Nếu tới đây, Chính phủ quyết định vẫn cho khai thác mỏ sắt, các địa phương đang đổ tiền xây dựng NTM phải di dời theo kế hoạch.
Lo ngại lãng phí
Hiện 5/6 xã ảnh hưởng vùng mỏ sắt Thạch Khê (xã Thạch Khê đã về đích NTM) đang rất áp lực khi phải chạy đua xây dựng NTM, trong khi thời điểm này, cả chính quyền và người dân đều rất hoang mang, lo ngại sẽ lãng phí nếu sau này Chính phủ cho tiếp tục khai thác mỏ sắt Thạch Khê.
Về việc này, ông Ngô Đình Long - Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh - thừa nhận: “Nếu xây dựng các công trình hạ tầng, hay làm giao thông đường làng ngõ xóm với cơ chế nhà nước chỉ hỗ trợ xi măng, còn dân đóng góp ngày công và đóng tiền mua cát, sỏi để làm thì đến khi vẫn triển khai dự án khai thác mỏ sắt chắc chắn sẽ lãng phí, vì dân phải di dời lên vùng tái định cư”.
Ông Nguyễn Quốc Hương - Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà - cũng thừa nhận, trong triển khai xây dựng NTM ở các xã ảnh hưởng quy hoạch “treo” của mỏ sắt Thạch Khê, khi xây dựng các công trình hội quán thôn có huy động sự đóng góp của nhân dân. Nhưng nếu sau này có quyết định tiếp tục khai thác mỏ sắt Thạch Khê thì phải di dời, bỏ lại những công trình đó sẽ là lãng phí, dân mất niềm tin, nên việc vận động sự đóng góp của người dân là rất khó khăn.
Vì sao vẫn “chạy đua” làm nông thôn mới?
Theo ông Ngô Đình Long - Phó Chánh Văn phòng Điều phối xây dựng NTM tỉnh Hà Tĩnh, hiện chưa có quyết định sẽ cho khai thác mỏ sắt Thạch Khê trở lại, nhưng người dân của 6 xã vùng ảnh hưởng cần phải được hưởng các công trình thiết yếu phục vụ đời sống như các xã khác. Còn nếu không làm NTM thì người dân sẽ thiệt thòi, sẽ bị chậm lại khi có quyết định dừng, không khai thác mỏ sắt nữa.
Về việc các xã đang vướng quy hoạch “treo” vẫn phải chạy đua làm NTM, ông Long cho biết, tỉnh không áp đặt. Hiện tỉnh đang phấn đấu hết năm 2018 này không còn xã dưới 11 tiêu chí. Trong khi, huyện Thạch Hà đặt ra mục tiêu hết năm 2018, không còn xã dưới 12 tiêu chí.
Ông Nguyễn Quốc Hương - Phó Chủ tịch UBND huyện Thạch Hà - cũng khẳng định, việc đầu tư các công trình thiết yếu như trạm y tế để phục vụ phúc lợi của người dân vùng quy hoạch “treo” mỏ sắt Thạch Khê vẫn phải làm, tiếp tục làm, việc xây dựng các hội quán thôn thì địa phương tự xem xét, quyết định. Còn hiện nay, xét thấy ở các xã đó vẫn có thể đạt được 12 tiêu chí trong năm 2018 nên huyện vẫn triển khai. Còn lựa chọn những tiêu chí nào để thực hiện trong tổng số 20 tiêu chí để thực hiện thì do xã chủ động đăng ký.
Ông Hương phủ nhận việc vì “bệnh” thành tích mà các xã đang vướng quy hoạch treo vẫn phải chạy đua xây dựng NTM và cho rằng, triển khai xây dựng NTM là vì mục tiêu đảm bảo phúc lợi, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, nếu không làm người dân sẽ thiệt thòi.
Cuối cùng, ông Hương cho rằng, kết quả xây dựng NTM ở các xã nằm trong quy hoạch mỏ sắt Thạch Khê đang phụ thuộc rất lớn vào quyết định cuối cùng của Chính phủ là có dừng khai thác mỏ sắt này hay không.
Vấn đề này, từ nhân dân đến chính quyền các cấp đang rất hoang mang, nóng lòng chờ quyết định của Chính phủ. Trước đó, năm 2017, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có văn bản kiến nghị Chính phủ cho dừng khai thác mỏ sắt Thạch Khê với lo ngại, nếu cho khai thác sẽ để lại rất nhiều hệ lụy.
