà nội MD1.BĐ, MD2.BĐ, MD3.BĐ là sản phẩm khoa học tâm huyết cả đời ông. Các giống gà được xác nhận dễ nuôi, sinh trưởng tốt, phù hợp nhiều phương thức chăm sóc, điều kiện chuồng trại, khí hậu khác nhau, được Bộ NNPTNT cấp chứng nhận tiến bộ kỹ thuật - công nghệ mới, Bộ Khoa học - Công nghệ cấp chứng nhận “Doanh nghiệp khoa học - công nghệ cao” và là “gà giống OCOP hạng 5 sao”, theo chứng nhận của UBND tỉnh Bình Định…
Ham mê tìm tòi, nghiên cứu, sát thực tiễn, ông Lê Văn Dư luôn chú trọng khâu ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật. Từ năm 2000, ông đã đẩy nhanh hiện đại hóa sản xuất bằng dây chuyền ấp, nở tiên tiến. Năm 2019, nhà cung cấp thiết bị Petersime (Bỉ) đánh giá, nhà máy ấp nở tự động hóa của Minh Dư là 1 trong 8 nhà máy ấp hiện đại nhất thế giới. Tại đây, các khâu ấp, nở, cung cấp thức ăn, nước uống, vệ sinh chuồng trại… hầu hết đều vận hành tự động.
Ông Lê Văn Dư cho biết, đang xem xét đề nghị từ Tập đoàn giống gia cầm Sasso (Pháp) về việc liên doanh xây dựng trại gà giống ông bà ở Bình Định, phục vụ thị trường trong, ngoài nước. Một nhà chăn nuôi tiếng tăm của Bỉ - Tập đoàn Bel - cũng bày tỏ mong muốn làm nhà cung cấp độc quyền gà giống Minh Dư sang thị trường châu Âu.
Công trình 3 tổ hợp lai giống gà nội MD1.BĐ, MD2.BĐ, MD3.BĐ, giai đoạn 2000-2020 của ông Lê Minh Dư đã được trao giải Giải thưởng Hồ Chí Minh. Đây là trường hợp duy nhất tại Bình Định được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh.
Danh mục giải thưởng, danh hiệu của chủ nhân Minh Dư khá phong phú: Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (2020), Huân chương Lao Động hạng Nhì (2016), Hạng Ba (2011), Trí thức Khoa học và Công nghệ tiêu biểu (2022), Nhà Khoa học của Nhà nông (2020)…
“Đối với dòng gà nội, cơ sở sản xuất gà giống Minh Dư được đánh giá là lớn nhất Việt Nam. Gà Minh Dư sản xuất bằng công nghệ hiện đại, độ đồng đều rất cao, sạch bệnh, năng suất ổn định, tên tuổi ngang ngửa với các doanh nghiệp đầu tư nước ngoài”.
Thứ trưởng Bộ NNPTNT Phùng Đức Tiến
