Bạn đọc gửi thư ngỏ tới Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc

Kính thưa Thủ tướng

Theo dõi hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết công tác cải cách hành chính giai đoạn 2011-2015 diễn ra ngày 17/8/2016 trên các phương tiện thông tin đại chúng, tôi thấy vui mừng và tin tưởng khi nghe những nhận định, những đánh giá, những phát biểu đầy tâm huyết của thủ tướng về công tác cải cách hành chính, đặc biệt là những quan tâm của thủ tướng đối với công tác cán bộ và đội ngũ cán bộ công chức, nhân tố quyết định sự thành công của công cuộc cải cách hành chính của đất nước.

Với tư cách là một công dân muốn đóng góp sức mình vào việc xây dựng một nền  hành chính công trong sạch, vững mạnh với đội ngũ cán bộ công chức liêm chính, tôi quyết định viết bức thư ngỏ này gửi tới Thủ tướng với hy vọng những góp ý của mình sẽ được lắng nghe, đất nước sẽ có những thay đổi tích cực hơn trong thời gian tới.

Thưa Thủ tướng,

Để có thể tinh giản biên chế, xây dựng một chính phủ liêm chính, loại bỏ được những tiêu cực nhũng nhiễu, cải tiến, nâng cao chất lượng dịch vụ công, chính phủ có rất nhiều việc phải làm, trong đó như thủ tướng đã nói: “ nhiệm vụ quan trọng nhất của chính phủ là ban hành cơ chế, chính sách pháp luật và đặc biệt là kịp thời phản ứng chính sách, tạo điều kiện cho phát triển sản xuất kinh doanh…” ( Tuổi Trẻ ngày 18/8/2016).

Một trong những lỗ hổng quản lý của nhà nước ta hiện nay là vẫn còn những văn bản pháp luật, những qui định  chưa đáp ứng với tình hình thực tế, góp phần tạo ra những  bất cập, những tiêu cực cho xã hội, cho đất nước. Hai trong số những văn bản quy định ấy  là nghị định số 34/2011/NĐ-CP và nghị định số 27/2012/NĐ-CP hướng dẫn việc xử lý kỷ luật cán bộ công viên chức của chính phủ.

Chắc Thủ tướng cũng nhận thấy: trong thời gian qua, hàng loạt các vụ sai phạm đạo đức nghề nghiệp của cán bộ công chức đã được phát hiện và  đăng tải trên các phương tiện thông tin đại chúng khiến dư luận bức xúc. Những sai phạm có ở mọi lĩnh vực, mọi cấp độ: từ những cán bộ lãnh đạo vi phạm pháp luật về quản lý đất đai, xây dựng, đầu tư, môi trường, những cán bộ hải quan, thanh tra giao thông nhận tiền bôi trơn, hối lộ… cho đến những cán bộ lãnh đạo sử dụng bằng giả, học giả,  những nhân viên y tế, bác sĩ tắc trách khiến bệnh nhân tử vong, tàn phế…

Điều khiến dư luận bức xúc nhất chính là việc xử lý những cán bộ sai phạm quá nhẹ. Trừ những vụ sai phạm lớn phải xử lý hình sự, hầu hết những cá nhân sai phạm  chỉ nhận hình thức kỷ luật khiển trách, cảnh cáo, thuyên chuyển công tác. Số cá nhân sai phạm bị cách chức hay cho thôi việc là rất hãn hữu. Vụ xây nhà không phép ở Bình Chánh, TP.HCM năm 2013 là một ví dụ điển hình: hàng ngàn căn nhà dân phải đập bỏ nhưng tất cả cán bộ có trách nhiệm liên quan chỉ nhận hình thức kỷ luật khiển trách và cảnh cáo (15 người bị khiển trách, 6 người bị cảnh cáo). Tuy nhiên khi giải thích và trả lời công luận về cách xử lý những vụ việc này, hầu hết những lãnh đạo các cơ quan, đơn vị có cá nhân sai phạm đều nói rằng việc xử lý cán bộ đúng qui định, qui trình.

Theo tôi được biết, hiện nay, việc kỷ luật cán bộ công chức, viên chức căn cứ vào Luật cán bộ, công chức, Luật viên chức và nghị định số 34/2011/NĐ-CP ( hướng dẫn xử lý kỷ luật công chức) và nghị định số 27/2012/NĐ-CP  (hướng dẫn xử lý kỷ luật viên chức). Trong Luật cán bộ, công chức và Luật viên chức, phần qui định về xử lý kỷ luật đối với cán bộ công chức, viên chức quá sơ sài, chỉ đưa ra các hình thức kỷ luật mà không kèm theo nội dung vi phạm cụ thể, vì thế khi xét kỷ luật cán bộ công chức, viên chức phải dựa vào nghị định 34/2011/NĐ-CP và nghị định 27/2012/NĐ-CP.

Xem chi tiết hướng dẫn trong hai nghị định này thì thấy với hầu hết các lỗi vi phạm của cán bộ công chức, viên chức khi áp dụng theo hai nghị định này đều có thể chỉ bị xử lý khiển trách hoặc cảnh cáo, kể cả những vi phạm  khá nặng như: sử dụng giấy tờ không hợp pháp để dự thi nâng ngạch; cấp giấy tờ pháp lý cho người không đủ điều kiện; bị phạt tù cho hưởng án treo; vi phạm ở mức độ nghiêm trọng quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng… (kỷ luật cảnh cáo); xác nhận giấy tờ pháp lý cho người không đủ điều kiện; sử dụng tài sản công trái pháp luật; vi phạm quy định của pháp luật về phòng chống tham nhũng… ( kỷ luật khiển trách).  

Kính thưa Thủ tướng.

Như vậy, chế tài của chúng ta đã có nhưng lại quá nhẹ. Các qui định về xử lý kỷ luật cán bộ công nhân viên chức (CBCNVC) trong nghị định 34/2011/NĐ-CP và nghị định 27/2012/NĐ-CP nêu trên đã dẫn đến  việc xử lý CBCNVC vi phạm trong suốt thời gian qua chưa thật nghiêm minh, chưa kể một số quy định không rõ ràng còn khiến một số lãnh đạo đơn vị, cơ quan có cá nhân sai phạm  dựa vào đó bao che, du di cho cấp dưới của mình.. Các biện pháp chế tài kiểu “cảnh cáo”, “khiển trách” hay “thuyên chuyển công tác”  không đủ sức răn đe trong khi những lợi ích về vật chất, tiền bạc hay quyền lực có được do các sai phạm lại lớn, nên các tệ nạn tiêu cực trong hệ thống hành chính công và đội ngũ CBCNVC không giảm mà ngày càng tăng. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới bộ máy công quyền của nước ta ngày càng trì trệ với thói quan liêu, vô trách nhiệm, tệ tham ô, tham nhũng…

Nguy hiểm nhất là người dân sẽ dần quen với với những tệ nạn tiêu cực đó và coi đó là chuyện bình thường. Các nghiên cứu điều tra trong nước và quốc tế  cho thấy sức chịu đựng của người dân ta với các tệ nạn tiêu cực, nhũng nhiễu đang tăng lên. Đó là một vấn đề đáng báo động.

Gần đây, trên các phương tiện thông tin đại chúng, cũng đã có có rất nhiều ý kiến của các chuyên gia, các đại biểu Quốc hội, các lãnh đạo có tâm huyết kêu gọi làm trong sạch, chấn chỉnh lại đội ngũ CBCNVC, đưa ra khỏi bộ máy những CBCNVC yếu kém, vi phạm đạo đức. Nhưng nếu chính phủ không sửa ngay nghị định 34/2011/NĐ-CP và nghị định 27/2012/NĐ-CP theo hướng các biện pháp chế tài phải mạnh và đủ sức răn đe hơn thì sẽ rất khó để thực hiện điều này.    

Với tất cả những suy nghĩ và trăn trở trên đây, tôi viết lá thư ngỏ này lên Thủ tướng với những kiến nghị sau:

1/ Đề nghị Thủ tướng hãy xem xét và cho chỉnh sửa hai nghị định 34/2011/NĐ-CP và nghị định 27/2012/NĐ-CP theo hướng các biện pháp chế tài phải mạnh và nghiêm khắc hơn.

2/  Thủ tướng hãy đề nghị Quốc hội xem xét sửa Luật cán bộ, công chức 2008 và Luật Viên chức 2010 trong thời gian sắp tới với phần xử lý kỷ luật CBCNVC chi tiết, cụ thể hơn.

Xin trân trọng cảm ơn Thủ tướng và kính chúc Thủ tướng sức khỏe.