Bạn đọc Phương Dung đặt câu hỏi: "Nếu tôi đóng đủ năm để có thể hưởng lương hưu những chưa đủ tuổi hưởng lương hưu thì tôi có được thanh toán Bảo hiểm xã hội 1 lần không? Nếu tôi đủ năm hưởng lương hưu và đủ tuổi nhận lương hưu mà không muốn nhận lương để thanh toán sổ 1 lần thì có được không? Nếu tôi đang nhận lương hưu chẳng may mất thì tôi được chế độ gì không?".
Về vấn đề này, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho hay, theo quy định tại Điều 60 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội thì người lao động thuộc một trong các trường hợp sau đây mà có yêu cầu thì được hưởng Bảo hiểm xã hội một lần:
Đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội hoặc lao động nữ là người hoạt động chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn mà chưa đủ 15 năm đóng Bảo hiểm xã hội và không tiếp tục tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện;
Người lao động tham gia Bảo hiểm xã hội bắt buộc sau một năm nghỉ việc, người tham gia Bảo hiểm xã hội tự nguyện sau một năm không tiếp tục đóng Bảo hiểm xã hội mà chưa đủ 20 năm đóng Bảo hiểm xã hội khi có yêu cầu thì được nhận Bảo hiểm xã hội một lần.
Ra nước ngoài để định cư;
Người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như ung thư, bại liệt, xơ gan cổ chướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác mà có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên, không có khả năng hồi phục.
Trường hợp người lao động làm việc trong các cơ quan lực lượng vũ trang khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc mà không đủ điều kiện để hưởng lương hưu.
Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, Đối chiếu với quy định nêu trên thì trường hợp người lao động có đủ điều kiện về thời gian đóng Bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ hưu trí mà chưa đủ tuổi thì chỉ được hưởng Bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp tại điểm 3, 4 và 5 nêu trên.
Trường hợp đủ điều kiện về tuổi đời và thời gian đóng Bảo hiểm xã hội để hưởng chế độ hưu trí theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì được hưởng Bảo hiểm xã hội một lần nếu thuộc một trong các trường hợp tại điểm 3 và 4 nêu trên.
Về chế độ tử tuất đối với người đang hưởng lương hưu thì chết: theo quy định tại Điểm c Khoản 1 và Khoản 2 Điều 66, Điểm b Khoản 1 Điều 67, Điều 68, Điều 69 và Điều 70 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014 thì người đang hưởng lương hưu chết thân nhân được hưởng những chế độ sau:
Người đang hưởng lương hưu chết thì người lo mai táng được nhận một lần trợ cấp mai táng với mức trợ cấp bằng 10 lần mức lương cơ sở tại tháng mà người đang hưởng lương hưu chết;
Thân nhân đủ điều kiện theo quy định tại khoản 2 Điều 67 được hưởng trợ cấp tử tuất hàng tháng với mức trợ cấp đối với mỗi thân nhân bằng 50% mức lương cơ sở, trường hợp thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng thì mức trợ cấp tuất hằng tháng bằng 70% mức lương cơ sở, số thân nhân được hưởng trợ cấp tuất hằng tháng không quá 4 người.
Trường hợp không có thân nhân đủ điều kiện hưởng trợ cấp tử tuất hằng tháng theo quy định tại khoản 2 Điều 67 hoặc thân nhân thuộc diện hưởng trợ cấp tuất hằng tháng theo quy định mà có nguyện vọng hưởng trợ cấp tuất một lần, trừ trường hợp con dưới 6 tuổi, con hoặc vợ hoặc chồng mà bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên thì thân nhân được hưởng trợ cấp tuất một lần.
Mức trợ cấp tuất một lần đối với thân nhân của người đang hưởng lương hưu chết được tính theo thời gian đã hưởng lương hưu, nếu chết trong 2 tháng đầu hưởng lương hưu thì tính bằng 48 tháng lương hưu đang hưởng; nếu chết vào những tháng sau đó, cứ hưởng thêm 1 tháng lương hưu thì mức trợ cấp giảm đi 0,5 tháng lương hưu, mức thấp nhất bằng 3 tháng lương hưu đang hưởng.
