Sau một năm bắt đầu công việc mới, trải nghiệm mới trong vai trò người dẫn chương trình Ai là triệu phú, cuộc sống của anh có nhiều thay đổi?
- Khi bạn nói đến cái mới, tôi chợt nhớ rằng năm vừa rồi sau khi từ bỏ lĩnh vực thể thao, để chuyển sang viết mảng chính trị, xã hội thì không chỉ làm MC Ai là triệu phú, tôi còn một cái mới nữa, đó là làm Thư ký toà soạn của tờ An ninh thế giới Cuối tháng. Như thế, xét về mặt công việc, năm 2018 đúng là năm mà tôi có rất nhiều cái mới.
Tôi nghĩ, nếu ta 20 tuổi, mới vào đời, và chạm với những cái mới, ta sẽ dễ để cái mới cuốn đi. Nhưng khi ta đã vào quãng tuổi 30 - tuổi 30, chứ không phải 30 tuổi nhé, mà vẫn để cái mới cuốn đi thì nguy quá. Khi đó, ta đã tích luỹ được kinh nghiệm, bản lĩnh để ứng xử với cái mới. Thế nên, bên cạnh những thay đổi mang tính hiện tượng thì về bề sâu, căn bản tôi vẫn thế thôi.
Bạn chơi với tôi lâu để đủ biết cuộc sống của tôi luôn có những khoảng lặng nhất định cho bản thân để đọc, để nghiền ngẫm và viết lách. Trước khi có cái mới và sau khi có cái mới thì tôi vẫn giữ được điều này. Nếu mất đi điều này, tôi không còn là tôi nữa.
Chúng ta đang trao đổi về cái mới. Tôi đọc những bài báo của anh có đề cập đến vấn đề này, trong đó có một điểm khá thú vị: Trong bất cứ lĩnh vực nào, nếu không kịp nắm bắt, làm chủ cái mới, chúng ta mỗi lúc một cũ hơn, và mỗi lúc càng bị đẩy xa hơn khỏi cỗ xe văn minh nhân loại. Vậy cái mới ở đây được hiểu là thay đổi toàn diện hay làm mới chính cái mình đang có?
- Chúng ta không nên áp dụng tư duy đơn tuyến mà phải là tư duy đa tuyến trong vấn đề này. Nghĩa là phải căn cứ vào từng trường hợp, bối cảnh để có những vận dụng hợp lý. Ví dụ, năm Galile chết là năm mà Newton được sinh ra, và chính Newton là tác giả của câu nói bất hủ: "Tôi đứng trên vai người khổng lồ". Newton có thể nói là cái gạch đầu dòng đầu tiên tạo nên thời Khai Sáng ở Châu Âu, và với quan điểm "Đứng trên vai người khổng lồ" ấy, rõ ràng, cái mới trong ông được phát kiến dựa trên những nền tảng cũ.
Giờ thì trở lại với bản thân tôi, như câu hỏi của bạn, tôi nghĩ có thể tôi chuyển sang viết những mảng đề tài mới, thực hiện thêm một vài công việc mới, nhưng cái căn cốt bên trong với những triết lý và nguyên tắc hành nghề bên trong, thì vẫn vậy thôi.
Vậy trong chương trình như Ai là triệu phú, anh đã tự làm mới mình thế nào?
- Có một trùng hợp ngẫu nhiên, ở nước Anh cũng trong năm vừa rồi cũng diễn ra sự thay đổi MC chương trình Ai là triệu phú. Tôi đọc báo và thấy người thay thế MC gạo cội Jeremy Clarkson thừa nhận, anh ấy cảm nhận rõ mình đang phải đối diện với khá nhiều áp lực. Khi ấy, báo chí cũng hỏi anh ấy, phải làm gì để làm mới so với người tiền nhiệm giàu kinh nghiệm? Anh ấy trả lời, format chương trình này thực ra là một kiểu format đóng, nghĩa là đất cho MC không nhiều như các chương trình khác, bên cạnh MC, người chơi cũng đóng một vai trò cực kỳ quan trọng.
Nhưng nói như thế không có nghĩa là cá nhân tôi đổ tại cho những điều khách quan ấy. Khi khán giả góp ý, điều gì phù hợp, tôi đã và sẽ tiếp tục thay đổi. Nếu nhìn vào những ngày đầu tôi làm, chắc chắn bạn sẽ thấy đã có những thay đổi khá nhiều.
Trong những ngày đầu tiên anh tham gia chương trình Ai là triệu phú, tôi còn nhớ anh nói rằng anh lựa chọn vai trò này không vì danh tiếng, tiền bạc; đơn giản là trải nghiệm. Vậy đến thời điểm hiện tại, anh đã hài lòng với mục tiêu ấy?
- Tôi rất hài lòng. Trong đợt ghi hình những số cuối năm 2018, tôi và êkip chương trình có nói với nhau, thời gian trôi qua nhanh quá. Thoáng cái đã 1 năm rồi. Trong 1 năm đó, trải nghiệm lớn nhất với tôi là trải nghiệm được sống trong áp lực. Tôi đã làm báo trên 10 năm, đã quen với các kiểu áp lực khác nhau, từ áp lực toà soạn, áp lực đồng nghiệp, đến áp lực khen - chê của độc giả, nhưng đúng là nó chẳng là gì so với cái áp lực kinh khủng của Ai là triệu phú.
Chương trình tuân thủ triệt để fomart nước ngoài, nên chỉ một câu nhỏ không khớp nhạc, không khớp ánh sáng, hoặc chỉ một ánh sáng không khớp với thứ tự các câu hỏi thôi là sẽ phải làm lại ngay lập tức. Làm đi làm lại tới mức, có lúc cả người dẫn lẫn người chơi đều mệt nhoài. Rồi áp lực từ dư luận nữa, chắc chắn không tránh được.
Tôi nghĩ, nếu mình 20 tuổi chẳng hạn, chắc chắn sẽ bị tất cả những áp lực này đánh sập. Nhưng may mà tôi đã đi qua tuổi 20 lâu rồi, lại được các anh chị em trong ê kíp chương trình động viên, giúp đỡ tận tình, nên đã biết cách đi qua áp lực. Tôi nhận ra có 2 thứ quan trọng để chúng ta đi qua áp lực, một là năng lực bản thân, và hai là sự cộng hưởng, giúp đỡ của tất cả những người đang cùng làm việc với mình.
Trong năm 2019, anh có dự định hay kế hoạch gì mới?
- Tôi cố gắng sẽ làm tốt những công việc hiện tại ở cả vai trò MC truyền hình và tổ chức bài vở, nội dung cho tờ An ninh thế giới Cuối tháng. Mặc dù chúng ta đang sống trong thời đại 4.0, báo giấy đang dần nhường sân cho báo điện tử, nhưng cá nhân tôi vẫn nuôi một niềm tin nào đó vào báo giấy. Mất niềm tin là mất hết. Với tôi, một chút niềm tin bảo thủ còn có giá trị hơn sự hồ nghi thức thời. Báo in vẫn đang là công việc chính của tôi, nếu tôi không còn niềm tin vào nó nữa thì đáng sợ.
Ngoài ra, tôi sẽ cố gắng thêm một cuốn sách, có thể tựa đề là “Ở trong đầu trí thức”. Đấy là một cuốn sách tôi ấp ủ, thực hiện bản thảo từ rất lâu. Tôi hy vọng cuốn sách sẽ tạo ra một cái nhìn đa diện về đời sống trí thức đương đại. Bản thảo đã xong, chỉ chờ in. Tôi đang bắt tay thực hiện tập 2 cuốn sách này, hy vọng có thể trình làng vào giữa năm. Đấy, những dự án viết lách mới mẻ, những cuốn sách mới mẻ như thế luôn là một hấp dẫn ghê gớm trong tôi.
