Chật vật thu hồi nợ
Mới đây, tại cuộc họp với Ngân hàng Nhà nước (NHNN), các ngân hàng trên địa bàn TPHCM đã nêu ra nhiều vướng mắc, trong đó rào cản lớn nhất là việc xử lý tài sản đảm bảo trong quá trình xử lý nợ xấu vẫn còn nhiêu khê, dẫn đến quá trình xử lý thu hồi nợ xấu khó khăn, nhất là đối với các khoản nợ liên quan đến dự án lớn.
Tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Hoàng Dũng, Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) cho biết, tuy là ngân hàng, là chủ nợ nhưng gần như không có quyền hạn khi giải quyết nợ xấu qua tòa án. Thậm chí, tòa án và cơ quan thi hành án cũng bị ràng buộc bởi các yếu tố pháp lý nên nhiều khoản nợ không thể thu hồi. Theo ông Dũng thì việc đòi nợ của các ngân hàng hiện nay khổ trăm bề và dù có được tòa án, cơ quan thi hành án hỗ trợ, song có những vụ không dễ xử lý.
Ông Võ Tấn Hoàng Văn, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) cũng cho biết: Nỗi ám ảnh lớn nhất của các Ngân hàng thương mại là thu hồi, xử lý nợ và thi hành án. Dự án Rubyland (quận Tân Phú), chủ đầu tư đem thế chấp ngân hàng vay vốn rồi lại bán căn hộ cho dân nhưng không trả nợ cho ngân hàng. Không được cấp sổ, người dân rất kêu. Ngân hàng sẵn sàng xuất sổ, chấp nhận phần thua thiệt về mình nhưng tài sản còn thế chấp, chưa xử lý nợ được.
Theo lãnh đạo các ngân hàng, không phải đến thời điểm này, mà các rào cản trong quá trình xử lý nợ xấu, thi hành án đã tạo nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình xử lý, thu hồi nợ xấu. Bởi luật không cho phép ngân hàng tự phát mãi tài sản khi khoản nợ đó rơi vào nợ xấu, nếu không được sự đồng ý từ phía khách hàng nên rất khó ngăn chặn nợ.
Lãnh đạo Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thông Agribank Chi nhánh Sài Gòn thì cho biết, thời gian kê biên xử lý tài sản thế chấp của cơ quan thi hành án quá lâu.
Đồng ý với quan điểm trên, ông Từ Tiến Phát, Phó tổng giám đốc Ngân hàng Á Châu (ACB) cũng cho hay, việc xử lý tài sản thế chấp là vấn đề đang rất vướng mắc, ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình xử lý tài sản đảm bảo nợ vay và thu hồi nợ của các tổ chức tín dụng. Kể các khoản nợ xấu liên quan đến dự án bất động sản lớn vẫn rất khó có thể phát mãi, chuyển nhượng kể cả thị trường ấm lên.
Tháo gỡ vướng mắc để xử lý thu hồi nợ
Theo NHNN CN TPHCM, đến cuối tháng 2.2017, tỉ lệ nợ xấu của các tổ chức tín dụng trên địa bàn là 3,67%. Nếu trừ nợ xấu của 3 ngân hàng thương mại được NHNN mua lại 0 đồng, tỉ lệ này còn ở mức 1,96%.
Ông Trần Đình Cường, Phó Giám đốc NHNN CN TPHCM, nhìn nhận nợ xấu vẫn tiếp tục ảnh hưởng đến hoạt động ngân hàng. Đặc biệt, nợ xấu của nhóm ngân hàng liên quan đến các vụ án rất khó xử lý, phụ thuộc nhiều vào kết quả của tòa án, thi hành án.
Phản ánh của các ngân hàng thương mại cho thấy, nhiều khó khăn đang ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình xử lý tài sản bảo đảm nợ vay và thu hồi nợ. Chỉ riêng khâu tòa án, chỉ một vụ việc giống nhau nhưng xử lý khác nhau ở các cấp tòa án.
Tại buổi đối thoai, Phó thống đốc NHNN Nguyễn Phước Thanh cho biết, trong quá trình triển khai chính sách chắc chắn sẽ có những khó khăn, vướng mắc, cần có sự phối hợp tháo gỡ để đồng nhất hành động, từ đó mới thành công và hiệu quả.
Theo ông Tô Duy Lâm, Giám đốc NHNN CN TPHCM, cơ chế phối hợp giữa NHNN TPHCM và Cục thi hành án đã phối hợp trao đổi tháo gỡ khó khăn trong quá trình xử lý vướng mắc và sẽ tiếp tục trong thời gian tới. Bản thân các ngân hàng cũng cần tích cực phản ánh những vướng mắc, khó khăn cần tháo gỡ. Để từ đó, các chính sách sẽ được điều chỉnh để cho phù hợp với thực tế. Còn nếu không giải quyết được thì sẽ dẫn đến nhiều tồn đọng. Bởi chính nợ xấu khó được đẩy mạnh xử lý tác động đến dòng chảy của các ngân hàng và chưa thể bỏ room tín dụng.
Để đẩy nhanh tiến độ thu hồi nợ, các tổ chức tín dụng kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo sở, ngành hỗ trợ và tháo gỡ vướng mắc liên quan đến thi hành án, tòa án và xử lý tài sản thế chấp, tạo điều kiện thuận lợi cho ngang hàng trong công tác xử lý, thu hồi nợ. Cụ thể, cần quy định thời gian tối đa đối với việc kê biên, xử lý tài sản thế chấp của cơ quan thi hành án. Bởi lẽ, một số ngân hàng thương mại phản ánh có nhiều hồ sơ mất 1-2 năm vẫn chưa xử lý xong.
Ông Nguyễn Phước Thanh cũng cho biết: “Chúng ta phê phán nợ xấu cao nhưng lại chưa cho công cụ để giải quyết dứt điểm. Hy vọng Quốc hội thông qua luật này, vấn đề nợ xấu sẽ được xử lý triệt để hơn”.
Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong khẳng định: Nếu trong thẩm quyền được phép, thành phố sẽ cam kết hỗ trợ các ngân hàng trong việc thu hồi nợ. Thành phố cũng sẽ tổ chức cuộc họp giữa các tổ chức tín dụng với các ban, ngành liên quan đến quá trình xử lý, thu hồi nợ như tòa án, cơ quan thi hành án… nhằm giải quyết vướng mắc cho ngân hàng.
