Chậm tiến độ do dịch
Thời gian gần đây, các dự án nhà ở xã hội, nhà ở thương mại giá rẻ được phát triển khá nhiều mục đích đáp ứng nhu cầu của người dân có thu nhập trung bình… Báo cáo của Bộ Xây dựng cho thấy, đến nay trên địa bàn cả nước đã hoàn thành 266 dự án nhà ở xã hội, quy mô xây dựng khoảng hơn 142.000 căn, với tổng diện tích hơn 7.100.000m2; đang tiếp tục triển khai 278 dự án, với quy mô xây dựng khoảng 276.000 căn, với tổng diện tích khoảng 13.800.000m2.
Trong đó, đối với nhà ở xã hội ở dành cho công nhân khu công nghiệp, đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 121 dự án, với quy mô xây dựng khoảng 54.000 căn hộ, với tổng diện tích 2.700.000m2; đang tiếp tục triển khai 100 dự án với quy mô xây dựng khoảng 134.000 căn hộ, tổng diện tích 6.700.000m2.
“Trong giai đoạn từ đầu năm 2021 đến nay chưa có dự án nhà ở xã hội dành cho công nhân được hoàn thành bàn giao do ảnh hưởng chung của dịch COVID-19 nên hầu hết các dự án bị chậm tiến độ”, Bộ Xây dựng nhận định.
Theo Sở Xây dựng tỉnh Bắc Giang, hiện toàn tỉnh có 6 dự án nhà ở công nhân đã lựa chọn nhà đầu tư, trong đó 2 dự án đang triển khai thi công là dự án Vân Trung do Fugiang làm chủ đầu tư và dự án nhà ở công nhân thôn Chiền Nội Hoàng do FUJI làm chủ đầu tư; Một dự án chưa khởi công do chưa giải phóng được mặt bằng là khu nhà ở công nhân Đình Trám do CT Vương Vĩ làm chủ đầu tư; Hai dự án đang chuẩn bị lập hồ sơ Báo cáo nghiên cứu khả thi là nhà ở công nhân thị trấn Nếnh tại CT1,2 và nhà ở công nhân Nham Biền.
Còn lại là các dự án đang lựa chọn nhà đầu tư, phê duyệt chủ trương đầu tư, thẩm định đầu tư... Dự kiến đến năm 2025 hoàn thành 20 dự án đưa vào sử dụng, đáp ứng được khoảng 300.000 công nhân cho 9 khu công nghiệp; 10 dự án tại các huyện, thành phố phục vụ cho 76.000 công nhân làm việc trong các cụm công nghiệp.
Đề xuất bổ sung 30.000 tỉ đồng
Theo Bộ Xây dựng, việc phát triển nhà ở xã hội (có nhà ở có công nhân) còn nhiều hạn chế. Nguyên nhân là do: Chưa có chính sách riêng cho nhà ở công nhân; chưa thống nhất giữa các pháp luật về quy hoạch bố trí quỹ đất dự án xây dựng nhà ở cho công nhân khu công nghiệp… Đặc biệt, nguồn vốn tín dụng dành để cấp bù lãi suất cho các chủ đầu tư dự án và các đối tượng được ưu đãi vay để mua, thuê mua nhà ở xã hội (trong đó có công nhân khu công nghiệp) vẫn còn thiếu.
Ngoài ra, một số địa phương chưa quan tâm chỉ đạo xây dựng chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, đặc biệt là kế hoạch phát triển nhà ở xã hội, nhà ở cho công nhân; chưa quan tâm cho đầu tư phát triển nhà ở dành cho công nhân khi lập quy hoạch đầu tư xây dựng khu công nghiệp.
Để khắc phục những hạn chế trên, Bộ Xây dựng yêu cầu các địa phương nghiên cứu quy hoạch, bố trí quỹ đất làm nhà công nhân…
Đồng thời, đề nghị có các cơ chế, giải pháp, tạo môi trường thuận lợi về đất đai, thủ tục hành chính, hỗ trợ, khuyến khích, thu hút các doanh nghiệp tích cực tham gia để thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, ưu tiên hỗ trợ bán, cho thuê, cho thuê mua đối với công nhân khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh, thành phố.
Đáng chú ý, về nguồn vốn phát triển nhà ở xã hội, Bộ Xây dựng đề nghị Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa danh mục phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở công nhân khu công nghiệp vào danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025.
Đồng thời, xem xét, bổ sung kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội cho Ngân hàng chính sách xã hội cũng như các tổ chức ngân hàng được chỉ định để cho vay phát triển nhà ở xã hội trong giai đoạn 2021-2025. Trong đó sớm bố trí nguồn vốn 3.000 tỉ đồng cho phát triển nhà ở xã hội (trong đó có nhà công nhân) theo Nghị quyết 41/NQ-CP của Chính phủ.
Căn cứ Nghị quyết số 75/NQ-CP ngày 14.7.2021 của Chính phủ về Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 6 năm 2021 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương, trong đó giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư triển khai xây dựng Chương trình phục hồi kinh tế bền vững đến năm 2023, Bộ Xây dựng kiến nghị bổ sung gói tín dụng khoảng 30.000 tỉ đồng theo hình thức tái cấp vốn cho chủ đầu tư nhà ở xã hội, nhà ở công nhân khu công nghiệp - khu chế xuất vay để đầu tư phát triển nhà ở xã hội. Trong đó có nhà ở công nhân, góp phần đảm bảo “mục tiêu kép”: Bảo đảm an sinh xã hội - nhà ở cho các đối tượng yếu thế (người thu nhập thấp, công nhân)…
