Theo bác sĩ Quyết, túi sỏi mật là dạng tinh thể rắn hình thành trong lòng túi mật bởi cholesterol túi mật và ion tạo ra. Bệnh lý này tương đối phổ biến ở Việt Nam và trên thế giới, với tỉ lệ mắc 8-10% số người Việt Nam có mang sỏi trong túi mật.
Trên thực tế, có nhiều thống kê cho thấy rằng nữ giới có tỉ lệ mắc sỏi túi mật nhiều hơn so với nam giới. Đặc biệt với những người sau 40 tuổi nguy cơ mắc sỏi túi mật gấp từ 4-10 lần so với độ tuổi dưới 40. Sỏi túi mật ít gặp ở độ tuổi thiếu niên.
Nguyên nhân phụ nữ mắc sỏi túi mật nhiều hơn ở nam giới là liên quan đến vấn đề nội tiết tố. Ở phụ nữ nội tiết tố estrogen làm giảm bài tiết muối mật và tăng hấp thu của cholesterol, điều này làm tăng ứ đọng và tăng nguy cơ hình thành lên túi sỏi mật.
Bên cạnh đó, vấn đề dùng thuốc ngừa thai ở phụ nữ, cũng là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành lên sỏi túi mật. Ở phụ nữ tuổi sau mãn kinh có dùng thuốc nội tiết tố, đây cũng là một trong những yếu tố giúp hình thành lên sỏi túi mật.
Cũng theo bác sĩ Quyết, sỏi túi mật nhiều trường hợp không có triệu chứng, đối với những trường hợp có triệu chứng còn xuất hiện những cơn đau quặn mật liên quan đến cơn đau ở bụng trên rốn hoặc dưới sườn phải xảy ra sau bữa ăn. Đau này có tính chất âm ỉ, quặn cơn có thể xuyên sang vai hoặc sau lưng.
Ngoài ra còn có triệu chứng đầy bụng, chán ăn… cơn đau có thể kéo dài vài giờ, thường tự hết sau 24h. Những trường hợp viêm túi mật cấp cơn đau ngày càng nhiều lên, bệnh nhân kèm triệu chứng sốt.
Đối với những trường hợp người bệnh có nghi ngờ sỏi túi mật người ta có thể đến khám ở chuyên khoa Ngoại - Tuỵ. Qua khai thác bệnh sử, bệnh nhân được chỉ định cận lâm sàng sinh học phổ biến nhất, siêu âm bụng. Đây là cận lâm sàng chính xác và dễ. Có thể xác định được sỏi túi mật với tỉ lệ từ 90-95% các trường hợp.
Bên cạnh đó còn có những kỹ thuật cao cấp hơn để phát hiện sỏi túi mật như: chụp các lớp điện toán, cộng hưởng từ vùng bụng trên… Với kỹ thuật chẩn đoán cao cấp này ngoài chẩn đoán được sỏi túi mật, còn chẩn đoán được diễn tiến viêm túi mật cấp hay những bệnh lý khác đi kèm.
Nếu có sỏi túi mật có xảy ra các biến chứng như viêm túi mật cấp, bệnh nhân có thể đau nhức sườn phải, sốt … cần phải được can thiệp cấp cứu.
Ngoài ra có những trường hợp sỏi nhỏ đi qua các bộ phận khác có thể gây ra viêm đường mật cấp. Trong thì vẫn có ghi nhận với những viên sỏi lớn cũng là một trong những yếu tố có nguy cơ gây ra ung thư túi mật.
Cho tới hiện nay người ta đã sử dụng nhiều phương pháp điều trị sỏi túi mật như: lấy sỏi qua da, tái sỏi ngoài cơ thể, thuốc làm tan sỏi mật… Tuy nhiên các phương pháp này kết quả hạn chế hoặc có thể đi kèm những biến chứng. Hiện tại, Bệnh viện Bình Dân thực hiện chủ yếu bằng phẫu thuật nội soi.
Nhằm giảm nguy cơ mắc sỏi túi mật nên ăn nhiều chất sơ có tinh bột, hạn chế dùng cholesteron, hạn chế mỡ.
