Nỗi lo mang tên El Nino
Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai Nguyễn Văn Tiến nhấn mạnh, năm 2023 thiên tai được dự báo rất bất thường. Đặc biệt sự quay trở lại của hiện tượng El Nino - một hiện tượng tự nhiên, trong đó nhiệt độ đại dương tăng lên.
Hiện tượng này khiến nguy cơ thiên tai gia tăng, hạn hán xâm nhập mặn ngày càng nghiêm trọng, cũng như kéo theo nhiều loại thiên tai cực đoan. Trên thực tiễn các vấn đề hạn hán, thiếu nước sinh hoạt, sản xuất, sạt lở bờ sông, bờ biển diễn ra nghiêm trọng.
PGS.TS Mai Văn Khiêm - Giám đốc Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia - cho biết, nắng nóng gay gắt diễn ra ở Việt Nam trong những ngày qua một phần do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino.
El Nino là hiện tượng nhiệt độ nước biển bề mặt ở khu vực xích đạo trung tâm và phía Đông Thái Bình Dương cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5 độ C trở lên, thường kéo dài 8-12 tháng, với tần suất lặp lại khoảng 3-4 năm 1 lần.
Hiện tượng El Nino có thể xuất hiện vào nửa cuối mùa hè năm 2023 và duy trì đến năm 2024 với xác suất khoảng 70-80%.
Hoạt động của bão/áp thấp nhiệt đới có thể không nhiều nhưng tập trung nhiều vào giữa mùa, tính chất dị thường hơn, cả về cường độ và quỹ đạo.
Điều đáng lưu ý, El Nino thường gây thâm hụt lượng mưa ở đa phần diện tích cả nước với mức phổ biến từ 25 đến 50%. Vì thế, nguy cơ cao xảy ra khô hạn cục bộ.
Chuyển từ ứng phó sang chủ động phòng ngừa
Phó Chánh Văn phòng Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai Nguyễn Văn Tiến cho hay, các đơn vị tập trung giải quyết với tình trạng El Nino.
Trước hết, tham mưu chỉ đạo vận hành các liên hồ chứa, nhất là lưu vực sông Hồng đảm bảo an toàn công trình, hạ du và sử dụng hiệu quả nguồn nước.
Ngoài ra, Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai tăng cường chỉ đạo, giám sát các địa phương đẩy nhanh tiến độ tu bổ, duy tu bảo dưỡng đê điều. Sẵn sàng các phương án, kịch bản ứng phó với lũ lớn, lũ đặc biệt lớn, tình huống bất lợi trên diện rộng.
Thường trực, kiểm tra, theo dõi sự cố đê điều, hướng dẫn, đề xuất biện pháp xử lý đối với hệ thống đê điều từ cấp III trở lên trong mùa mưa, bão. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đôn đốc các tỉnh, thành phố tăng cường quản lý, ngăn chặn, xử lý vi phạm.
Kết hợp hài hòa giữa biện pháp công trình và phi công trình, trong đó chú trọng việc di dời dân cư đảm bảo an toàn về người và tài sản.
Trong năm 2023, Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai cũng sẽ tập trung triển khai các hoạt động cho họp thường niên lần thứ 43 của Ủy ban ASEAN về Quản lý thiên tai; Hội nghị Bộ trưởng các nước ASEAN về quản lý thiên tai lần thứ 11 và các cuộc họp liên quan dự kiến tổ chức tại tỉnh Quảng Ninh từ 9-13.10.2023.
Từ đầu năm đến nay, Việt Nam đã chịu ảnh hưởng của 19/22 loại hình thiên tai trong đó đã xảy ra 1 áp thấp nhiệt đới, 27 trận mưa lớn, ngập lụt, sạt lở đất; 148 trận dông lốc, sét, mưa đá; 211 vụ sạt lở bờ sông, 137 trận động đất và 02 đợt rét đậm, rét hại; 11 đợt gió mạnh, sóng lớn trên biển… Đặc biệt mùa hè năm nay đến sớm, gay gắt và khốc liệt hơn trung bình nhiều năm. Xuất hiện nhiều đợt nắng nóng kỷ lục so với cùng kỳ những năm trước tại khu vực Tây Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ.
Tính đến nay, thiên tai đã làm khoảng 50 người chết, mất tích, 36 người bị thương, thiệt hại về kinh tế khoảng hơn 308 tỉ đồng.
