Năm 2024, trường hợp nào sẽ bị thu hồi sổ đỏ?
Anh Nguyễn Quốc Đạt (Đống Đa, Hà Nội), một người dân sống tại vùng ngoại thành, đang sở hữu mảnh đất rộng 500m² với sổ đỏ cấp vào năm 2010. Năm 2024, anh bất ngờ nhận được thông báo từ cơ quan quản lý đất đai rằng sổ đỏ của anh có nguy cơ bị thu hồi do vi phạm các quy định pháp luật về sử dụng đất. Không rõ nguyên nhân cụ thể là gì, anh Minh lo lắng và quyết định tìm đến một luật sư chuyên về đất đai để được tư vấn.
Với vấn đề này, luật sư cho biết, tại Khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024 quy định về 6 trường hợp Nhà nước thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đã cấp hay còn gọi là "sổ đỏ".
Theo đó, Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, Giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.
Cấp đổi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.
Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp giấy chứng nhận.
Giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy.
Trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.
Quy định hiện hành về các trường hợp Nhà nước thu hồi sổ đỏ?
Theo Điều 106 Luật đất đai 2013 (đang được áp dụng hiện hành), các trường hợp Nhà nước thu hồi Giấy chứng nhận đã cấp theo quy định gồm:
Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất trên Giấy chứng nhận đã cấp;
Cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp;
Người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất;
Giấy chứng nhận đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai, trừ trường hợp người được cấp Giấy chứng nhận đó đã thực hiện chuyển quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất theo quy định của pháp luật đất đai.
Như vậy, các trường hợp thu hồi sổ đỏ tại Luật Đất đai 2024 so với quy định Luật đất đai 2013 (hiện hành) có sự thay đổi, bao quát hầu hết các trường hợp thu hồi theo quy định hiện hành và nhằm hoàn thiện, rõ ràng hóa các quy định pháp lý liên quan đến việc thu hồi sổ đỏ.
Đồng thời, Luật Đất đai sửa đổi 2024 bổ sung thêm trường hợp thu hồi sổ đỏ đã cấp nếu bị Tòa án tuyên hủy. Đây là quy định mới nhằm tăng cường tính pháp lý của việc thu hồi sổ đỏ.
