Đi dọc theo các tuyến đường của huyện miền núi Con Cuông (Nghệ An) như: Bồng Khê, Mậu Đức, Đôn Phục, hay Môn Sơn-Lục Dạ, hình ảnh dễ bắt gặp là những điểm khai thác tập kết keo.
Dừng lại ven đường trò chuyện cùng một số người dân đang thoăn thoắt với việc bóc vỏ keo, chị Lô Thị Năm, ở bản Tân Hương xã Yên Khê chia sẻ: "Gia đình tôi làm nghề nông nhưng cũng chỉ có gần 2 sào lúa nước. Thu nhập thấp nên hai vợ chồng gắn bó với nghề này đã nhiều năm nay. Nghề này tuy vất vả, nhưng được cái có thu hằng ngày để trang trải cuộc sống, nuôi con ăn học".
Nghề thu hoạch keo thuê đòi hỏi phải có sức khoẻ, bởi vì họ phải dùng cưa xăng cắt hạ cây, vận chuyển, tập kết keo lên xe... rất vất vả. Mỗi ngày nhiều thì một người cũng kiếm được 200 nghìn, ít cũng được 160-170.000 đồng. Cuộc sống người dân miền núi khó khăn, lại không có đất rừng để canh tác nên đây là khoản thu nhập đáng kể.
Nghề thu hoạch keo cũng hình thành những nhóm làm việc với nhau. Trung bình mỗi nhóm có từ 10-15 người. Mọi việc trong nhóm đều có một trưởng nhóm đảm nhận. Thông thường một nhóm thường đi theo một chủ thu mua.
Ông Trần Thanh Hà, một chủ thu mua cho biết: “Thu hoạch keo không theo mùa. Hễ khi nào khai thác, các chủ vườn keo mới gọi bán. Công việc thu hoạch keo rất vất vả. Nếu mua được những đồi keo sát đường, đi lại dễ dàng, chúng tôi sẽ giảm bớt chi phí nhân công, vận chuyển. Đối với những vườn keo ở khu vực khó đi lại, muốn khai thác phải mở đường để xe chuyên chở vào nơi gần nhất.Trung bình mỗi đợt thu mua keo tôi phải sử dụng 20-30 lao động”.
"Nếu không có những người thu hoạch keo thuê thì những người thu mua rừng trồng như chúng tôi khó mà làm ăn được”, ông Hà cho biết thêm.
Với những người làm nghề thu hoạch keo thuê thì việc trầy xước, dẫm phải gai, té ngã chảy máu là chuyện thường. Có lúc bốc gỗ lên xe tải, gỗ rơi trúng chân, trúng người là không hiếm.
Chị Lô Thanh Hà, bản Trung Khương, xã Yên Khê cho biết: "Lần trước do trời mưa nên khi tôi chuyển gỗ keo lên xe, trơn quá, tuột tay, rớt (rơi - PV) trúng chân. Lần đó tôi cũng phải nghỉ điều trị mất mấy ngày, tiền công không đủ bù tiền thuốc”.
Thông thường những đồi keo được trồng cách xa khu dân cư, trên những triền núi nên những người thu hoạch keo khó nhọc hơn. Có những lúc họ phải dựng lán ở trong rừng 4-5 ngày để tiện công tác thu hoạch. Có những đồi keo ở xa, xe tải không thể vào đến nơi được buộc người vận chuyển phải vác bộ từ rẫy vượt qua những con dốc cao đầy nguy hiểm, để đến khu vực tập kết keo có khi hàng cây số.
Khó khăn, vất vả là thế, nhưng công việc khai thác keo thuê đã và đang tạo công ăn việc làm cho nhiều lao động ở các huyện miền núi để họ có nguồn thu nhập đáng kể.
