Thiếu chỗ ở cạnh khu tái định cư bỏ không
Như Báo Lao Động đã có loạt bài phản ánh Góc khuất tái định cư tại Thái Nguyên: Nhận đất, xây nhà rồi bỏ hoang tại địa bàn xã Văn Yên (huyện Đại Từ). Theo đó, khu tái định cư di dân vùng thiên tai xã Văn Yên có tổng mức đầu tư hàng chục tỉ đồng. Mặc dù cơ sở hạ tầng đã hoàn thiện nhưng sau gần một thập kỷ, nơi đây vẫn chỉ là sự hoang hoá bởi những ngôi nhà được người dân xây lên rồi để không.
Người dân nơi đây cho hay, ở khu tái định cư thiếu đất sản xuất nên họ không chuyển về đây. Ngoài ra, tình trạng lũ quét, sạt lở đã được cải thiện nên các hộ gia đình chuyển về chỗ ở cũ, không quá mặn mà với khu tái định cư.
Trong khi khu tái định cư gần như bỏ hoang thì cách đó không xa, hàng chục hộ dân vẫn đang phải sống trong cảnh chật vật.
Đó là những hộ dân tại xóm Dưới 1 (xã Văn Yên) vẫn ngày đêm vật lộn với cảnh ngập lụt nhưng lại không nằm trong diện được giao đất. Nghịch lý nằm ở chỗ, người đang cần nhà tái định cư thì mòn mỏi chờ, người được bình xét lên khu tái định cư ở thì xây nhà rồi bỏ không.
Sống cạnh khu tái định cư, bà Vũ Thị Hương (trú tại xóm Dưới 1, xã Văn Yên) luôn trong tình trạng đứng ngồi không yên mỗi mùa mưa bão.
Theo bà Hương, những gia đình sống cạnh suối Đá Lạnh đều phải chịu ngập úng, nguy cơ sạt lở. Nhìn những ngôi nhà bỏ không tại khu tái định cư khiến ai cũng buồn lòng. Ước mong của các hộ dân là được bình xét chuyển đến khu tái định cư, thoát khỏi vùng ngập lụt.
Bà Hương cho biết: “Nhà tôi nằm cạnh suối nên cứ mưa là ngập lụt. Nhiều đêm không dám ngủ vì nước tràn vào nhà như thác. Nơi bị ngập lụt nặng nhất lại không có đất tái định cư. Trong khi đó, nhiều người được cấp đất thì không quá cần thiết. Họ nhận đất xong để đấy không ở, cỏ mọc um tùm, rất hoang phí".
Cùng chung tình cảnh, chị Nguyễn Thị Nga (xã Văn Yên) khẳng định, vẫn đang có rất nhiều hộ dân phải chịu cảnh ngập lụt, thiếu chỗ ở.
Chị Nga cho hay, dù đã có khu tái định cư cho các gia đình thuộc diện sạt lở, song vẫn chưa thực sự giải quyết được dứt điểm. Điều đáng nói nằm ở chỗ, các gia đình được giao đất tái định cư thì bỏ không. Trong khi vẫn còn nhiều hộ quanh năm phải chống chọi với ngập úng.
“Mỗi khi đến mùa mưa bão là rất khổ, nước tràn về ngập khắp nơi, tràn vào nhà, ứ đọng vài ngày. Nhiều gia đình đã có ý kiến với chính quyền địa phương để xin được chuyển đến khu tái định cư, tuy nhiên vẫn chưa được giải quyết" - chị Nga nói.
Kiến nghị thu hồi
Trao đổi với PV Báo Lao Động, lãnh đạo UBND xã Văn Yên thừa nhận, tình trạng ngập lụt xảy ra tại xóm Dưới 1 là có. Song khu vực này ngày trước không thuộc diện di dân. Thời điểm triển khai dự án chỉ bình xét những hộ chịu ảnh hưởng dọc theo suối Cái, chân núi Tam Đảo.
"Còn về khu tái định cư, chính quyền địa phương vẫn kiên trì vận động, tuyên truyền các hộ dân đã nhận đất thì chuyển về sinh sống. Trường hợp các hộ dân nhận đất hoặc xây nhà nhưng không ở, chúng tôi cũng sẽ có kiến nghị thu hồi. Đồng thời, kiến nghị tiếp tục bình xét, đưa người dân từ vùng chịu ảnh hưởng thiên tai, người có nhu cầu về chỗ ở đến khu tái định cư" - vị lãnh đạo cho hay.
Về phía chủ đầu tư dự án, ông Triệu Văn Cương - Chi Cục trưởng Chi Cục Phát triển nông thôn - cho biết, hiện mới chỉ có khoảng 30 lô đất được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đơn vị đang tiếp tục hoàn thiện thủ tục hồ sơ để bàn giao toàn bộ cho địa phương.
"Việc bình xét các hộ vào khu tái định cư hay thu hồi các các trường hợp không có nhu cầu thuộc thẩm quyền của địa phương. Phía chi cục cũng đã đề nghị xã tiếp tục bình xét các hộ có nhu cầu vào ở tại khu tái định cư. Đồng thời, thu hồi các hộ không có nhu cầu, xây nhà lên rồi bỏ không" - ông Cương cho biết.
Theo tìm hiểu của PV, khu tái định cư tại xã Văn Yên có tổng 94 lô đất với diện tích trung bình từ 100 m2 đến 214 m2 mỗi lô. Hiện tại, mới chỉ có khoảng 24 lô đất có người ở, 20 lô đất chưa có chủ.
Hơn 50 lô đất còn lại đều trong tình trạng người dân sau khi nhận đất tái định cư và 20 triệu đồng hỗ trợ từ Chi cục Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên thì không ở, hoặc xây nhà tạm rồi bỏ không.