Ông Kiều Tư Giang - Chi Cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh Yên Bái - cho biết, bản chất của việc cấp chứng chỉ rừng là để thực hiện tốt hơn việc quản lý rừng bền vững. Có nguồn gỗ lớn xuất khẩu, nâng cao giá trị kinh tế của diện tích rừng trồng. Tuy nhiên, trên thực tế việc triển khai cấp chứng chỉ FSC gặp không ít khó khăn, trở ngại.
Cụ thể, trình độ quản trị rừng của các chủ rừng ở Việt Nam nói chung và tỉnh Yên Bái nói riêng, đang ở mức rất thấp so với tiêu chuẩn quản lý rừng bền vững quốc tế; nhiều chủ rừng chưa nhận thức đầy đủ về quản lý rừng bền vững gắn với việc cấp chứng chỉ FSC.
Bên cạnh đó, phần lớn diện tích rừng trồng của các hộ gia đình, cá nhân còn nhỏ lẻ, manh mún dẫn đến giá trị kinh tế khi tham gia chưa cao. Do vậy người dân chưa mặn mà với việc tham gia liên kết xây dựng phương án quản lý rừng bền vững và thực hiện cấp chứng chỉ rừng.
Đồng thời, để đạt được chứng chỉ cần nguồn đầu tư lớn, chi phí thuê chuyên gia tổ chức đánh giá định kỳ hằng năm khá cao, vượt quá khả năng của người trồng rừng quy mô nhỏ...
“Vướng mắc trên địa bàn tỉnh Yên Bái hiện nay chưa giải quyết được đó là phần lớn diện tích rừng của các hộ gia đình, cá nhân chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên tính pháp lý về mặt hồ sơ chưa đầy đủ theo quy định. Diện tích rừng còn nhỏ lẻ, manh mún, nhiều loại cây trồng trong 1 lô rừng (keo, quế, bồ đề...), nhiều hộ gia đình đăng ký tham gia quản lý rừng bền vững và chứng chỉ rừng nhưng lại tự ý khai thác trước hạn, thay đổi loài cây trồng... gây khó khăn cho việc rà soát, đánh giá hồ sơ và phát sinh thêm chi phí trong quá trình triển khai cấp chứng chỉ rừng” - ông Kiều Tư Giang cho hay.
Qua khảo sát, Yên Bình là một trong những địa phương đang nỗ lực trong việc cấp chứng chỉ rừng FSC tại tỉnh Yên Bái. Hiện nay, huyện đã có 3 công ty, hợp tác xã tham gia triển khai chương trình có diện tích hơn 9.000ha với 1.149 chủ hộ đại diện đã có chứng chỉ rừng FSC.
Việc có nhiều doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư vào mở công ty, xưởng sản xuất, chế biến gỗ rừng trồng như ván dán, ván ép, viên nén năng lượng... phục vụ xuất khẩu và cung cấp cho thị trường trong nước đã giúp cho khoảng 5.000 lao động địa phương có công ăn việc làm, với thu nhập bình quân khoảng 6 triệu đồng/người/tháng, chưa kể hàng vạn lao động phục vụ cho vùng nguyên liệu.
“Để chương trình cấp chứng chỉ rừng đạt hiệu quả, chúng tôi đang tích cực tăng cường tuyên truyền sâu rộng các cơ chế chính sách của Nhà nước về lâm nghiệp đến người dân trong việc thực hiện trồng rừng gỗ lớn, quản lý rừng bền vững. Việc này sẽ góp phần phát triển kinh tế ổn định, nâng cao thu nhập, xoá đói giảm nghèo cho đồng bào vùng cao. Quan trọng nhất là người dân sống gần rừng và làm nghề rừng sẽ sống được và hưởng lợi từ rừng”, ông Nguyễn Tiến Dĩnh - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm huyện Yên Bình - nói.
Cũng theo ghi nhận tại các huyện Mù Cang Chải, Trấn Yên, Văn Chấn... chính quyền địa phương và cán bộ Hạt Kiểm lâm phải đến từng thôn, từng nhà để vận động người dân sống ở rừng hiểu giá trị của “lá phổi xanh” và thực hiện cấp chứng chỉ FSC.
Điều quan trọng nhất là từng bước làm thay đổi ý thức người dân từ chặt phá, khai thác rừng sang trồng và tu bổ để phát triển rừng bền vững.
