Thơm ngậy cá muối chua Lập Thạch

Đỗ Thảo | 13/06/2016 06:21

Cá muối chua thơm nức mùi thính gạo. Vị chua ngọt, béo ngậy của thính lên men quện vào thịt cá đậm đà, đánh thức mọi giác quan, khiến người ta rạo rực đến run rẩy ngón tay, khiến người ta say mê dù là món ăn dân dã hết sức bình dị, bình thường.

Cá muối chua, hay còn gọi là cá thính, là một món ăn rất đời thường của nhiều vùng quê, đặc biệt, với Lập Thạch, một vùng quê yên bình của tỉnh Vĩnh Phúc, tưởng chừng như không có gì là đặc sản, nhưng lại níu lòng người bằng chính những điều bình dị nhất. Món cá muối chua, làm từ cá, dưới sự “hỗ trợ” đặc biệt của thính, làm dậy lên vị ngon khó quên, chiều lòng cả những người khó tính.

Thính gạo thơm lừng là nguyên liệu chính “hỗ trợ” cho món cá muối chua. Ảnh. Đỗ Thảo

Cá để muối phải là cá to nhiều thịt như cá mè, cá trắm, cá chép... cá được làm sạch, cắt khúc, không cạo vảy mà khía những đường nhỏ trên mình cá, đem ướp muối mấy hôm cho ngấm, rồi lấy ra để ráo, đem ướp thính. Thính làm từ gạo và đỗ tương rang dưới lửa nhỏ, cho đến khi vàng thơm, đem giã nhỏ. Nhiều vùng quê khác thính có thể làm từ ngô, đỗ tương, nhưng ở đất này, thính gạo lại được sử dụng phổ biến. Thính được dùng để xát vào mình cá đã được ướp muối, xát bên ngoài và trong cho bám đầy vào cá, bao phủ miếng cá một màu vàng ươm, thơm lừng.

Cho những miếng cá đã ướp thính vào lọ sành, phủ thêm lớp thính rồi xếp một lớp cá, cứ thế cho tới khi đầy lọ. Bà con nơi đây chỉ muối cá trong lọ sành. Vì theo họ, lọ sành bảo quản cá tươi ngon và mang tính cổ truyền nhất. Lọ đầy, bà con lấy rơm sạch, khô quấn chặt miệng lọ, nẹp kín bằng nẹp tre, để lọ ở chỗ khô ráo, cao, và thoáng. Cá đem ướp thính trong vòng 2 tuần, tùy vào thời tiết, trời lạnh thì cần ướp lâu hơn.

Cá được ướp thính, chuẩn bị cho vào lọ sành để muối. Ảnh. Đỗ Thảo

Cá thính khi ăn được đem rán hoặc nướng trên bếp than củi. Cá ngấm gia vị và thính, được nướng vàng đều, chín thơm mùi thính. Bóc lớp da cá ra, thịt cá dậy màu hồng hồng ngon lành. Chính phương pháp ướp cá như vậy, thịt cá vẫn giữ được sắc hồng tươi ngon. Nếm thử miếng cá, vị chua chua, bùi bùi, béo ngậy, ngọt lành rất riêng, rất đậm đà. Cá thích đưa lại dư vị vừa quen, vừa lạ ngon lành.

Cá muối chua đã đượm vị muối và thính. Ảnh. Đỗ Thả0

Thịt cá săn chắc, ngọt ngậy, kết hợp với vị đậm đà của muối, của thính, cả sự thảo thơm của người nông dân trên mảnh đất thuần nông hồn hậu này, đem hết cái hồn của một món ăn dân dã núi lòng người.

Cá muối chua sau khi được chế biến thành món ăn ngon lành. Ảnh. Đỗ Thảo

Chúng tôi một lần nếm thử món ăn này, một lần say mê và nhiều lần nhớ tới hương vị của cá muối chua quện nơi đầu lưỡi, tan chảy trong vị thơm ngậy, ngọt béo của cá và mùi thơm của những hạt thính li ti, vàng vàng bao bọc miếng cá hồng hồng. Vị ngon đến ngỡ ngàng và lạ lùng, khác hẳn những miếng cá rán, cá nấu thường ngày. Thế mới biết, từ những điều giản dị nhất của mỗi vùng quê vẫn có những đặc sản hút hồn người.