Theo Vinacas, nước ta hiện đứng đầu thế giới về xuất khẩu và sản xuất - chế biến hạt điều. Tuy nhiên, nguyên liệu trong nước chỉ đáp ứng khoảng 20-35%. Campuchia hiện là nước sản xuất điều thô có chất lượng khá tốt; khí hậu tương tự VN… Vì vậy, việc Vinacas hợp tác phát triển vùng nguyên liệu 1 triệu tấn điều ở Campuchia là khả thi. Câu hỏi đặt ra, tại sao Vinacas phải sang… nước ngoài mà không xây dựng vùng nguyên liệu ấy ngay trong nước? Còn tại thủ phủ cây điều là tỉnh Bình Phước, Chính phủ và Bộ NNPTNT quy hoạch vùng nguyên liệu chính, với yêu cầu từ nay đến năm 2020, tỉnh Bình Phước phải trồng 200.000ha (hiện Bình Phước có 134.000ha, chiếm tỉ lệ 50% tổng diện tích điều cả nước). Số liệu gần đây từ các tỉnh cho biết, tổng diện tích vùng nguyên liệu điều trên cả nước trong năm 2017 đã là 300.000ha. So với con số năm 2016, diện tích vườn điều tăng thêm 9.000ha. Đây là con số đáng mừng, sau thời gian 8 năm, vùng nguyên liệu điều của VN đã giảm liên tục từ 440.000ha (năm 2007), xuống còn 290.000ha (năm 2015). Và, năm 2017, con số trên… hồi phục lên 300.000ha.
Nhận định về kế hoạch phát triển vùng nguyên liệu 1 triệu tấn ở Campuchia của Vinacas, nhiều chuyên gia ngành điều cho rằng cần cân nhắc kỹ. Vẫn biết rằng, sản lượng điều trong nước vẫn chưa đáp ứng hết nhu cầu nguyên liệu của các DN. Thế nhưng, không thể vì nhu cầu bức bách ấy, mà phải sang xứ người trồng điều, rồi phải tốn ngoại tệ để… nhập khẩu nguyên liệu, trong lúc đó, vùng nguyên liệu trên sân nhà thì… bỏ trống.
Thực tế cho thấy, quỹ đất để phát triển vùng nguyên liệu điều, tại miền Đông Nam Bộ không thiếu. Vào tháng 5.2017, lãnh đạo tỉnh Bình Phước từng kêu gọi, ưu đãi cho mọi tổ chức đầu tư sản xuất, chế biến hạt điều ở tỉnh Bình Phước. Mặt khác, hạt điều VN có chất lượng, thơm ngon bậc nhất thế giới. VN có điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng thích hợp cho trồng điều… trên cả tuyệt vời. Không nên để trống vườn nhà.
