- Thưa ông, Trung tâm xét nghiệm ADN của Gentis đã tiến hành xét nghiệm bao nhiêu hài cốt được tìm thấy nhờ các nhà ngoại cảm. Tỉ lệ đúng là bao nhiêu?
- Khi khách hàng mang mẫu xương đến làm giám định ADN, chúng tôi hỏi thì đa phần họ nói là do nhà ngoại cảm tìm giúp. Thời gian qua, Gentis đã thực hiện được tổng số 149 mẫu hài cốt, trong đó có 30 mẫu đúng (khoảng 20%), 114 mẫu không chính xác, đặc biệt có 5 mẫu không làm được (do không phải xương người, hoặc những mẩu xương đã mục nát hoàn toàn).
Trong 30 trường hợp đúng thì đa phần là do các gia đình đã biết đó là ngôi mộ của người thân, nhưng lâu ngày không chắc chắn nên kiểm tra lại, hoặc có trường hợp được đồng đội hoặc chính quyền địa phương chỉ giúp vị trí chôn cất. Còn tìm được hài cốt thông qua nhà ngoại cảm thì cũng có đúng, nhưng tỉ lệ rất ít.
- Những gia đình khi nhận kết quả xét nghiệm ADN sai do tin vào nhà ngoại cảm có tâm trạng thế nào?
- Tất cả mọi người khi nhận kết quả nếu không đúng thì rất buồn. Có nhiều trường hợp - thông qua nhà ngoại cảm tìm được hài cốt - họ đã thờ cúng ngôi mộ từ nhiều năm nay, khi có điều kiện kinh tế mới mang mẫu xương đi giám định ADN, nhưng khi biết kết quả không chính xác thì họ rất buồn, đau khổ vì họ lại phải tiếp tục một hành trình mới đi tìm hài cốt người thân.
Có người được nhà ngoại cảm chỉ chỗ, sau khi đào mộ nhận thấy hài cốt có nhiều đặc điểm giống như hồi còn sống như: Răng khểnh, gãy tay... hoặc qua giấy báo tử biết là đã bị cụt chân tay, thủng hộp sọ..., nhưng khi mang đi xét nghiệm ADN vẫn không đúng nên rất buồn.
Có những gia đình nhận kết quả xét nghiệm ADN không đúng, còn chia ra nhiều mẫu mang đến xét nghiệm ADN ở một vài nơi khác. Chỉ đến khi các kết quả đều như nhau thì lúc đó họ mới tin bộ hài cốt đó không phải là người thân của mình... Chúng tôi cũng rất buồn khi phải ký những tờ kết quả không chính xác, trong sự thất vọng vô bờ của khách hàng...
- Trước thực trạng nhiều gia đình mất tiền, mất sức tin vào nhà ngoại cảm để nhận về hài cốt giả, theo ông, cần đưa ra những khuyến cáo thế nào cho người dân?
- Tìm kiếm hài cốt là vấn đề tâm linh rất nhạy cảm. Nếu tìm đúng hài cốt thì là niềm hạnh phúc lớn lao, nhưng không đúng sẽ là nỗi tuyệt vọng. Vì vậy, các gia đình đi tìm hài cốt cần hết sức tỉnh táo, không phải cứ ai nói gì cũng nghe, nhà ngoại cảm nào cũng tin được.
Trước hết, từ các thông tin của các nhà ngoại cảm, chúng ta phải kết hợp với các thông tin thu thập được về nơi hy sinh, nơi chôn cất (sơ đồ), ai là người chôn cất, họ còn sống hay không... cùng với các di vật người chết để lại.
Có nhiều trường hợp, thông tin thu thập được là hy sinh ở một địa phương, nhưng nhà ngoại cảm lại chỉ ra địa điểm khác thì chúng ta cũng phải xem xét lại thông tin cho đúng.
Hoặc người chết đã chết mấy chục năm rồi mà khi đào lên đôi dép còn mới, lọ đựng mẩu giấy được ghi bằng mực bút bi... thì cũng cần xem lại. Hiện nay, các nhà khoa học đã chứng minh xét nghiệm ADN là phương pháp hữu hiệu, chính xác gần như tuyệt đối để ''bóc mẽ'' các nhà ngoại cảm rởm.
- Hiện nay chi phí cho các xét nghiệm ADN còn quá đắt, dẫn đến nhiều gia đình không có đủ tiền làm xét nghiệm?
- Chi phí làm giám định ADN tìm hài cốt liệt sĩ hiện nay là 7-11 triệu đồng. Đó là một khoản tiền tương đối lớn đối với một số gia đình. Chi phí làm loại xét nghiệm này khá cao, vì thường phải làm đi làm lại nhiều lần.
Có những trường hợp sau khi làm đi làm lại nhiều lần mà không tách được ADN (vì mẫu quá mục nát, hoặc có thể không phải xương người), chúng tôi sẽ hoàn phí lại toàn bộ cho gia đình.
Thực ra, khoản chi phí đó cũng không phải là nhiều nếu so với toàn bộ chi phí mà gia đình bỏ ra để nhờ “thầy” tìm, chi phí đi lại, ăn ở, thủ tục... Hơn nữa, việc xét nghiệm ADN mang lại sự bảo đảm tuyệt đối về độ chính xác để nhận đúng hài cốt của người thân.
- Trung tâm có chính sách mien-giảm nào cho các đối tượng tìm mộ liệt sĩ?
- Trong một số trường hợp, nếu gia đình có khó khăn thì chúng tôi sẽ hỗ trợ gia đình khoảng 20% tổng chi phí xét nghiệm. Các xét nghiệm mà không ra kết quả và được hoàn trả toàn bộ tiền cũng là một hình thức hỗ trợ cho gia đình.
Hiện tại, chúng tôi cũng đang chuẩn bị triển khai chương trình xét nghiệm ADN miễn phí 1.000 mẫu cho các thân nhân liệt sĩ để đưa vào ngân hàng ADN của công ty. Với kho dữ liệu này, sau này các gia đình dù làm xét nghiệm ở đâu thì cũng có thể đến Gentis để so sánh kết quả tìm người thân của mình.
- Xin cảm ơn ông!
Xét nghiệm ADN để gọi tên chính xác các liệt sĩ Ở các nước phát triển, việc xác định danh tính cho các hài cốt bằng phương pháp giám định ADN đã áp dụng từ hàng chục năm nay. Cty Gentis với hệ thống các thiết bị và công nghệ tiên tiến đã triển khai dịch vụ giám định hài cốt liệt sĩ thông qua phân tích ADN ty thể, đặc biệt là máy giải trình tự gene thế hệ mới Miseq của Hãng Illumina (Mỹ). |
GS-TS Trần Ngọc Đường - nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: “Cần kết hợp giữa người có khả năng đặc biệt với giám định ADN” Người thân liệt sĩ đi tìm hài cốt là việc làm tốt đẹp, là niềm đau đáu của những người mẹ của những người anh, em liệt sĩ. Họ tìm đến những nhà ngoại cảm có khả năng đặc biệt, mong tìm được người thân. Âu đó cũng là điều chính đáng. Tuy nhiên, một số người tự xưng có khả năng đặc biệt này (nhà ngoại cảm rởm - PV) để trục lợi, làm điều táng tận lương tâm gây phản cảm trong xã hội. |
