Theo kế hoạch, danh hiệu này cho vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà cùng với 99 danh thắng khác trên toàn thế giới sẽ được công bố tại Đại hội Địa chất Quốc tế lần thứ 37, dự kiến diễn ra tại Busan (Hàn Quốc) từ ngày 25-31.8.2024.
Theo Liên hiệp Khoa học Địa chất Quốc tế (IUGS), ứng viên vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà lọt vào danh sách cuối cùng của 100 Di sản địa chất quốc tế đợt 2 sau quá trình tuyển chọn, đánh giá kĩ càng, khoa học của 85 chuyên gia hàng đầu thế giới đối với 174 ứng viên của 65 quốc gia.
Cũng theo Liên hiệp Khoa học Địa chất Quốc tế, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà nằm trong danh sách các địa danh đặc biệt về địa mạo, địa chất và quá trình biến đổi bề mặt địa chất. Theo đó, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà được đánh giá là một ví dụ điển hình và đặc hữu nhất trên thế giới về những núi đá vôi được hình thành giữa biển do sự biến đổi địa chất và có sự bào mòn của nước biển.
Danh hiệu “100 Di sản địa chất quốc tế” được IUGS trao 2 năm một lần.
Được biết, lịch sử kiến tạo địa chất đá vôi của vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà đã trải qua khoảng 500 triệu năm với những hoàn cảnh cổ địa lý rất khác nhau; và quá trình tiến hóa karst đầy đủ trải qua trên 20 triệu năm với sự kết hợp các yếu tố như tầng đá vôi dày, khí hậu nóng ẩm và tiến trình nâng kiến tạo chậm chạp trên tổng thể.
Về địa mạo, địa chất, vịnh Hạ Long - quần đảo Cát Bà thể hiện rõ ràng là một trong những điển hình bao quát nhất, được thừa nhận rộng rãi nhất thế giới về tháp karst bị biển nhấn chìm và là một trong những khu vực quan trọng nhất về karst Phong Tùng (cụm đỉnh chóp nón) và Phong Lĩnh (các đặc điểm tháp bị cô lập).
Những dấu ấn của quá trình tiến hoá địa chất và chuyển động kiến tạo còn để lại là những đứt gãy, uốn nếp, địa hào, địa luỹ, bồn trũng và các hệ tầng đánh dấu những thay đổi sâu sắc hoàn cảnh cổ địa lý khu vực.
Ngoài ra, biển cũng tham gia trực tiếp vào quá trình karst ở đây, với các sản phẩm đặc thù được tạo ra, như: ngấn biển và hang hàm ếch biển, hang luồn. Biển cũng nhấn chìm các phễu, hố sụt và thung lũng karst, tạo nên những hồ nước mặn, hay các tùng, áng. Các hang động ở đây rất phong phú và đa dạng, thuộc về 3 nhóm hang chính: hang ngầm cổ (hang treo), hang nền karst, hang hàm ếch biển.
