Lợi nhuận tăng, giảm công lao động
Trước kia, nông dân xã Mỹ Lâm, huyện Hòn Đất (tỉnh Kiên Giang) thu hoạch xong chính vụ sẽ xới bỏ gốc rạ cho đất nghỉ chuẩn bị làm đất cho vụ sau, cũng có hộ để lúa chét thu hoạch thêm. Tuy nhiên, nếu bỏ công thu hoạch lúa thì rất vất vả, tốn nhiều tiền thuê nhân công; đặc biệt ở những đồng ruộng ngập nước, việc cắt lúa còn khó hơn rất nhiều. Nhiều hộ lấy lúa cho gà vịt ăn không hết, nên bỏ luôn, không để chét.
Lúa chét (hay lúa tái sinh) là loại lúa trổ từ gốc rạ sau khi nông dân thu hoạch chính vụ. Lúa tự sinh trưởng, nông dân không sử dụng bất cứ một loại thuốc nào, nên cho ra hạt gạo sạch hoàn toàn tự nhiên.
Từ khi có chiếc máy thu hoạch lúa chét (bà con quen gọi máy tuốt lúa), kể cả ngập trong nước thì vẫn tận thu được nguồn lúa này. Sáng tạo cải tiến từ nền máy móc cũ, anh nông dân Nguyễn Thanh Lộc, ngụ xã Mỹ Lâm đã suy nghĩ cho ra đời chiếc máy tuốt lúa chét.
"Ban đầu tôi làm máy này để cắt lúa của nhà thôi, sau đó bà con cô bác thấy hiệu quả nên thuê làm", anh Lộc cho hay.
Anh Lộc cho biết, máy kết cấu dựa trên 1 số máy có sẵn được cải tiến cho phù hợp với công năng cần có, như: tuốt được trong môi trường nước. Khi sử dụng, sẽ đặt máy lên 1 chiếc xuồng vừa với máy để đẩy đi. Anh Lộc cũng có tham khảo trên mạng nhưng thấy làm không hiệu quả trong môi trường nước. Sau lần đầu làm thất bại, anh tự cải tiến sửa đổi nhiều lần mới hoàn thiện.
Anh Hồ Văn Có đang canh tác hơn 60 công ruộng, cho biết: Ở đây nông dân làm 2 vụ lúa, năm nay thấy nước cũng ít nên để chét lấy lúa ăn.
“Để chét tự nhiên hoàn toàn thì 1 công khoảng hơn 50 kg, còn nếu bỏ công chăm sóc thêm thì có khi thu hoạch gấp 2 - 3 lần. Trước chưa có máy thì cắt tay xong rồi đạp, vò... nhiều công đoạn, cực lắm; giờ có máy, khỏe rồi. Thấy anh Lộc làm ra máy này hữu ích cho bà con ở đây, nên ai cũng kêu làm”, anh Có cho hay.
Tận thu lúa, hiệu quả kinh tế cao
Với 2 chiếc máy này, nhóm anh Lộc (7 người) làm 1 ngày được khoảng 50 công đất, tiêu tốn khoảng 10 lít xăng. Nếu so với cắt tay thì giảm được nhiều thời gian, công sức, hiệu quả năng suất cao hơn.
Anh Lộc vui vẻ kể: "Lúc mình lại tuốt lúa cho bà con, họ thấy hiệu quả nên hết nhà này đến nhà kia giữ lại kêu làm. Mình thấy bà con cực, nên suy nghĩ ra máy này. Mình sẵn sàng chia sẻ bí quyết cho bà con học làm. Làm ra hạt gạo rất quý, kể cả nước ngập cũng cố gắng thu hoạch, không bỏ sót. Nếu chỉ để vịt ăn thì không hết, phí quá”, anh Lộc tâm sự.
1 bao lúa thành phẩm sạch anh Lộc lấy công 100.000 đồng. Từ đầu mùa đến nay, 2 chiếc máy giúp anh thu về 80 triệu đồng; nếu trừ chi phí, còn lời hơn 40 triệu đồng.
“Làm cũng có tiền nhưng hơi cực, chủ yếu mình lấy công làm lời. Lúc trước, chưa có máy, nhiều hộ làm vụ 2 xong thì xới bỏ. Giờ có máy nên họ để lúa chét nhiều lắm. Tương lai có thể mình sẽ suy nghĩ thêm để làm sao giảm bớt công đẩy hoặc có máy chạy thay sức người luôn, cái đó cần thêm thời gian nghiên cứu”, anh Lộc bộc bạch.
Ông Lâm Quốc Toàn - Phó Chủ tịch Hội Nông dân tỉnh Kiên Giang - cho biết, các hoạt động cải tiến sáng tạo của nông dân hiện nay được tỉnh cũng như các cấp ngành đánh giá cao từ việc gửi tham gia các cuộc thi, ứng dụng hiệu quả trong thực tế.
“Máy thu hoạch lúa chét cũng thể hiện tinh thần nghiên cứu tìm tòi của nông dân vừa tận thu được sản phẩm lúa sạch không để lãng phí, vừa tạo điều kiện cho nông dân nghiên cứu, cải tiến, sáng tạo kĩ thuật. Nếu đầu tư tốt, máy có thể đưa ra thị trường phục vụ rộng rãi hơn trong tương lai”, ông Toàn chia sẻ.