Tôi sinh ra và lớn lên ở vùng ngoại thành Hà Nội. Nhà tôi ở gần chợ Bưởi, cứ giáp Tết, người ta bày bán đầy tranh Đông Hồ ở triền đê.
Tranh đám cưới chuột, tranh em bé ôm con gà.... treo đầy trên những cái giá, phấp phới bay trong gió, đã thấy không khí Tết về gần lắm.
Tôi vẫn nhớ như ngày hôm qua, chợ làng Bưởi những ngày 28, 29 Tết thường rất đông. Người mua kẻ bán nườm nượp. Hoa Tết bày bán rực rỡ khắp nơi. Mưa lất phất bay. Chỉ đi ngắm chợ Tết thôi đã thấy sung sướng.
Tết của những ngày ấy thực sự là Tết. Vui như Tết. Đẹp như Tết. Tết về mang theo tất cả những hương vị ấm áp, no đủ, quanh năm mới có một lần.
Ngày ấy, tôi còn trong tuổi ấu thơ, còn cha mẹ, anh em quây quần bên nhau. Giáp Tết, bố tôi sẽ đưa anh chị em tôi đi tảo mộ ông bà. Chúng tôi mua những cây hoa cúc nhỏ, trồng bên mộ người thân.
Vừa trồng hoa, thắp hương cho ông bà, bố tôi vừa kể chuyện cho chúng tôi nghe về những người thân đã khuất núi. Mùi hương quyện trong gió, trong mưa xuân, khiến lòng cứ da diết. Một cảm xúc rất lạ.
Người ta có câu, “Tết là áo mới với trẻ con, Tết là ký ức, hoài niệm với người già”, câu ấy thật đúng. Đến bây giờ, mỗi khi Tết về, tôi lại nhớ tha thiết ngày xưa.
Tôi không thể quên, sáng mùng 1 Tết, tôi và chị gái được may hai cái áo hoa màu hồng nhạt mới. Vì không đủ vải, chúng tôi chỉ may được 2 chiếc áo cộc tay, có hai quả chuông trang trí. Chị em tôi không dám giặt áo, để áo nguyên mùi thơm của hồ, thế mới là áo mới.
Diện áo mới, chị em tôi dắt tay nhau ra ngoài phố đứng chơi. Đường phố tĩnh lặng. Chúng tôi nhìn những chiếc lá vàng rơi xuống, tiếng rơi đúng như thơ Trần Đăng Khoa miêu tả, “tiếng rơi rất mỏng như là rơi nghiêng”.
Trong không khí tĩnh lặng ấy, các bà các cô diện áo dài, quàng những chiếc khăn bông bay đủ sức màu (chỉ đến Tết mới diện), đi qua phố lễ chùa.
Hương vị Tết rất rõ ràng, rất đặc biệt như thế. Xa trong gió là mùi hương trầm bảng lảng khắp ngõ phố.
Cuộc sống bây giờ đủ đầy quá, quanh năm ăn ngon mặc đẹp, nên Tết mất dần đi hương vị. Thời chúng tôi, ai cũng mong ngóng đến Tết, để được diện áo mới, để được ăn canh măng, ăn bánh chưng... thấy Tết thấm đẫm trong cảm xúc, vì Tết đến từ bữa ăn, món ngon, đến áo quần mới, đến không khí đặc trưng trong các phong tục đầu năm.
Vài năm trước, tôi vẫn cố gắng sắm sửa gói bánh chưng. Tôi muốn con cháu cảm nhận được hương vị Tết. Tôi vẫn muốn níu kéo cảm xúc của ngày gói bánh chưng, của đêm thức trông nồi bánh, rồi háo hức khi vớt ra chiếc bánh đầu tiên, khi cắt bánh nếm vị... Nhưng giờ, chứng bệnh đau lưng không cho phép tôi ngồi lâu gói bánh, trông nồi bánh được nữa.
Rồi cũng phải chấp nhận, Tết không còn như ngày xưa nữa. Cuộc sống càng hiện đại, đủ đầy lại càng vội vã, và những cảm xúc xưa cũ sẽ mất dần đi. Mình bị cuốn theo sự chảy trôi ấy.
Trước khoảnh khắc giao thừa tôi hay khóc. Khóc vì tiếc nuối khoảnh khắc ấy, thời gian ấy sắp qua đi. Giây phút linh thiêng trước giao thừa luôn báo hiệu về một quãng thời gian trong đời người sắp vụt qua mất. Những lúc ấy, tôi thường xúc động.
Cứ nghĩ miên man lại thấy buồn, thấy nhớ tiếc thời gian, và lại hoài niệm về những ngày xưa cũ.
Nhớ những ngày mưa lất phất bay, trên triền đê trước nhà tranh Đông Hồ phơi phới, hoa Tết rực rỡ khắp chợ, chị em tôi được mẹ may áo mới, bố sẽ giục đi tảo mộ cho ông bà, và trên phố, các bà các cô quàng khăn bông bay đủ sắc màu hẹn nhau đi lễ chùa hôm tới...
