Hạn hán, nắng nóng kỷ lục
Hoàn cầu Thời báo đưa tin, từ ngày 16.8, đập Tam Hiệp - dự án thủy điện lớn nhất thế giới - đẩy nhanh lượng nước xả lên 500 triệu mét khối vào trung lưu và hạ lưu sông Dương Tử trong 5 ngày tiếp theo để giúp giảm bớt hạn hán kỷ lục.
Wan Jinjun - một người về hưu 62 tuổi đã bơi qua sông Dương Tử ở Vũ Hán hầu như mỗi ngày trong thập kỷ qua - cho biết ông chưa bao giờ thấy hạn hán như thế này trước đây.
Một mùa hè khắc nghiệt đã gây thiệt hại cho con sông dài nhất Châu Á chảy qua Trung Quốc khoảng 6.300km và nuôi dưỡng các trang trại cung cấp phần lớn lương thực cho đất nước, cũng như cung cấp nước cho các trạm thủy điện lớn, bao gồm cả đập Tam Hiệp.
Một năm trước, nước sông Dương Tử dâng cao gần bằng bờ sông nơi ông Wan bơi. Hiện tại, mực nước đang ở mức thấp nhất vào thời điểm này trong năm kể từ khi các kỷ lục bắt đầu được ghi vào những năm 1960, để lộ những vũng cát, đá và bùn nâu rỉ ra mùi tanh của cá thối rữa.
“Nước còn tiếp tục cạn” - ông Wan nói. Tuần trước, ông phải xuống gần 100 bậc - thường ẩn dưới dòng nước - để giải nhiệt vào một ngày 40 độ C oi bức.
Không chỉ riêng sông Dương Tử, lượng mưa thấp ở các khu vực khác của Trung Quốc cũng đã khiến các con sông giảm xuống mức thấp, với 66 sông cạn kiệt hoàn toàn. Ở một số nơi, nguồn cung cấp nước địa phương đã cạn kiệt và nước uống phải được chở đến. Vào ngày 19.8, Trung Quốc đã công bố cảnh báo hạn hán quốc gia cho lần đầu tiên sau 9 năm.
Người dân ở nhiều vùng của Trung Quốc đang phải trải qua 2 tháng nắng nóng gay gắt. Hàng trăm nơi ghi nhận nhiệt độ hơn 40 độ C, và nhiều kỷ lục đã bị phá vỡ. Vào ngày 18.8, nhiệt độ ở Trùng Khánh thuộc tỉnh Tứ Xuyên đạt 45 độ C - mức cao nhất từng được ghi nhận ở Trung Quốc bên ngoài khu vực Tân Cương, vùng chủ yếu là sa mạc. Vào ngày 20.8, nhiệt độ trong thành phố không dưới 34,9 độ C - nhiệt độ tối thiểu cao nhất từng được ghi nhận ở Trung Quốc vào tháng 8. Nhiệt độ tối đa là 43,7 độ C.
Đây là đợt nắng nóng dài nhất và nóng nhất ở Trung Quốc kể từ khi các kỷ lục quốc gia bắt đầu được ghi vào những năm 1960. Theo nhà sử học thời tiết Maximiliano Herrera - người theo dõi nhiệt độ khắc nghiệt trên khắp thế giới - đây là đợt nắng nóng khắc nghiệt nhất được ghi nhận ở bất kỳ đâu. “Không gì trong lịch sử khí hậu thế giới có thể so sánh được với những diễn biến đang xảy ra ở Trung Quốc" - tờ New Scientist dẫn lời ông Herrera nói.
Nguy cơ thiếu điện
Theo tờ Japan Times, mực nước cạn kiệt tại sông Dương Tử đã làm ảnh hưởng đến việc phát điện tại nhiều nhà máy thủy điện quan trọng, gây ra sự hỗn loạn về năng lượng trên nhiều vùng của đất nước. Điện từ đập Tam Hiệp - đập thuỷ điện lớn nhất thế giới - đã giảm khoảng 40% so với năm ngoái, theo Bloomberg.
Các thành phố lớn bao gồm Thượng Hải đang tắt đèn, thang cuốn và điều hòa nhiệt độ. Tesla đã cảnh báo về sự gián đoạn chuỗi cung ứng cho nhà máy ở Thượng Hải. Các công ty khác như Toyota Motor và Contemporary Amperex Technology - nhà sản xuất pin hàng đầu thế giới cho xe điện - đã đóng cửa các nhà máy.
Sản lượng thủy điện giảm do mực nước thấp. Tứ Xuyên bị ảnh hưởng nghiêm trọng nhất, bởi tỉnh này phụ thuộc tới 80% vào thủy điện. Trong khi sản lượng thuỷ điện giảm 50% thì nhu cầu điện tăng 25%. Hàng nghìn nhà máy trên địa bàn tỉnh đã phải ngừng hoạt động vì thiếu điện trong bối cảnh nhu cầu điều hòa không khí tăng cao. Các văn phòng và trung tâm mua sắm cũng được yêu cầu giảm ánh sáng và điều hòa không khí để tiết kiệm điện. Trong khi đó, theo CNN, Tứ Xuyên là một trung tâm quan trọng về sản xuất pin năng lượng mặt trời và chất bán dẫn.
Thủy điện là nguồn năng lượng sạch lớn nhất của Trung Quốc, chiếm khoảng 18% sản lượng điện của đất nước vào năm 2020, theo BloombergNEF. Quốc gia này cũng có hệ thống điện mặt trời và điện gió lớn nhất thế giới, đồng thời đang tăng cường đầu tư vào năng lượng tái tạo khi cố gắng giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu nhập khẩu. Các công ty Trung Quốc đã đầu tư 98 tỉ USD vào năng lượng sạch trong nửa đầu năm 2022, cao hơn gấp đôi so với cùng kỳ năm 2021.