Tuy nhiên, điều lo lắng là thợ lò bỏ việc từ năm 2010 đến nay có xu hướng tăng. Năm 2010, số thợ lò bỏ việc là 1.741 người, trong đó có 1.348 thợ khai thác mỏ, 285 thợ cơ điện mỏ, 108 thợ xây dựng mỏ. Năm 2011, số thợ lò bỏ việc là 2.168 người, trong đó có 1.705 thợ khai thác mỏ, 311 thợ cơ điện mỏ...
Con số thợ lò bỏ việc năm 2012 đạt mức kỷ lục: 2.424 người, trong đó có 1.844 thợ khai thác mỏ, 182 thợ xây dựng mỏ và 398 thợ cơ điện mỏ. 9 tháng đầu năm 2013, số thợ lò bỏ việc là 1.604 người. Tính trung bình đến nay, mỗi năm, quân số thợ lò của ngành than giảm từ 3.500-4.500 người, gồm cả bỏ việc và chuyển việc.
Theo ông Bùi Xuân May – Giám đốc Cty CP than Khe Chàm - Cty hiện có khoảng 1.400 thợ lò/3.450 cán bộ, công nhân viên, và mỗi năm cần tuyển 300-350 thợ lò. Tuy nhiên, số lượng thợ lò bỏ việc/năm cũng gần tương đương với số lượng tuyển vào.
“Trong kế hoạch phát triển của chúng tôi, năm 2014 phấn đấu khai thác 1,3 triệu tấn than và nâng lên 2,5 triệu tấn vào năm 2018. Nhưng, việc tuyển dụng thợ lò là vấn đề chúng tôi lo lắng nhất. Nếu thiếu hụt thợ lò, có khi phải tính đến phương án thuê các đơn vị bên ngoài làm, còn Cty chỉ làm việc chính” – ông May cho biết.
Trường Cao đẳng Nghề mỏ Hồng Cẩm (TP.Hạ Long) và Trường Cao đẳng Nghề mỏ Hữu Nghị (TP.Uông Bí) là hai đơn vị cung cấp nguồn thợ thò chính của các Cty khai thác than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Từ nhiều năm nay, vùng tuyển học viên của hai trường này ở khu vực Đồng bằng sông Hồng, thậm chí từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh, đang bị thu hẹp dần; thay vào đó là các tỉnh miền núi phía bắc.
“3 năm trở lại đây, việc tuyển sinh thợ lò ở Hải Dương, Hải Phòng, Thái Bình, Nam Định... gần như không thực hiện được, mà phải chuyển dần lên Tây Bắc. Hiện, tỉ lệ học viên là người dân tộc thiểu số ở trường chúng tôi đang tăng mạnh, chiếm 30%” – ông Lưu Văn Minh – Phó Hiệu trưởng trường Cao đẳng Nghề mỏ Hồng Cẩm – cho biết.
Cũng theo ông Minh, thời gian gần đây, các giáo viên của trường thường xuyên phải “trống dong, cờ mở” dài ngày ở Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang... để kêu gọi tuyển sinh. Một loạt các cơ chế, chính sách ưu đãi của ngành than đưa ra tại các “lễ hội” tuyển sinh như:
Lương cao hơn các nghề khác; được ăn ở, đào tạo nghề miễn phí; ra trường có việc làm ngay; có nơi ở khang trang. Tuy nhiên, số lượng tuyển được cũng không như mong muốn; trong khi, việc giữ học viên ở lại theo học hết khóa cũng vô cùng gian nan.
Bài cuối: Để thợ lò không bỏ nghề
