Chuyện nữ nghệ nhân Vàng Thị Mai tại xã Lùng Tám (Quản Bạ) nhiều năm nỗ lực đưa thổ cẩm của dân tộc Mông ra thế giới đã không còn xa lạ. Nhưng đưa thổ cẩm xuất ngoại chỉ là một phần, với bà Mai giúp thay đổi cuộc sống và nâng cao vị thế của những người phụ nữ Mông mới là quan trọng.
Trước năm 2000, nghề dệt lanh thổ cẩm ở Hà Giang có nguy cơ mai một, với nhiều phụ nữ Mông dệt vải lanh thổ cẩm chỉ đơn giản là tự làm lấy một bộ quần áo truyền thống để mặc. Việc thành lập được HTX dệt thổ cẩm Lùng Tám là một bước ngoặt quan trọng.
Khi HTX Lùng Tám của bà Mai ra đời đã tập hợp và tạo việc làm cho rất nhiều phụ nữ Mông vốn quanh năm chỉ biết lên nương bỏ ngô vào hốc đá. Tính cả làm việc ở nhà, đến nay đã có hơn 200 phụ nữ dân tộc trên địa bàn có việc làm quanh năm.
Bà Mai chia sẻ: "Ở thời điểm chưa bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 thu nhập trung bình của chị em 4 triệu đồng/tháng. Khi những phụ nữ Mông tự làm ra kinh tế, chủ động được nguồn thu nhập, vị thế trong gia đình và ngoài xã hội cũng được nâng lên".
Cũng theo nữ nghệ nhân này, trước kia, hầu như các ông chồng người Mông ở Lùng Tám không bao giờ đồng ý cho vợ tham gia các hoạt động xã hội, nhưng bây giờ thì khác. Khi có hội chợ ở thành phố hay dưới Hà Nội, chị em đều được tạo điều kiện cho đi xa cả tuần mà không gây khó dễ.
Với những đóng góp đó, năm 2017 bà Mai được Tạp chí Forbes vinh danh là một trong 50 gương mặt phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam. Bà cũng là một trong 100 phụ nữ tiêu biểu vừa được biểu dương tại Đại hội Phụ nữ toàn quốc.
Ở Hà Giang, để phụ nữ dân tộc thiểu số không bị bỏ lại phía sau, nhiều chính sách đã được triển khai. Điển hình như chương trình “Hỗ trợ phụ nữ khởi nghiệp” đã góp phần nâng cao hiểu biết cho phụ nữ, thay đổi nhận thức, khơi dậy tinh thần khởi nghiệp.
Đến nay, Hà Giang cũng thành lập và duy trì hoạt động hơn 400 tổ phụ nữ liên kết phát triển kinh tế, 37 tổ phụ nữ khởi sự kinh doanh, hỗ trợ trên 130 phụ nữ khởi sự kinh doanh theo hình thức phát triển kinh tế hộ.
Mới đây, Dự án nâng quyền kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số tại Hà Giang được tổ chức CARE Việt Nam công bố với mục tiêu thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ nghèo dân tộc thiểu số vào các hoạt động kinh tế. Dự kiến sẽ có trên 1.200 phụ nữ DTTS được hưởng lợi từ các hoạt động của dự án này.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang - Trần Đức Quý cho biết, việc nâng quyền kinh tế cho phụ nữ dân tộc thiểu số sẽ tạo ra chuyển biến mạnh mẽ, giải quyết căn bản bất bình đẳng giới. Mở ra cơ hội, tạo điều kiện cho phụ nữ dân tộc thiểu số đóng góp vào sự phát triển của xã hội.
Đồng thời, trao quyền nhiều hơn cho phụ nữ dân tộc cũng chính là nâng cao vị thế của họ trong gia đình và cộng đồng. Từ đó, khơi dậy tiềm năng vốn có của phụ nữ, đây cũng chính là cơ hội và nguồn lực để các vùng đặc biệt khó khăn, vùng đồng bào dân tộc vươn lên.
