Theo BS.CKII Trần Kinh Thành - Khoa Nội Tiêu hóa - Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết, trong cơ thể có hàng nghìn men gan khác nhau. Tuy nhiên không phải mọi men gan nào cũng có thể khảo sát được và hiện nay y học chia ra các nhóm nhằm đánh giá tổn thương tế bào gan, thường được thể hiện qua 2 chỉ số AST và ALT.
Một nhóm nữa là nhóm đánh giá tình trạng ứ mật, tức những bệnh nhân có biểu hiện bị vàng da, vàng mắt thường sẽ nghĩ đến bệnh gan. Một số những nhóm khác tùy theo tình trạng của bệnh gan bác sĩ sẽ chỉ định làm các xét nghiệm cần thiết.
Cũng theo BS Kinh Thành, thời gian gần đây các hiệp hội gan mật thế giới, trong đó có Hiệp hội gan mật Hoa Kỳ và Hội gan mật Châu Âu cho biết các chỉ số AST và ALT có sự khác biệt giữa nam và nữ. Ví dụ nam chỉ số AST và ALT dưới 30 là bình thường, đối với nữ dưới 19 bình thường.
Khi đi xét nghiệm thấy những bất thường về men gan AST và ALT, việc đầu tiên bác sĩ dựa vào thăm khám lâm sàng tìm ra nguyên nhân. Ví dụ, bác sĩ nghi ngờ bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B, C hoặc bệnh nhân có biểu hiện tổn thương gan cấp kèm theo ứ mật, có vàng da, sốt thì có thể do nhóm bệnh virus viêm gan gây ra.
Bên cạnh đó, cũng còn một số nhóm nhiễm viêm gan, bác sĩ xác định nếu không phải do virus có thể do nhiễm khuẩn, xoắn khuẩn cũng ảnh hưởng tới gan. Thậm chí các trường hợp sốt rét thể gan mật cũng gây tổn thương gan nhiều… Ngoài ra còn nhiều trường hợp khác cũng gây tổn thương gan như: tổn thương vì uống thuốc không rõ nguồn gốc, lạm dụng thuốc…cũng khiến gan bị ảnh hưởng.
Bất kỳ một trường hợp tăng men gan nào cũng phải tìm nguyên nhân và phải điều trị. Đối với những bệnh nhân nhiễm virus B, C .. nếu chỉ số tăng trên hai lần bình thường cần lưu ý điều trị đặc hiệu. Còn đối với những nhóm bệnh gan cấp tính sẽ tăng cao trên 5 lần, thậm chí tăng trên 10-25 lần trong một số trường hợp do viêm gan cấp hoặc viêm gan do thiếu máu cục bộ, tình trạng này nặng nề.
BS Kinh Thành khuyến cáo, khi bệnh nhân được xác định tăng men gan, hạn chế tối đa rượu bia, vì trên nền bệnh nhân có viêm gan cộng thêm rượu bia sẽ dẫn đến sơ gan nhanh hơn.
Ngoài ra, còn có những bệnh nhân có bệnh lý nền tăng huyết áp, rối loạn mỡ máu… cần kiểm soát tốt tránh ảnh hưởng đến gan, hạn chế thức khuya vì từ 23 -1h là thời gian gan cần nghỉ ngơi hoạt động, tránh quá tải dẫn đến gan nặng nề hơn.
