Theo thống kê mới nhất từ Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) tỉnh Quảng Ninh, toàn tỉnh hiện có 17.142 doanh nghiệp và đơn vị phụ thuộc. Số doanh nghiệp trong các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh là 110 dự án (40 dự án trong nước, 70 dự án FDI).
Hàng năm, lực lượng lao động tỉnh Quảng Ninh cần bổ sung từ khoảng 30.000 đến 60.000 người. Nhu cầu nhân lực dự kiến đến năm 2025 cần 821,94 nghìn người và năm 2030 cần 874,25 nghìn người. Trong đó, tập trung ở một số lĩnh vực chủ yếu như chế biến chế tạo; vận tải, kho bãi, logictic; dịch vụ du lịch…
Để tìm giải pháp đáp ứng đủ nhân lực lao động chất lượng cao, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, cuối tháng 10.2022 Sở LĐTBXH tỉnh Quảng Ninh đã tổ chức Hội thảo “Gắn kết 5 nhà: Nhà nước - nhà trường - nhà khoa học - nhà tuyển dụng - nhà đầu tư” trong đào tạo gắn với giải quyết việc làm.
Trong đó, vấn đề được quan tâm nhất là việc xây dựng các mô hình gắn kết Giáo dục nghề nghiệp (GDNN) với doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất - kinh doanh và thị trường lao động theo từng vùng, địa phương. Mỗi mô hình phù hợp với từng nhóm đối tượng khác nhau.
Thực tế cho thấy, nhiều trường cao đẳng, trung cấp nghề, việc tuyển sinh sẽ thuận lợi hơn với các ngành nghề “hot” ra trường có việc làm, hoặc nhà trường có cam kết ra trường có việc làm.
Tuy nhiên, hiện nay nhiều doanh nghiệp vẫn còn chưa mặn mà với việc đặt hàng đào tạo vì sợ phải gánh trách nhiệm, trả chi phí, cung cấp trang thiết bị, trường hợp sinh viên ra trường không đáp ứng yêu cầu cũng phải tuyển dụng… Luật GDNN quy định doanh nghiệp tham gia đào tạo được giảm thuế, nhưng để bóc tách những khoản kinh phí liên quan đến đào tạo không dễ.
Cùng với đó, có những doanh nghiệp vừa và nhỏ mỗi năm nhu cầu tuyển dụng chỉ vài chỉ tiêu cho một vị trí thì nhà trường khó có khả năng và điều kiện để tổ chức lớp đào tạo nghề kéo dài vài ba năm.
Theo ông Nguyễn Việt Hà - Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Long Biên (trực thuộc Tổng Công ty May 10), doanh nghiệp mong muốn có lao động chất lượng cao, thích ứng với thị trường thì cần phải có sự phối hợp với các cơ sở GDNN.
"Tuy nhiên, nên nghiên cứu cấp kinh phí trực tiếp cho doanh nghiệp khi tham gia giáo dục đào tạo, để doanh nghiệp tích cực hơn với hoạt động này. Bên cạnh đó, các chính sách ưu đãi cho doanh nghiệp tham gia đào tạo nghề cần được quy định rõ ràng hơn; thủ tục, điều kiện để được hỗ trợ cần đơn giản hóa", vị hiệu trưởng cho hay.
Ông Trương Anh Dũng - Tổng Cục trưởng Tổng cục GDNN cho biết, Tổng cục đang nghiên cứu xây dựng, đề xuất Bộ LĐTBXH trình Chính phủ ban hành danh mục ngành, nghề phải sử dụng lao động qua đào tạo. Đồng thời có cơ chế, chính sách ưu tiên cho doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động qua đào tạo nghề, cho các dự án có sự phối hợp giữa nhà trường và doanh nghiệp.