Ngày 11.1 tại Washington, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Yoshimasa Hayashi và Bộ trưởng Quốc phòng Yasukazu Hamada cùng những người đồng cấp Mỹ Antony Blinken và Lloyd Austin tham dự cuộc đối thoại "2+2" trực tiếp đầu tiên giữa kể từ cuộc đối thoại trực tuyến tháng 1.2022.
Tuyên bố chung sau cuộc họp nêu rõ, Điều 5 trong Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật có thể được mở rộng vào lĩnh vực không gian. Theo Điều 5, Mỹ sẽ bảo vệ Nhật Bản nếu Nhật Bản bị tấn công.
"Các bộ trưởng cho rằng các cuộc tấn công đến từ hoặc trong không gian là một thách thức rõ ràng đối với an ninh của liên minh, đồng thời khẳng định các cuộc tấn công như vậy, trong một số trường hợp nhất định, có thể dẫn tới viện dẫn Điều 5 của Hiệp ước An ninh Mỹ - Nhật" - tờ Nikkei dẫn tuyên bố chung nêu rõ.
Hoạt động quân sự trong không gian đang gia tăng. Chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraina đã cho thấy tầm quan trọng của thông tin liên lạc qua vệ tinh đối với việc phóng tên lửa và vận hành máy bay không người lái, cũng như định vị các vị trí của quân đội trên chiến trường.
Hai đồng minh khẳng định hợp tác về khả năng phản công trong bối cảnh Tokyo tăng cường năng lực phòng thủ nhằm đối phó với môi trường an ninh quốc gia ngày càng thách thức.
Các bộ trưởng quyết tâm thúc đẩy các sáng kiến hiện đại hóa song phương để xây dựng một liên minh có năng lực, hội nhập và nhanh nhẹn hơn nhằm tăng cường khả năng răn đe và giải quyết các thách thức an ninh khu vực và toàn cầu đang gia tăng.
Cuộc họp diễn ra sau khi Nhật Bản công bố chiến lược an ninh quốc gia mới cùng hai tài liệu quốc phòng khác vào tháng 12 năm ngoái, và Mỹ công bố lược an ninh và quốc phòng mới vào tháng 10. Các bên đã thảo luận về việc mở rộng hợp tác giữa Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản và quân đội Mỹ theo các tài liệu này.
“Những chiến lược mới thể hiện rõ ràng cam kết của Nhật Bản trong việc đầu tư nâng cao năng lực của mình để đảm nhận vai trò mới và thúc đẩy hợp tác quốc phòng chặt chẽ hơn nữa với Mỹ và các đối tác chung của chúng tôi. Chúng tôi hoan nghênh cam kết của Nhật Bản tăng gấp đôi chi tiêu quốc phòng vào năm 2027” - Ngoại trưởng Blinken nói trong một cuộc họp báo được tổ chức sau cuộc họp.
Chiến lược an ninh mới của Nhật Bản đề ra kế hoạch phản công các vụ phóng tên lửa của kẻ thù, bao gồm việc áp dụng một hệ thống phòng thủ tên lửa và phòng không tích hợp giống như hệ thống được Mỹ sử dụng.
Các bộ trưởng "đã quyết định tăng cường hợp tác song phương hướng tới việc sử dụng hiệu quả các khả năng phản công của Nhật Bản với sự phối hợp chặt chẽ với Mỹ" - tuyên bố chung cho biết.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin tán thành quyết định của Nhật Bản về tìm kiếm khả năng phản công và khẳng định sẽ phối hợp chặt chẽ để củng cố liên minh Mỹ - Nhật.
Tuyên bố chung cho biết các bộ trưởng "tái cam kết phản đối bất kỳ sự thay đổi đơn phương nào đối với hiện trạng bằng vũ lực bất kể vị trí nào trên thế giới".
Hai nước nhất trí sẽ mở rộng cơ sở hạ tầng dùng chung như căn cứ, cảng và sân bay để tăng cường phòng thủ ở các khu vực phía nam và phía tây của Nhật Bản. Mỹ dự kiến sẽ đề xuất thành lập một đơn vị phản ứng nhanh mới để bảo vệ các hòn đảo xa xôi, như đảo Okinawa nơi thủy quân lục chiến Mỹ đóng quân.
Các chiến lược cập nhật của Tokyo nhấn mạnh nỗ lực thúc đẩy phòng thủ độc lập hơn mà không dựa vào Washington. Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida sẽ giải thích kế hoạch mở rộng đáng kể chi tiêu quốc phòng của nước này cũng như khả năng chống chịu các cuộc xung đột kéo dài trong hội nghị thượng đỉnh của ông với Tổng thống Mỹ Joe Biden tại Washington vào ngày 13.1.
