Về làng Bùi Xá (huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh), ngay từ đầu làng chúng tôi đã cảm nhận được không khí tấp nập của các xưởng làm nem Bùi.
Để cung ứng ra thị trường những sản phẩm chất lượng, người dân ở đây phải thực hiện hàng loạt công đoạn từ chọn chọn thịt ngon, thái bì, gói nem và đem đi giao bán một cách khẩn trương nhất.
Ông Phạm Công Lờ (SN 1962, làng Bùi Xá, huyện Thuận Thành) cho biết, mỗi ngày xưởng sản xuất của gia đình ông cung cấp ra thị trường hơn 1000 quả nem. Với thời điểm cận Tết Nguyên đán có thể lên tới 1.500 - 2.000 quả/ngày.
Hàng ngày hai vợ chồng và công nhân trong xưởng, phải lao động từ 3 giờ sáng để chuẩn bị các công đoạn lấy thịt, lọc mỡ, thái bì. Tiếp sau đó là tiến hành lau lá, và đóng gói nem. Đến tầm 6 giờ sáng là bắt đầu tiến hành vận chuyển nem đi giao cho các đại lý bán buôn hoặc bán lẻ.
Những ngày bình thường, xưởng sản xuất của nhà ông Lờ có từ 5 - 6 công nhân, còn vào đợt cao điểm cần đến 15 người phụ giúp sản xuất và vận chuyển nem Bùi. Thị trường tiêu thụ nem Bùi rộng khắp các tỉnh miền Bắc như Hà Nội, Hải Phòng, Hải Dương,.. Ngoài ra còn có những đơn hàng được vận chuyển vào TPHCM và các tỉnh thành phía Nam. Riêng thị trường tại Hà Nội, gia đình có 5-6 mối bán, mỗi ngày vận chuyển từ 400-500 quả nem đến các điểm giao hàng tại đây.
Chia sẻ thêm về quá trình sản xuất nem bùi của gia đình, bà Lê Thị San (SN 1963, làng Bùi Xá, huyện Thuận Thành) cho biết: “Trước đây, tất cả hộ dân trong làng chỉ chủ yếu làm nem thủ công, rất vất vả trong từng công đoạn. Trong chục năm trở lại đây, xưởng sản xuất đã nhập thêm nhiều thiết bị máy móc hiện đại như máy hút chân không, máy thái bì tự động… để gia tăng năng suất, quy mô sản xuất”.
Sự xuất hiện của những loại máy móc hiện đại này giúp cho việc chế biến và bảo quản nem bùi được trở nên dễ dàng hơn. Nem Bùi sau khi sản xuất ra có thể để được từ 2-4 ngày, còn nếu đóng túi hút chân không thì để được đến hai tuần, rất tiện cho việc đi giao hàng nhiều ngày mà vẫn giữ được độ tươi và đảm bảo chất lượng.
Dịch COVID–19 kéo dài khiến việc sản xuất nem Bùi bị chững lại, đặc biệt là trong giai đoạn huyện Thuận Thành giãn cách xã hội. Điều này khiến doanh thu trung bình cả năm giảm sút đi rõ rệt. Thời điểm giáp Tết là khoảng thời gian giúp các hộ gia đình gia tăng sản xuất, thúc đẩy lại thị trường buôn bán.
Theo thống kê, trên địa bàn xã Ninh Xá hiện có khoảng 280 gia đình sản xuất, kinh doanh nem Bùi; trong đó, có 70 hộ sản xuất thường xuyên, tạo việc làm cho hàng trăm lao động, với mức thu nhập từ 7-8 triệu đồng/người/tháng.
Nem Bùi được sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày, bữa tiệc liên hoan, làm quà tặng. Là một món ăn dân dã nên thực khách có thể ăn nem Bùi vào bất cứ thời điểm nào trong ngày. Sự kết hợp vị bùi của lá sung, béo của thịt và mỡ, mùi thơm của thính là những hương vị đặc trưng mà thực khách có thể cảm nhận được ngay trong lần đầu tiên thưởng thức.
