Đó là phát biểu chỉ đạo của Bộ trưởng Bộ NNPTNT Nguyễn Xuân Cường tại Hội nghị “Sơ kết sản xuất, tiêu thụ cá tra và triển khai Đề án giống cá tra 3 cấp tổ chức tại An Giang vào ngày 21.8.2018.
Theo số liệu Bộ NNPTNT, các tháng đầu năm 2018 ngành hàng cá tra tiếp tục duy trì tăng trưởng cao. Không chỉ người sản xuất, ương dưỡng giống, nuôi, chế biến, xuất khẩu cá tra đều có lãi.. mà kim ngạch xuất khẩu cũng tăng. Tính đến ngày 30.7.2018 đạt 1.198 triệu USD, tăng 19,3% so với cùng kỳ năm 2017.
Tuy nhiên, dự báo, ngành hàng CTVN đang đối mặt với khó khăn. Đó không chỉ là việc Bộ Thương mại Hoa Kỳ công bố 9 doanh nghiệp nằm trong nhóm hưởng mức thuế riêng biệt phải chịu mức thuế chống bán phá giá cao kỷ lục (từ 3,87 - 7,74 USD/kg), mà còn tiếp tục giảm sút thị trường EU do tác động từ truyền thông bôi bẩn...
Trong khi đó, cơ cấu sản phẩm CTVN chưa hợp lý khi sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh chiếm đến trên 92% và 8% còn lại cũng chỉ là các sản phẩm có hình thức khác hơn một ít so với phi lê... Tuy nhiên theo Bộ trưởng, quan trọng hơn là tới đây Việt Nam không còn “một mình một chợ”, bởi nhiều quốc gia đang “vào cuộc”.
Ngoài Ấn Độ, Bangladesh, Indonesia... hiện còn có thêm Trung Quốc đã nuôi và thu hoạch cá tra ở Hải Nam với hệ số chuyển đổi thức ăn thấp, giá thành thấp. Trong khi đó, một số ít doanh nghiệp Việt vì lợi ích trước mắt đã lạm dụng phụ gia để tăng trọng, tỉ lệ mạ băng sản phẩm quá cao để gian lận thương mại làm giảm chất lượng sản phẩm, giảm sút uy tín của sản phẩm CTVN trên thị trường quốc tế.
Phát biểu tại hội nghị, bà Trương Thị Lệ Khanh - Chủ tịch HĐQT Cty Vĩnh Hoàn (Đồng Tháp) - khẳng định, nguyên nhân cốt lõi nằm ở khâu con giống. “Con giống không đạt chất lượng, vừa đẩy chi phí điều trị, vừa đẩy giá thành cao mà còn để lại nhiều nỗi lo về dư lượng sản phẩm và môi trường...” - bà Khanh nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm này, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường cho rằng vấn đề chất lượng con giống chiếm vị trí quan trọng trong chăn nuôi thủy sản (nhất giống, nhì môi, tam mồi, tứ quản), và cũng như bà Khanh, Bộ trưởng tin tưởng, kỳ vọng và xem đề án Giống cá tra 3 cấp như “chiếc chìa khóa” của vấn đề. Cụ thể là quy chuẩn hóa 3 cấp sản suất cá tra giống thay cho cách làm loạn xạ hiện nay.
Trong đó quy định rõ, cấp 1 gồm viện, trường chịu trách nhiệm chọn tạo cung cấp đàn cá tra bố mẹ chất lượng. Cấp 2, gồm Trung tâm giống thủy sản của tỉnh, các doanh nghiệp, trại giống có năng lực, nuôi vỗ cá tra bố mẹ và cho sinh sản ra cá bột và cấp 3 là đơn vị ương dưỡng giống cá tra từ bột lên hương và lên giống. “Vấn đề quan trọng ở đây chính là sự đoàn kết, tin tưởng nhau. Muốn đi xa, không thể đi một mình” - Bộ trưởng lưu ý.
