Biển số xe đấu giá có được chuyển nhượng?
Đề xuất đấu giá biển số xe ôtô của Bộ Công an đang nhận được sự quan tâm lớn của dư luận và giới chuyên gia. Vấn đề lựa chọn biển số thông qua đấu giá sau gần 30 năm chưa thực hiện tiếp tục được đề cập. Nếu thực hiện được việc này, người dân có thể mua biển số đẹp cho xe của mình qua việc đấu giá.
Trong tờ trình về dự thảo Nghị quyết "thí điểm cấp quyền lựa chọn sử dụng biển số ôtô thông qua đấu giá" hiện có đề cập vấn đề quản lý biển số đấu giá.
Theo đó, biển số trúng đấu giá chỉ được cấp cho người đã đăng ký tham gia đấu giá và trúng đấu giá. Biển số trúng đấu giá được Cơ quan đăng ký quản lý và chỉ cấp khi người trúng đấu giá làm thủ tục đăng ký theo quy định về đăng ký xe (khi chưa làm thủ tục đăng ký, người trúng đấu giá chỉ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng biển số trúng đấu giá).
Vậy biển số xe ôtô sau đấu giá có được sang nhượng hay điều kiện chuyển nhượng như thế nào là câu hỏi khiến nhiều người băn khoăn. Nhiều ý kiến cho rằng, việc này cần được quy định cụ thể trong dự thảo về việc thí điểm đấu giá biển số xe ôtô.
Dưới góc nhìn chuyên gia, ông Bùi Danh Liên - Phó Chủ tịch Hiệp hội Vận tải Hà Nội cho rằng, việc đấu giá biển số để chọn biển số theo nhu cầu của người dân là điều nên làm. “Việc này vừa đáp ứng được nhu cầu của người dân, vừa tăng được nguồn thu ngân sách nhà nước. Vì vậy chẳng có lý do gì mà chúng ta không sớm triển khai” - ông Liên nói.
Ông Liên cho rằng, biển số xe ôtô trúng đấu giá cần được coi là tài sản cá nhân để người sở hữu có thể bán, cho, tặng, thừa kế. Một người đã bỏ ra hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỉ đồng để mua biển số đẹp thì lẽ dĩ nhiên họ phải có quyền sở hữu và được định đoạt tài sản của họ.
Dưới góc nhìn pháp lý, TS.LS. Đặng Văn Cường (Đoàn LS TP.Hà Nội) cho rằng, vấn đề mấu chốt trong đấu giá biển số xe là có xác định biển số xe là "tài sản" hay không. Trên cơ sở đó mới có thể đưa ra những quy định về căn cứ xác lập, quyền của chủ biển xe trong quá trình quản lý, sử dụng sau này.
TS.LS Đặng Văn Cường phân tích, theo quy định của pháp luật hiện nay thì thủ tục đấu giá được thực hiện theo luật đấu giá tài sản và các luật chuyên ngành. Bởi vậy, nếu xác định biển số xe là tài sản thì mới có thể áp dụng các quy định của luật đấu giá tài sản để tổ chức thực hiện hoạt động đấu giá theo quy định pháp luật.
Trường hợp không xác định đây là tài sản thì phải có quy trình quy định riêng sao cho đảm bảo tính thống nhất của các văn bản quy phạm pháp luật, văn bản dưới luật phải phù hợp với văn bản luật và văn bản luật phải phù hợp với hiến pháp.
Phải đảm bảo các quyền khi xem biển số xe là "tài sản"
Theo TS.LS Đặng Văn Cường, trường hợp áp dụng quy định của luật đấu giá tài sản để tiến hành đấu giá biển số xe thì sẽ phải xác định biển số xe là tài sản. Hay nói cách khác, đây là quyền tài sản giống như quyền sử dụng đất và các loại quyền tài sản khác theo quy định của bộ luật dân sự.
Theo đó chủ sở hữu tài sản có quyền quản lý tài sản, sử dụng tài sản và định đoạt tài sản. Ba quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản đã được bộ luật dân sự quy định thì cũng cần phải xem xét đến các quyền năng đó đối với biển số xe khi tổ chức, cá nhân trúng đấu giá.
Đồng thời, những vấn đề cần quan tâm như thời hạn sở hữu của chủ biển số xe, quyền thế chấp, đặt cọc, cầm cố, bảo lãnh và các quyền khác theo quy định của bộ luật dân sự về quyền tài sản. Người trúng đấu giá biển số xe cũng có thể sử dụng biển số xe này để cho thuê, cho mượn trong các giao dịch dân sự. Nếu được xác định là tài sản thì cũng cần quy định quyền thừa kế đối với biển số xe khi người đứng tên biển số này qua đời…
“Đây là những quyển rất cơ bản của chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật. Trường hợp tổ chức bán đấu giá tài sản thì phải đảm bảo những quyền cơ bản đó của người trúng đấu giá biển số xe” - ông Cường nói và cho rằng, khi xác định biển số xe là một tài sản thì phải đảm bảo các quyền năng cơ bản của chủ sở hữu tài sản theo quy định của pháp luật.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, ủng hộ việc đấu giá biển số đưa vào triển khai để đáp ứng nhu cầu của người dân và tăng ngân sách Nhà nước.
Đồng thời, người sở hữu biển số qua đấu giá cần được trao quyền mua bán thứ cấp. Nghĩa là, sau khi trúng đấu giá, người sở hữu có quyền cho tặng, chuyển nhượng, tuy nhiên phải trả phí cho việc chuyển nhượng. "Một người bỏ ra hàng tỉ đồng để mua một biển số đẹp thì hãy cho họ quyền tự định đoạt", ông Quyền nói.
Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam cũng đề xuất, nếu việc đấu giá được triển khai cần chia biển số thành hai trường hợp để quản lý. Thứ nhất, cá nhân dùng biển trúng đấu giá sẽ được sở hữu trọn đời, không gắn cố định vào một xe. Thứ hai, biển số cấp theo hình thức "bấm ngẫu nhiên" vẫn chỉ gắn với một xe cố định như hiện nay để phục vụ quản lý nhà nước.
