Những ngày cuối tháng 7.2024, khi nước sông Cầu lên cao cũng là lúc nỗi lo sạt lở của gia đình bà Dương Thị Loan xóm Thanh Đàm, xã Nhã Lộng (huyện Phú Bình, Thái Nguyên) lại tăng lên. Đây là lần đầu tiên xuất hiện tình trạng sạt lở tại xóm Thanh Đàm và ngày càng diễn biến phức tạp.
"Sau mấy trận mưa lớn cuối tháng 7 vừa rồi, nước sông Cầu dâng cao lắm, cả nhà không ai dám đi làm xa vì còn phải lo chạy đồ, đưa trâu bò, gia súc đi nơi khác, sạt lở vào tận đến vườn nhà tôi rồi. Cũng may có làng xóm, chính quyền địa phương giúp di chuyển đồ đạc đến nơi an toàn. Tình trạng sạt lở cứ như thế này thì chẳng mấy chốc mà mất nhà" - bà Loan lo lắng.
Gần đó, gia đình bà Hoàng Thị La đã nhiều đời sinh sống tại mảnh đất này nhưng hiện nay nỗi lo mất đất ông cha luôn thường trực bởi sông Cầu sạt lở ngày càng phức tạp. Khoảng hơn 3 tuần nay, nước sông chảy siết xoáy mạnh vào vách tường, móng nhà khiến cả gia đình phải dọn đồ đi nơi khác.
Bà La cho hay: "Trước đây, khoảng cách từ đất nhà tôi ra đến mép bờ sông khoảng 10m. Mưa lớn liên tục trong năm nay khiến nước sông dâng cao, gây sạt lở đến sát mép đất vườn, công trình phụ của gia đình. Mấy hôm rồi nước sông lên cao, sợ sụt móng nhà nên lo lắng lắm".
Đầu tháng 7 vừa qua, nước lũ trên sông Cầu dâng cao, chảy siết gây sạt lở, cuốn trôi khoảng 3.000m3 đất, tường rào, cây cối và hoa màu của nhân dân. Chiều dài đoạn sạt lở khoảng 868m, mép sạt lở đến sát công trình phụ, chuồng trại, nhà vệ sinh của các hộ.
Qua thống kê, tại xã Nhã Lộng có 5 hộ thuộc xóm Thanh Đàm có tài sản, đất đai bị sạt lở. Ngoài ra 13 hộ tại xóm Thanh Đàm và 33 hộ tại xóm Nón có tài sản, đất đai trong khu vực có nguy cơ bị sạt lở. Trong khi đó, tại xã Bảo Lý (huyện Phú Bình) nước sông Cầu dâng cao, chảy siết cũng gây sạt lở đến mép đường giao thông nguy cơ chia cắt đường giao thông. Chỉ trong khoảng 5 năm trở lại đây, sạt lở đã khiến dòng sông ăn sâu vào đất liền từ 5 đến 15m, tùy từng vị trí.
Thông tin tới PV, ông Nguyễn Văn Mạnh - Phó Chủ tịch UBND xã Nhã Lộng - cho biết, năm nay, do xảy ra mưa lớn liên tục nên toàn bộ đất màu, đất mượn ven sông ở khu vực xóm Thanh Đàm đã ngấm no nước, dẫn đến sạt lở. Hiện tại những hộ dân trong khu vực sạt lở đã được yêu cầu di dời đến nơi an toàn.
"Chúng tôi cũng đang xây dựng phương án để trình UBND huyện chấp thuận về việc đảm bảo chỗ ở tạm thời cho các hộ dân phải di dời tại trụ sở UBND xã cũ. Trước khi bước vào mùa mưa bão, xã đã tiến hành rà soát, kiểm tra các điểm xung yếu có nguy cơ bị sạt lở ven bờ sông Cầu và khu vực có nguy cơ ngập úng" - ông Mạnh cho hay.
Trong lần kiểm tra thực địa khu vực sạt lở dọc bờ sông Cầu giữa tháng 7.2024, ông Nguyễn Thanh Bình - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên - nhận định đây là sự cố rất nguy hiểm, có nguy cơ đe dọa đến tính mạng, sức khỏe, tài sản nhà cửa của nhiều hộ dân. Đồng thời yêu cầu các cơ quan chức năng rà soát, khoanh vùng nguy hiểm, bố trí lực lượng canh gác và đề xuất phương án khắc phục để đảm bảo ổn định cuộc sống, tài sản, tính mạng cho người dân.
