Theo thống kê của Ban Quản lý vịnh Hạ Long, vịnh Hạ Long hiện có 81 hồ nước mặn nằm giữa biển – một “tài sản” thiên nhiên ban tặng vô giá.
Trước đây, vịnh Hạ Long công bố có khoảng 30 hồ nước mặn nằm trong vùng lõi của vịnh Hạ Long. Nay con số lên tới 81, là gồm cả các hồ nằm ở vùng đệm và vũng lõi của di sản thiên nhiên thế giới này.
Hồ nước mặn giữa vịnh Hạ Long, người dân địa phương gọi là áng, là những hố sụt Karst được tạo nên trong quá trình kiến tạo địa chất, nằm giữa các đảo đá vôi, thông với biển bởi những cửa hẹp hay những hang luồn (có thể là hang ngầm dưới đất).
Hồ nước mặn nằm biệt lập với môi trường bên ngoài, xung quanh được bao quanh bởi các đảo đá vôi nên tĩnh lặng, không khí trong lành, thoáng mát, trên bờ là các thảm thực vật xanh ngát bao phủ, dưới nước là thế giới sống động của các loài sinh vật biển tạo nên một kiểu sinh cảnh đẹp, yên bình, khác biệt nên rất hấp dẫn và mở ra nhiều bất ngờ thú vị.
Qua kết quả khảo sát tại 30 hồ nước mặn trên vịnh Hạ Long cho thấy có 2 dạng chính là hồ kín và hồ thông với biển, diện tích lớn nhỏ khác nhau từ dưới 1ha lên tới trên 5ha.
Với 10 hang ngầm được khảo sát thì chủ yếu là hang có 2 cửa (hang thông) và hang có 1 cửa (hang kín). Có 4 kiểu sinh cảnh được xác định trong các hang ngầm và hồ nước mặn này, đó là: Bãi đá - cuội sỏi, bãi cát - cát bùn, rạn san hô và nền đáy bùn ứng với các quần xã sinh vật đặc trưng sống trong đó. Nghiên cứu cũng xác định được 206 loài thực vật phù du, 63 loài động vật phù du, 23 loài cá, 34 loài rong biển, 1 loài cỏ biển, 41 loài hải miên, 46 loài san hô, 124 loài động vật đáy với nhiều loài có giá trị kinh tế hoặc được dùng trong các ngành công nghiệp chế biến, y dược.
Cũng từ các chuyến khảo sát, nghiên cứu, nhóm thực hiện đề tài đã phát hiện những hồ nước mặn và hang ngầm có các đặc trưng về cảnh quan, sinh vật có thể sử dụng để phát triển du lịch, như: Leo núi, ngắm cảnh, câu cá thư giãn, chèo kayak, khám phá các thảm thực vật hay tổ chức các lớp giáo dục về bảo vệ tài nguyên tự nhiên, môi trường tại các hồ nước mặn…
Tuy nhiên, cần làm thận trọng, lựa chọn các hình thức du lịch phù hợp, tránh làm tổn hại đến cảnh quan và hệ sinh vật của các hồ, hang ngầm trên vịnh Hạ Long.
