Xuất khẩu lúa gạo còn nhiều thách thức
Trong bối cảnh tình hình địa chính trị còn diễn biến phức tạp, thị trường có nhiều biến động, xuất khẩu gạo Việt Nam gặp phải sự cạnh tranh gay gắt từ các nước khác như Thái Lan, Myanmar, Pakistan... Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) và Bộ Công Thương đã thống nhất cao việc đề xuất thành lập Hội đồng lúa gạo quốc gia.
Đây sẽ được coi như một diễn đàn để các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp, nhà khoa học và người nông dân cùng nhau bàn bạc, thống nhất đưa ra những quyết sách quan trọng liên quan đến ngành lúa gạo tại những thời điểm và tình huống khác nhau.
Hội đồng sẽ có nhiệm vụ nghiên cứu đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về chủ trương, chiến lược, cơ chế, chính sách tạo môi trường pháp lý minh bạch, hiệu quả, đảm bảo ổn định và phát triển thị trường; thúc đẩy phát triển ngành hàng lúa gạo toàn diện, góp phần đảm bảo anh sinh xã hội và an ninh lương thực quốc gia; phát triển sản xuất, xuất khẩu hướng tới mục tiêu bền vững thông qua nghiên cứu, rà soát để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ hoặc đề xuất các Bộ, ngành ban hành việc bổ sung, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, các cơ chế, chính sách hiện hành; tổ chức khảo sát, nghiên cứu hệ thống sản xuất, kinh doanh ở trong nước và ngoài nước về ngành hàng lúa gạo...
Thành lập là cần thiết, nhưng phải tránh chồng chéo
Trao đổi với PV Lao Động, ông Vũ Tuấn Anh - Chủ tịch JCI 2022 - cho rằng, trong bối cảnh xuất khẩu (XK) lúa gạo có nhiều thuận lợi, nhưng cũng rất nhiều thách thức như hiện nay, thì việc thành lập Hội đồng Lúa gạo Quốc gia là cần thiết.
“Hội đồng cần rõ chức năng, nhiệm vụ… chứ không thể hoạt động na ná dáng dấp của Hiệp hội Lương thực Việt Nam, bởi nếu như vậy là chồng chéo, “giẫm chân lên nhau” không cần thiết, làm cồng kềnh bộ máy gây lãng phí và thiếu hiệu quả” - ông Vũ Tuấn Anh nói.
Trong khi đó, ông Hoàng Trọng Thủy - chuyên gia nông nghiệp, việc thành lập HĐLGQG là cần thiết. “Hội đồng sẽ tạo được sự khách quan, hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp và nông dân. Nếu hiện chỉ có ngành công thương và nông nghiệp thì sẽ chỉ là thương mại và tăng năng suất. Như vậy, còn thiếu đại diện cho người trồng lúa, đó chính là Hội Nông dân.
Việc thành lập HĐLGQG không chồng chéo với Hiệp hội lương thực vì hội đồng có chức năng, nhiệm vụ lớn như tham mưu, tư vấn và tham gia điều phối sản xuất, xuất nhập khẩu tầm quốc gia; vừa đảm bảo an ninh lương thực, đảm bảo xuất nhập khẩu hợp lý. Hoạt động của Hiệp hội lương thực mang nặng tính kinh doanh, lấy lãi làm mục tiêu" - ông Thủy chia sẻ với PV Lao Động.
Ông Vũ Tuấn Anh - CEO GLE cho rằng, để Hội đồng hoạt động khách quan, hiệu quả thì thành phần tham gia không chỉ có thành viên của Bộ NNPTNT và Bộ Công Thương, mà cần một số bộ, ngành khách có liên quan tham gia trực tiếp để xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo, đặc biệt cần có sự tham gia của các DN đầu ngành lúa gạo, trong đó không thể thiếu vai trò của Vinafood 1, Vinafood 2.
"Hội đồng cần đưa ra cho người trồng lúa và địa phương sản xuất lúa các bài toán chiến lược tổng thể, các cần tư vấn mang tầm chiến lược xử lý các vấn đề như: Biến động thị trường chính sách các quốc gia, biến đổi khí hậu, biến đổi người tiêu dùng; tranh chấp thương mại, bảo hộ bản quyền; xu hướng mới trong phát triển… bởi lâu nay ngành lúa gạo đang thiếu một tổ chức đủ tầm như vậy, chứ không phải là các nội dung đề xuất chung chung mang tính hình thức" - ông Vũ Tuấn Anh thẳng thắn nói.
