Bộ Giao thông Vận tải đang xây dựng dự thảo nghị quyết của Quốc hội/Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thu phí sử dụng đường bộ cao tốc do Nhà nước đầu tư. Dự thảo đang được gửi lấy ý kiến các bộ, ngành.
Cho ý kiến về vấn đề này tại văn bản số 4347/BNG-QTTV, Bộ Ngoại giao cho biết, dự thảo nghị quyết có nội dung về sửa đổi, bổ sung quy định trong Luật (sửa đổi, bổ sung Danh mục phí, lệ phí ban hành kèm theo Luật Phí và lệ phí số 97/2015/QH13. Tuy nhiên, nội dung này không nằm trong các cơ sở theo quy định.
Do đó, Bộ Ngoại giao đề nghị Bộ Giao thông Vận tải cần làm rõ căn cứ về ban hành nghị quyết này. Trong trường hợp nghị quyết này được ban hành nhằm thí điểm chính sách mới, đề nghị bộ nêu rõ trong dự thảo tờ trình và dự thảo nghị quyết.
Bộ Ngoại giao cũng cho hay, theo quy định tại Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14.5.2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, thủ tục xây dựng và ban hành Nghị quyết Quốc hội, cơ quan chủ trì đề xuất cần thực hiện theo 2 bước.
Bước thứ nhất lập đề nghị xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, theo đó nếu được thông qua sẽ đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh.
Bước thứ hai là trình thông qua và ban hành văn bản quy phạm pháp luật (cơ quan chủ trì tiến hành xây dựng dự thảo nghị quyết gửi cơ quan có thẩm quyền thẩm định để trình Chính phủ xem xét trình Quốc hội ban hành).
Do đó, trong trường hợp nghị quyết này được ban hành, đề nghị thực hiện đúng theo thủ tục nêu trên hoặc giải trình căn cứ, lý do phù hợp với quy định pháp luật.
Bộ Ngoại giao cũng đề nghị Bộ Giao thông Vận tải chỉnh sửa Nghị quyết như sau “Tuân thủ Hiến pháp, các quy định của luật (Luật Ngân sách Nhà nước, Luật Đầu tư công, Luật giá…) và tuân thủ các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên”.
Bộ Giao thông Vận tải đã tiếp thu ý kiến của Bộ Ngoại giao. Đối với các băn khoăn của Bộ Ngoại giao, Bộ Giao thông Vận tải giải thích, tại Mục V.1 - Phí thuộc lĩnh vực đường bộ của Phụ lục số 01 kèm theo Luật phí và lệ phí đã có quy định về 1 loại phí tên là “Phí sử dụng đường bộ”.
Bộ Tài chính là cơ quan quy định mức thu, miễn, giảm, tổ chức và hướng dẫn thu, nộp, quản lý và sử dụng loại phí này.
Tuy nhiên, hiện nay, quy định hiện hành mới chỉ quy định: Phí sử dụng đường bộ là loại phí được thu hàng năm trên đầu phương tiện ôtô, nộp vào ngân sách nhà nước để phục vụ công tác quản lý, bảo trì đường bộ, không sử dụng làm tăng khoản thu của ngân sách nhà nước để thực hiện đầu tư hạ tầng giao thông đường bộ.
Như vậy, trong danh mục các loại phí thuộc lĩnh vực đường bộ chưa có quy định về phí sử dụng đường bộ thu qua trạm thu phí trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác...
Để thu phí sử dụng đường bộ thu qua trạm thu phí trên đường cao tốc do nhà nước đầu tư, sở hữu, quản lý và khai thác, cần phải báo cáo Quốc hội để Quốc hội chấp thuận chủ trương.
Sau khi được Quốc hội chấp thuận chủ trương thu phí, Bộ Giao thông Vận tải sẽ phối hợp với các cơ quan có thẩm quyền liên quan triển khai các thủ tục cần thiết theo quy trình xây dựng văn bản quy phạm pháp luật để hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan làm cơ sở triển khai thực hiện.
