Cần 1.700 LĐ chỉ tuyển được 700
Đó là thực tế tại khu công nghiệp Suối Dầu (huyện Cam Lâm). Tình trạng tuyển không ra lao động tập trung trong lĩnh vực dệt may, chế biến thủy sản, cơ khí. Một phần nguyên nhân của thực tế này là do có khoảng 5% lao động dịch chuyển sang ngành khác.
Theo số liệu đăng ký kinh doanh tại Sở KHĐT, toàn tỉnh Khánh Hòa có khoảng 22 nghìn doanh nghiệp (DN). Trừ số đã giải thể, ngừng hoạt động, hiện nay tỉnh còn khoảng 15 nghìn DN. Vì vậy, việc đáp ứng lao động cho số DN này là nhu cầu lớn. Tuy vậy, nhu cầu sử dụng LĐ của các DN trên hai lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ đều gặp nhiều khó khăn.
Ông Trần Sơn Hải - Phó chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Khánh Hòa - cho rằng, khó khăn này đến từ nhiều phía. Theo ông Hải, trong lĩnh vực công nghiệp, trong điều kiện nay, đầu vào hết sức khó khăn, giá nguyên vật liệu sản xuất và điện, nước... đều tăng. Bên cạnh đó, đối với NLĐ, bảo hiểm, tiền lương cũng tăng theo. Hiện nay, các DN hoạt động tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp ở tỉnh này duy trì mức lương bình quân từ 4-6 triệu đồng/tháng/người.
Trong khi đó, ở ngoài, các LĐ phổ thông, đơn cử như thợ phụ hồ, thu nhập đã đến 250-300 nghìn đồng/ngày/người. Như vậy, một tháng, họ thu nhập 7-8 triệu đồng phải nói là thong thả. Đó là chưa kể, họ thích thì làm, không thích thì nghỉ, nên chủ động về thời gian chứ không giống như thời gian “cứng” ở các doanh nghiệp. “Lộ trình đến năm 2018, nếu không có gì thay đổi, bảo hiểm không còn tính trên lương, mà tính trên tổng thu nhập thì liệu các doanh nghiệp có chịu được không” - ông Hải đặt vấn đề.
Bị động trong tuyển dụng lao động
Ông Hải cho rằng, trước thực trạng thiếu hụt lao động hiện nay, tỉnh cần phải xem xét lại quá trình chỉ đạo, điều hành. Thực tế cho thấy, cơ cấu kinh tế xã hội tỉnh Khánh Hòa đang chuyển dịch theo hướng dịch vụ (chủ yếu là du lịch) và công nghiệp. Trong ngành du lịch hiện nay, lao động trực tiếp có trên dưới 30 nghìn người. Với tốc độ tăng trưởng trong nghành này, năm 2010, chỉ có trên 11 phòng khách sạn thì đến năm 2017 đã đưa vào khai thác khoảng 27 nghìn phòng. Như vậy, số phòng phục vụ khách tăng hơn gấp đôi, kéo theo số lao động cũng tăng đột biến. Thế nhưng, đây lại là vấn đề hết sức thách thức đối với các doanh nghiệp.
“Du lịch nhiều nghề không cần tốt nghiệp đại học nhưng hầu hết lại là đại học. Việc này chứng tỏ cơ quan quản lý có hạn chế trong điều hành, chỉ đạo. Vì vậy, sắp tới, tỉnh xác định phải có phân luồng, định hướng như thế nào để các em học sinh của chúng ta có thể học nghề thay vì học đại học” - ông Hải nói.
Cuối năm 2016, HĐND tỉnh Khánh Hòa thông qua Nghị quyết về nguồn nhân lực của tỉnh. Nếu không có gì thay đổi, trong tháng 7, tỉnh thông qua kế hoạch phát triển nguồn nhân lực, trong đó quan tâm đến công tác đào tạo, bồi dưỡng, dạy nghề để hỗ trợ cho DN trong việc thiếu lao động. Ông Hải cho rằng, rõ ràng ở đây, chúng quan tâm đến cả ba đối tượng: NLĐ, NSDLĐ và cơ quan quản lý Nhà nước” - ông Hải nói.
Ông Hải cũng phê bình các doanh nghiệp thời gian qua thiếu chủ động trong việc xây dựng kế hoạch tuyển tụng. “Doanh nghiệp nhiều khi đơn hàng đặt nhiều thì nhu cầu cần LĐ lại tăng, mất đơn hàng thì lại lại giảm. Điều này dẫn đến khó tuyển LĐ. Nếu họ có kế hoạch từ đầu thì sẽ không rơi vào tình trạng như vậy” - ông Hải đánh giá.
Việc tạo điều kiện sinh hoạt cho công nhân, xây dựng khu tập thể cho NLĐ cũng là vấn đề cần quan tâm, tránh tình trạng xây nhà tập thể cho công nhân xong, nhu cầu lại không có như ở huyện Cam Lâm. “Đến giờ này, Công ty Quản lý nhà giao nhà tập thể đó lại cho huyện Cam Lâm quản lý, rồi cho thuê. Hiệu quả các thiết chế văn hóa, y tế, giáo dục phục vụ NLĐ đòi hỏi NSDLĐ và các cơ quan quản lý Nhà nước phải có sự phối hợp” - ông Hải nói.
