Vẫn còn những trăn trở
Vừa qua, sau khi Chính phủ ban hành Nghị định 07/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều về quản lý trang thiết bị y tế (Nghị định 07) và Nghị quyết 30/NQ-CP (Nghị quyết 30) tiếp tục thực hiện các giải pháp bảo đảm thuốc, trang thiết bị y tế, nhiều lãnh đạo bệnh viện đã bày tỏ sự vui mừng khi các quy định mới cấp bách gỡ vướng cho tình trạng thiếu vật tư.
Dù vậy, nhiều ý kiến còn trăn trở, bởi dù một trong những vướng mắc lớn là quy định 3 báo giá được gỡ bỏ nhưng chỉ với 1 báo giá, bệnh viện vẫn có những lo ngại.
Như phản ánh của Báo Lao Động, TS-BS Nguyễn Tri Thức - Giám đốc Bệnh viện Chợ Rẫy - nhìn nhận, dù chỉ có 1 báo giá nhưng bệnh viện không biết giá chào này có đúng hay không, có chênh lệch với giá gốc nhiều hay không? Bệnh viện cũng không thể thẩm định, không biết được giá mua sắm gấp bao nhiêu lần giá hải quan? Nếu sau này cơ quan điều tra xác định giá thầu chênh lệch 5-7 lần thì rất khó cho bệnh viện lẫn nhà đầu tư.
Chưa kể, nhiều thiết bị cũng chưa được niêm yết giá. Trong tình huống cấp bách, bệnh viện buộc phải mua. Nếu mua xong rồi mới có niêm yết giá, thấp hơn giá mua thì lại thành vi phạm.
Cùng quan điểm, TS-BS Phan Văn Báu - Giám đốc Bệnh viện Nhân dân 115 - cũng đặt dấu hỏi về báo giá của các đơn vị có sát với giá nhập khẩu hay không? Ông Báu đặt vấn đề, cách lấy báo giá như thế nào để sau này không bị quy kết về giá, giá nhập về công ty có quyền được lời bao nhiêu phần trăm?
TS-BS Vũ Trí Thanh - Phó Giám đốc điều hành Bệnh viện TP Thủ Đức - cũng cho rằng, hiện các công ty niêm yết giá chỉ có giá máy, còn linh kiện chưa có, vậy giá nhập khẩu như thế nào, báo giá ra sao, vì sau này phải kiểm tra, quyết toán, gây khó khăn cho bệnh viện.
Nhiều cơ sở y tế khác cũng bày tỏ mong muốn có biện pháp "dài hơi", ổn định để chấm dứt triệt để tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế, để cả người bệnh lẫn bác sĩ đều yên tâm khám chữa bệnh. Trong đó, đáng chú ý, những điều chỉnh của Luật Giá, Luật Đấu thầu sửa đổi được chờ đợi nhất.
Cần có quy định riêng với các trường hợp cấp bách
Riêng đối với Luật Giá, phía Bộ Tài chính cho biết, trên cơ sở chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 và phân công của Chính phủ, Bộ Tài chính đã chủ trì xây dựng dự án Luật Giá sửa đổi nhằm thể chế hóa đầy đủ, đúng chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước.
Trên cơ sở đó, Dự thảo Luật đã cụ thể hóa nhiều chủ trương, chính sách liên quan đến việc công khai, niêm yết giá hàng hóa, dịch vụ, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng cũng như trách nhiệm doanh nghiệp.
Dự thảo Luật Giá sửa đổi cũng quy định các vấn đề mang tính nguyên tắc đối với niêm yết giá gồm giá niêm yết; hình thức niêm yết giá; trách nhiệm niêm yết giá; quyền của người tiêu dùng nhằm đảm bảo cho việc quy định và triển khai cụ thể biện pháp này.
Phía Bộ Tài chính cho hay, những đề xuất về niêm yết giá với các mặt hàng thiết yếu sẽ được cơ quan soạn thảo nghiên cứu, đánh giá kỹ các tác động.
Liên quan đến vấn đề này, lãnh đạo Bộ Y tế cũng đã có những góp ý với Luật Giá sửa đổi. Các góp ý tập trung ở vấn đề kê khai giá, thẩm định giá và xác định giá tham chiếu khi mua sắm hàng hoá, dịch vụ...
Ngoài ra, liên quan đến hoàn thiện hành lang pháp lý, một số ý kiến lãnh đạo bệnh viện cũng cho rằng, Luật Đấu thầu sửa đổi nên có chương riêng về y tế, quy định cụ thể rõ ràng các tình huống cấp bách. Ngoài ra, để tránh những trường hợp có thể bị coi là "chỉ định thầu" không đúng quy định, nên có các quy định rõ về các gói thầu bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị.
Bởi trên thực tế, bảo trì, bảo dưỡng trang thiết bị mang tính khá đặc thù, một số hệ thống máy móc hiện đại, chuyên sâu chỉ có một nhà cung cấp đáp ứng được yêu cầu.
